Την περίοδο 1925 – 1926 περίπου 10 000 Βούλγαροι της Βεσαραβίας ξεγελασμένοι από υποσχέσεις για ευημερία έφτασαν στην Βραζιλία αλλά οι ελπίδες τους δεν ευοδώθηκαν. Μερικοί κατάφεραν να επιστρέψουν γιατί είχαν δυνατότητα αλλά οι περισσότεροι ήταν εξαναγκασμένοι να δουλεύουν στις φυτείες για 2 χρόνια από τους μεσάζοντες που τους μετέφεραν στην λατινική Αμερική. Την ιστορία τους μαθαίνουμε από την Μάγια Ντασκαλόβα η οποία μετάφρασε από τα πορτογαλικά το βιβλίο «Η μετανάστευση στην Βραζιλία και του Ουρουγουάη: Βούλγαροι της Βεσαραβίας και Γκαγκαούζι». Πρόκειται για έναν από τους τρεις τόμους της τριλογίας του Ζορζέ Κοσίκοβ ο ποίος περιέχει μέρος 200 οικογενειακών διηγήσεων.

«Μετά την περίοδο των 2 ετών οι άνθρωποι αυτοί ελευθερώθηκαν από το χρέος τους και άρχισαν να αγοράζουν δική τους γη, λέει η Μάγια. Άρχισαν να συσπειρώνονται ανά οικογένειες και να δημιουργούν οικισμούς. Να καθαρίζουν το έδαφος και να καλλιεργούν. Η παραγωγή ξεκινούσε μετά από 2-3 χρόνια».

• Πως έφτασαν οι Βούλγαροι της Βεσαραβίας στην Βραζιλία στις αρχές του 20ού αιώνα

Όταν τα παιδιά τους άρχισαν να μεγαλώνουν για να μπορούν να τα σπουδάσουν οι άνθρωποι αυτοί εγκατέλειψαν την επαρχία και μετακόμισαν στο Σάο Πάολο και την Ουρουγουάη που θεωρούταν «η Ελβετία της Λατινικής Αμερικής». Η ένταξή τους ήταν επιτυχημένη και άρχισαν να παντρεύονται αλλοδαπούς. Μετά από 3-4 γενιές λίγοι άνθρωποι μιλούσαν πια βουλγάρικα αλλά οι παραδόσεις διατηρήθηκαν ειδικά στην γαστρονομία.

«Έχω πάει στην Βραζιλία 3 φορές, λέει η Μάγια. Τους γνωρίζω αυτούς τους ανθρώπους. Κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο η Ρουμανία προσάρτησε την Βεσαραβία και οι Βούλγαροι αυτοί αναγκάστηκαν να πάνε στην Λατινική Αμερική με ρουμάνικα διαβατήρια. Εκεί τους καταχώρησαν σαν Ρουμάνους και ο καημός τους είναι να τους αναγνωρίσουν την βουλγάρικη εθνική τους ταυτότητα».

Οι Βούλγαροι της Βεσαραβίας στην Βραζιλία δημιούργησαν «Πολιτιστική Ένωση του Βουλγάρικου Λαού στην Βραζιλία», οργάνωση που σκοπό έχει να ανακτήσει την σύνδεση αυτών των ανθρώπων με την πατρίδα τους. Η τριλογία του Ζορζέ Κοσίκοβ βοηθά αυτήν την διαδικασία.

«Ξεκίνησα να ερευνώ και να συγκεντρώνω στοιχεία για τους προγόνους αυτών των ανθρώπων», λέει ο συγγραφέας. Η μεταφράστρια, Μάγια Ντασκαλόβα, από την πλευρά της προσπαθεί να αναπαράγει με ακρίβεια τα ονοματεπώνυμα και τις ονομασίες των τοποθεσιών που μπορεί να χαθούν στην μετάφραση από τα ρουμάνικα και τα πορτογαλικά. Ανεκτίμητη βοήθεια της προσφέρει ο συντάκτης της, καθηγητής Νικολάι Τσερβένκοβ, ιστορικός από την Βεσαραβία. Χάρη στο βιβλίο ενδιαφερόμενοι καταφέρνουν να βρουν τους συγγενείς τους.

«Όταν βγήκε το πρώτο βιβλίο μαζί μου συνδέθηκε ένας Βούλγαρος της Βεσαραβίας ο οποίος μου είπε ότι ο προπάππους του είχε αναχωρήσει για την Βραζιλία με τον αδερφό του, λέει η Μάγια. Ο προπάππους του επέστρεψε ενώ ο αδερφός του έμεινε στην Βραζιλία και οι σχέσεις των δυο σογιών διακόπηκαν. Ο Ζορζέ θυμήθηκε ότι όταν μελετούσε ταφόπλακες στο Ρίο Γκράντε ντο Σουλ είχε βρει το επώνυμο του ενδιαφερόμενου και ανακαλύψαμε ότι μια από τις κόρες αυτού του αδερφού του προπάππου του ήταν ζωντανή. Λέγεται Ντόνα Μαρία και είναι 95 χρονών. Συνδεθήκαμε με την κόρη της και την φέραμε σε επαφή με τους συγγενείς της. Ήταν πολύ συγκινητικό».

Οι Βούλγαροι της Βεσαραβίας στην Βραζιλία ζουν με την Βουλγαρία μέσα στην καρδιά τους.

Φωτογραφίες: αρχείο, πρ. αρχείο

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα