Η Νίνα Κάνεβα εστιάζει την επιστημονική της έρευνα ακριβώς στην καθαρότητα του νερού - ένα από τα παγκόσμια προβλήματα για την επιβίωσή μας ως βιολογικό είδος. Το έργο της «Καθαρισμός του νερού από φάρμακα» εντυπωσίασε την κριτική επιτροπή και της έφερε υποτροφία 5 χιλιάδων δολαρίων. Η επιστήμονας είναι μέρος του τμήματος «Ανόργανη Χημεία» της Σχολής Χημείας και Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Σόφιας.

«Το πρόβλημα είναι πραγματικά επίκαιρο, παγκόσμιο και σχετίζεται με την ύπαρξη της ανθρωπότητας – λέει η Νίνα Κάνεβα. – Ο αέρας μολύνεται όλο και περισσότερο με αέρια και τα νερά με κάθε είδους τοξικές ουσίες, που έχουν βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία των ζώων και των ανθρώπων. Η έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δείχνει ότι πολλές ασθένειες σχετίζονται ακριβώς με την κατανάλωση μολυσμένου νερού και ο αριθμός των περιοχών που πλήττονται αυξάνεται κάθε φορά.»

Μεταξύ των νέων ρύπων του νερού είναι τα φάρμακα - δραστικές ενώσεις με διάφορες λειτουργίες και ιδιότητες που βλάπτουν σε κάθε επίπεδο της βιολογικής ιεραρχίας. Ωστόσο, οι μονάδες επεξεργασίας αποτυγχάνουν να τα διασπάσουν και καταλήγουν στο νερό, αν και σε χαμηλές συγκεντρώσεις. «Εδώ έρχεται ο ρόλος των φωτοκαταλυτών όπως το διοξείδιο του τιτανίου και το οξείδιο του ψευδαργύρου, που βοηθούν στη μετατροπή των τοξικών ρύπων σε αβλαβείς ουσίες», προσθέτει η επιστήμονας. Στόχος της είναι με τη βοήθειά τους «να ξεπεραστούν στο μέγιστο τα εμπόδια στην πλήρη ανοργανοποίηση των φαρμάκων και στην απόκτηση καθαρού νερού».

Πίσω από τις χημικές φόρμουλες, πριν από χρόνια, η Νίνα Κάνεβα ανακάλυψε έναν κόσμο από τεράστια μυστικά και δυνατότητες, που σταδιακά εξοικειώνεται όσο είναι μαθήτρια στο Εθνικό Λύκειο Φυσικών Επιστημών και φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας, κατά τη διάρκεια ειδικοτήτων στην Τσεχία, την Ιαπωνία και το Ισραήλ, στο χώρο εργασίας της.

«Το 2007, ήμουν πρωτοετής και είχα την τύχη να βρεθώ στο Εργαστήριο Επιστήμης και Τεχνολογίας Νανοσωματιδίων υπό την ηγεσία ενός καταπληκτικού ανθρώπου και επιστήμονα - του αείμνηστου αναπληρωτή καθηγητή Τσέτσο Ντούσκαν», θυμάται. - Στη συνέχεια, μου ανέθεσε το πρώτο έργο που αφορούσε την πράσινη βαφή του μαλαχίτη, η οποία χρησιμοποιήθηκε για την αφαίρεση βακτηρίων στις δεξαμενές ψαριών και στη συνέχεια διαπιστώθηκε ότι ήταν καρκινογόνος. Είναι περίεργο το γεγονός ότι η γρανοφουρίνη για τη θεραπεία του πονόλαιμου περιείχε αυτή τη χρωστική ουσία. Από αυτό το εργαστήριο ακολούθησαν πολλά - έργο μετά το έργο, έρευνα μετά την έρευνα, αναβάθμιση γνώσεων και τεράστιο ενδιαφέρον και αγάπη για αυτό που κάνω 15 χρόνια τώρα».

Αν και καλείται να εργαστεί σε πολλές χώρες, η Νίνα επιλέγει να εξελιχθεί στη Βουλγαρία: «Έμεινα εδώ γιατί αγαπώ πολύ την πατρίδα μου και τη βουλγαρική λαογραφία. Άλλωστε, η χώρα μας έχει πολλά να δώσει στους νέους επιστήμονες». Η ίδια ανοίγει τις πόρτες του εργαστηρίου της για να ενθαρρύνει ταλαντούχους νέους να ασχοληθούν με την επιστήμη στη χώρα μας.

«Αυτή τη στιγμή μια δευτεροετή φοιτήτρια Χημείας εργάζεται μαζί μου - λέει η Νίνα Κάνεβα. - Πολύ νέα, έξυπνη και απλά τη θαυμάζω γιατί έχει ήδη πολλές ιδέες. Προσωπικά θα κάνω ό,τι είναι δυνατόν για να τα πραγματοποιήσω και να μείνει αυτή στη Βουλγαρία».

Όπως η Νίνα, που λέει ότι έκανε όλα τα όνειρά της πραγματικότητα. Σήμερα είναι μητέρα ενός μικρού κοριτσιού, πρόσφατα έγινε αναπληρώτρια καθηγήτρια και υπότροφος του προγράμματος «Για τις γυναίκες στην επιστήμη». «Αλλά πίσω από όλα αυτά τα όνειρα κρύβονται πολλές δυσκολίες, πολλές άγρυπνες νύχτες, πολλά αποτυχημένα πειράματα, 77 επιστημονικά άρθρα και περίπου 100 συμμετοχές σε επιστημονικά συνέδρια», παραδέχεται η ίδια.

Κείμενο: Ντιάνα Τσανκόβα

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα