Στις 19 Ιουνίου 2024 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Ρούμεν Ράντεφ κάλεσε τους νεοεκλεγείς 240 βουλευτές στην πρώτη συνέλευση της νέας βουλής. Με τις πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές, οι Βούλγαροι αποφάσισαν ότι επτά πολιτικές δυνάμεις θα μπουν στην αίθουσα της Ολομέλειας. Οι πρώτοι έξι από αυτούς ήταν παρόντες και στο προηγούμενο κοινοβούλιο ενώ το νέο «αστέρι» είναι ο πολιτικός σχηματισμός Βελίτσιε που θα έχει 13 βουλευτές.
Παραδοσιακά, στην πρώτη συνεδρίαση της βουλής προεδρεύει ο γηραιότερος βουλευτής. Η τιμή αυτή τη φορά πηγαίνει στον Σίλβι Κιρίλοφ από το κόμμα «Υπάρχει τέτοιος λαός» που είναι 73 χρονών. Στη σημερινή τους συνεδρίαση οι βουλευτές πρέπει να ορκιστούν, καθώς και να εκλέξουν πρόεδρο του νομοθετικού σώματος στη Βουλγαρία.
Το νυν κοινοβούλιο εξελέγη μετά από πρόωρες εκλογές, οι οποίες θα μείνουν στην ιστορία με την εξαιρετικά χαμηλή προσέλευση των ψηφοφόρων – 34,41%. Σε μια συνέντευξη στο Ράδιο Βουλγαρία, ο νομικός, καθηγητής εμπορικού δικαίου και πρώην Πρόεδρος της Εθνοσυνέλευσης, καθ. Ογκνιάν Γκερτζίκοφ, προσπάθησε να ερμηνεύσει το μήνυμα που άφησαν οι ψηφοφόροι που δεν ήθελαν να πάνε στις κάλπες και να ασκήσουν το δικαίωμα ψήφου τους:
«Είναι ένα αντιρεκόρ. Δείχνει ότι αυτό το μοντέλο έχει ήδη εξαντληθεί. Πρέπει να αναζητήσουμε κάτι ριζικά διαφορετικό. Ίσως πρέπει να στραφούμε σε ένα μικτό σύστημα, όχι απλώς αναλογικό, αλλά ένα πλειοψηφικό-αναλογικό σύστημα. Θα είναι ίσως προϋπόθεση για ένα νέο σημαντικό πολιτικό σχηματισμό.»
Αν και δεν είναι ειδικός στον τομέα του συνταγματικού δικαίου, ο Ογκνιάν Γκερτζίκοφ πιστεύει ότι το πλειοψηφικό-αναλογικό σύστημα θα έδινε μεγαλύτερη ευκαιρία σε άτομα υψηλής ειδίκευσης από διάφορους τομείς να εκλεγούν ως βουλευτές.
Η προσωπικότητα του Προέδρου της Εθνοσυνέλευσης είναι εξαιρετικά σημαντική για τη λειτουργία και την εμπιστοσύνη στη νομοθετική εξουσία στη χώρα, η οποία, μαζί με την εκτελεστική και τη δικαστική, αποτελούν τους τρεις πυλώνες στους οποίους στηρίζεται το κρατικό σύστημα της Βουλγαρίας. Σε αυτή την έννοια, ο καθηγητής Γκερτζίκοφ σχολίασε ότι ένας νομικός πρέπει να σταθεί επικεφαλής της νέας Εθνοσυνέλευσης, αλλά - σύμφωνα με τα λόγια του - οι νομικοί υψηλής ειδίκευσης που είναι μέλη των τελευταίων κοινοβουλίων μετριούνται στα δάχτυλα. Αυτή η έλλειψη επηρεάζει την ποιότητα της νομοθεσίας, η οποία είναι σε ερασιτεχνικό επίπεδο, τόνισε ο καθηγητής Γκερτζίκοφ. Η ποιότητα της νομοθετικής δραστηριότητας βρίσκεται επίσης στη ρίζα της μεγάλης πτώσης της εμπιστοσύνης στο βουλγαρικό κοινοβούλιο την τελευταία δεκαετία:
«Σε αντίθεση με όλες τις ανεπτυγμένες χώρες της Ευρώπης, που έχουν συμβουλευτικά όργανα που αποτελούνται από ειδικούς στα σχετικά θέματα, το κοινοβούλιο μας δεν έχει αυτή την πολυτέλεια και τα πράγματα εξελίσσονται με βάση την αρχή της καθαρής αυτοδραστηριότητας, με αγράμματους νόμους. Οι τελευταίες αλλαγές στο Σύνταγμα δείχνουν έναν τέτοιο αναλφαβητισμό προς πολλές κατευθύνσεις και ελπίζω ακράδαντα ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο δεν θα μείνει αδιάφορο.»
Ως προς τη δυνατότητα στην τρέχουσα κοινοβουλευτική περίοδο να επιτευχθούν οι σημαντικοί στόχοι για τη χώρα μας - είσοδος στην Ευρωζώνη και ένταξη της Βουλγαρίας στο Σένγκεν και με τα χερσαία σύνορα, ο καθηγητής Γκερτζίκοφ είναι μάλλον επιφυλακτικός:
«Θα ήθελα πολύ, αλλά φαίνεται ότι απομακρυνόμαστε περισσότερο από αυτούς τους δύο στόχους».
Με φόντο τη χαμηλή προσέλευση των ψηφοφόρων, ξεχώρισε ξεκάθαρα η ψήφος για αρκετούς αντισυστημικούς πολιτικούς σχηματισμούς. Δύο από αυτούς – «Υπάρχει τέτοιος λαός» και «Βελίτσιε» κατάφεραν να γίνουν μέλη της 50ης Εθνοσυνέλευσης.
«Όλα αυτά δείχνουν ότι αυτές οι δημοκρατικές διαδικασίες έχουν φτάσει στο κρίσιμο ελάχιστο και γι' αυτό ξεσπούν τέτοια μη συστημικά κόμματα, μερικά από αυτά αρκετά ανησυχητικά».
Ο Ογκνιάν Γκερτζίκοφ δεν είναι αισιόδοξος για τον μακροπρόθεσμο ορίζοντα της 50ής Εθνοσυνέλευσης: «Κάποια στιγμή το φθινόπωρο, μπορεί να χρειαστεί να γίνουν νέες εκλογές», προβλέπει ο ειδικός.
Κείμενο: Ιοάν Κόλεφ
Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα
Δημοσκόπηση του bTVκαι της Μάρκετ Λίνξ, από τις 12 έως τις 19 Νοεμβρίου, μεταξύ 1 017 ψηφοφόρων με την μέθοδο της άμεσης συνέντευξης και ονλάιν ερωτηματολογίου, δείχνει ότι πάνω από το 35% των ερωτηθέντων υποστηρίζουν την ιδέα οι πρόωρες..
Έρχεται ένα ακόμη πιο κατακερματισμένο κοινοβούλιο μετά τις εκλογές της 27ης Οκτωβρίου. Οι αρχικές προβλέψεις ήταν για 9 κόμματα στην νέα Εθνοσυνέλευση, αλλά τα οριστικά αποτελέσματα που ανακοίνωσε η ΚΕΕ απέκλεισαν το κόμμα Βελίτσιε. Με αποτέλεσμα..
Οι νέες εκλογές είναι πίσω μας, αλλά πέρα από την ελαφρώς αυξημένη προσέλευση των ψηφοφόρων, σε σύγκριση με τις εκλογές του Ιουνίου φέτος, είναι ακόμα δύσκολο να προβλεφθούν οι πολιτικές διατάξεις που θα συμμετάσχουν στον σχηματισμό μιας τακτικής..