«Ο υποψήφιος κυβερνήτης πρέπει να είναι αναμφίβολα εγγράμματος, να γράφει χωρίς ορθογραφικά λάθη, να διαβάζει γρήγορα και κυρίως να έχει ικανοποιητική γνώση απλών υπολογισμών». Έτσι στις παλιές εποχές φανταζόσασταν οι Βούλγαροι τον ιδανικό υποψήφιο που θα υπερασπιζόταν τα δικαιώματα των πολιτών στην ευημερία, καλό περιβάλλον και αξιοπρεπή ζωή.

Και παρόλο που επίσημα εκείνοι που βρίσκονται στο δρόμο προς την εξουσία σήμερα πληρούν τα περισσότερα κριτήρια, αυτό δεν τους κάνει καθόλου τους πιο προτιμώμενους. Γιατί, εκτός από τις δεξιότητες που μπορούσαν να αποκτηθούν με επιμέλεια, οι παλιοί Βούλγαροι απαιτούσαν από τους υποψηφίους και αρετές όπως καλή οικογένεια, αξιοπρεπή εμφάνιση και σεβασμό - διαχρονικές ιδιότητες που εκτιμώνται ακόμη και σήμερα.

Ωστόσο, στην εποχή μας κατά πόσο τέτοια κριτήρια μπορούν να είναι καθοδηγητικά για τους ψηφοφόρους;

«Πρόκειται για απαιτήσεις ανάλογα με την εποχή που αυτές τις μέρες και δεδομένων των πολιτικών ηθών είναι σχεδόν αδύνατες – απαντά ο Γιορντάν Μίντσεφ, δημιουργός της διαδικτυακής πλατφόρμας Να Μεγκντάνα». «Αυτές είναι μόνιμες ιδιότητες, μόνο που τα έχουμε γυρίσει από την άλλη πλευρά. Για παράδειγμα, παλιά, για να είναι ένας άνθρωπος «οικονομικά πλούσιος», έπρεπε να αφήσει στην άκρη χρήματα, περιουσίες και ζώα. Ενώ τώρα, οι περισσότεροι άνθρωποι τρέφουν την ελπίδα να γίνουν οικονομικά ευημερείς μόνο αφού καθίσουν στη δεδομένη καρέκλα και κάποια στιγμή να λένε οι ίδιοι ποιος θα καθίσει στην ίδια καρέκλα».

Σύμφωνα με τον Γιορντάν Μίντσεφ, υπάρχουν έξυπνοι και διαβασμένοι άνθρωποι σε υψηλές θέσεις, αλλά μερικές φορές νιώθει λύπη βλέποντάς τους να πέφτουν σε χαμηλότερο επίπεδο - είτε για να γίνουν κατανοητοί είτε για να κάνουν εντύπωση.

«Να είναι ευγενικός, προσεκτικός, να μην είναι φωνακλάς» - θυμάται ένα άλλο κριτήριο από το παρελθόν. «Όταν βλέπουμε πώς αποκαλούν ο ένας τον άλλον στην αίθουσα της ολομέλειας, καταλαβαίνουμε ότι η ανικανότητα ήταν πάντα βροντόφωνη».

Με τη σκέψη στα απλά τους καθημερινά προβλήματα του 21ου αιώνα, οι ψηφοφόροι μάλλον δεν αναζητούν καλούς τρόπους και οικογενειακό πνεύμα στην επίλυση των πεζών δυσκολιών τους. Εδώ είναι οι φωνές μερικών από αυτούς στην περιφερειακή πόλη Σούμεν:

«Είμαι εργοδότης - πώς μπορώ να φέρω ανθρώπους στη δουλειά όταν δεν υπάρχουν επαρκή λεωφορεία μεταξύ των χωριών; Αυτό σημαίνει εγώ να διαθέτω χρήματα για κάτι που μπορεί να φροντίσει ο δήμος».

«Στο νοσοκομείο όλα πρέπει να αλλάξουν, γιατί κανείς δεν δίνει σημασία σε κανέναν. Η γυναίκα μου είναι έγκυος και στα επείγοντα χρειάστηκε να περιμένουμε 3 ώρες για να εισαχθεί με πόνους στο στομάχι.»

«Οι προσδοκίες μου είναι μηδενικές γιατί όλοι ψάχνουν να κλέψουν χρήματα. Πληρώνουμε ασφάλεια, βινέτες και απολύτως τίποτα δεν αλλάζει. Χθες έσκασαν δύο λάστιχα μπροστά μου. Για όλα φταίει ο δήμαρχος - αν αυτός δεν κάνει τίποτα, δεν υπάρχει άλλος», λέει κάτοικος του Σούμεν.

«Δεν μπορούμε να βγούμε με ασφάλεια με το παιδικό καροτσάκι γιατί δεν έχουμε πεζοδρόμια», λέει μια νεαρή μητέρα από το Σούμεν.

«Είναι πολύ δύσκολο να βρεις δουλειά, ειδικά για νέους σαν εμένα. Δεν μπορώ να το κάνω εδώ και 4 μήνες, γιατί οι εργοδότες απαιτούν πρακτική, αλλά δεν μπορείς να την έχεις όταν μόλις έχεις αποφοιτήσει», λέει μια 25χρονη γυναίκα.

«Πιστεύετε ότι υπάρχει εκπαίδευση; Βλέπετε τους νέους; - ρωτά ρητορικά ένας πολίτης και συνεχίζει: - Για μένα η εκπαίδευση είναι σε χειρότερη κατάσταση. Τι κάνουμε με την υγειονομική περίθαλψη; Αυτό είναι εθνικό πρόβλημα» συνοψίζει ο πολίτης.

Δυστυχώς για τους πολίτες, μεγάλο μέρος των προβλημάτων που παρουσιάζουν εξαρτώνται ακριβώς από τους κυβερνώντες, επομένως θα πρέπει να ψηφίσουν με σύνεση στις επικείμενες εκλογές στις 29 Οκτωβρίου. Ο Γιορντάν Μίντσεφ προσφέρει την σκάλα του με την οποία αξιολογεί ποιον να ψηφίσει.

«Ακούω πολύ προσεκτικά τι λένε οι υποψήφιοι. Δεν θέλω να μου μιλήσουν στο μέλλοντα. Όταν μου μιλούν σε ενεστώτα, μου γίνεται ξεκάθαρο ποιο θα είναι το μέλλον. Όσο περισσότερα μου υπόσχονται στο μέλλον, τόσο περισσότερο πέφτουν στη σκάλα μου».

Ο Γιορντάν Μίντσεφ τελειώνει με ένα αξίωμα που είναι καιρός να καταστρέψουμε:

«Κάποιος που λέει ψέματα δεν μπορεί να είναι καλός δήμαρχος. Αλλά αν δεν πει ψέματα, δεν μπορεί να γίνει δήμαρχος. Και το έχουμε δεχτεί και το λέμε ο ένας στον άλλο, το λέμε χαμογελαστά, γελάμε με αυτό και ταυτόχρονα ψηφίζουμε ακριβώς τέτοιους ανθρώπους».

Κείμενο: Ντιάνα Τσανκόβα (από συνεντεύξεις της Ζντράβκα Ρούσεβα και Αϊσέ Λιατίφ, ΒΕΡ Σούμεν)

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα