Në fund të tetorit të këtij viti u zhvillua një ekspeditë filologjike-etnologjike në fshatin e vetëm shqiptar në Bullgari – Mandrica. Organizatore e saj ishte profesor Petja Asenova nga Universiteti i Sofjes, pedagoge në fushën e gjuhësisë ballkanike. Në ekspeditën morëm pjesë tri studente nga dega e Ballkanistikës – Anna Kapitanova, Darina Felonova dhe Sllaveja Nedelçeva. Kjo ishte ekspedita e dyte e organizuar nga Universiteti i Sofjes në Mandricë. Ekipi i ekspeditës së parë gjatë vitit 2007 përfshinte profesoren Petja Asenova, docenten e gjuhës dhe letërsisë shqipe Rusana Bejleri, asistentin e saj Anton Pançev dhe ballkanisten Kremena Daneva.
Mandrica është një fshat shqiptar në Bullgari që gjendet në pjesën më lindore të maleve Rodope pranë kufirit bullgaro-grek. Ndodhet 15 kilometra larg qytetit Ivajllovgrad, në qarkun e Haskovos. Sipas të dhënave të regjistrimit popullsia e fshatit në vitin 2006 ka qenë 75 banorë, shumica prej të cilëve – gra. Historia rrëfen se fshati është krijuar në kuadrin e Perandorisë Osmane gjatë shekullit XVII nga disa çobanë ortodoksë shqiptarë. Ushtria osmane u ka lejuar të marrin një nga copë toke, ku të prodhojnë produkte qumështi, me të cilat ta furnizojnë atë, dhe për këtë shkak të mos paguajnë taksa. Emri i fshatit vjen nga fjala bullgare me origjinë turke “mandra” që në shqip do të thotë “baxho”.
© Foto: Anna Kapitanova
Gjatë shekullit XVIII shumë shqiptarë nga rrethinat e Korçës erdhën në Mandricë, kurse një shekull më vonë fshati u bë vendbanimi i shqiptarëve nga rajoni i Sulit, që tashmë ndodhet në Greqi. Pas Luftërave Ballkanike kufiri bullgaro-grek kaloi nëpër fshatin dhe një pjesë prej tij mbeti në territorin e Greqisë. Sot atje është i njohur një fshat tjetër që mban emrin Mandres (Μάνδρες).
© Foto: Anna Kapitanova
Sipas rrëfimeve të një prej plakave Evdokija Moskova fshati Mandres është krijuar në Greqi në vitin 1914. Ajo na tregoi se gjatë Luftës së dytë ballkanike në rajonin e Mandricës erdhi bashibozuku. Ai mblodhi të gjithë burrat dhe djemtë nga fshati në një dyqan për t’i vënë në zjarr. Por një grua nga fshati tjetër i shpëtoi. Ajo kishte marrë vesh për vendimin e bashibozukut dhe arriti të paralajmëroi të gjithë. Kështu burrat dhe djemtë u shpëtuan dhe ikën në Greqi. Atje krijuan një fshat tjetër, të cilin e quajtën Mandres për ta kujtuar Mandricën. E vërteta është se deri tani banorët e njërit fshat mbajnë lidhje me të afërmit e tyre të fshatit tjetër. Për fat të keq kufiri midis atyre hapet vetëm për një ditë në kohën e Pashkëve dhe ngandonjëherë në një festë tjetër fetare.
Bullgarë nga 18 vende, 34 shkolla jashtë dhe 8 pedagogë bullgarë nga universitetet jashtë vendit janë pjesëmarrës në vitin e parë të Programit Kombëtar "Tregimet e pathëna të bullgarëve", i cili kërkon fakte pak të njohura për bullgarët e denjë apo ngjarje..
Nga raporti i Këshillit të Ministrave për zbatimin е "Strategjisë Kombëtare të Përditësuar për Zhvillimin Demografik të Popullsisë në Republikën e Bullgarisë" në vitin 2023 del qartë se për herë të parë në 38 vjet në Bullgari raporti ndërmjet rritjes..
Pak ditë më parë në Bllagoevgrad u pikturua një grafiti-mural shumëngjyrësh i krijuar në lidhje me 20-vjetorin e anëtarësimit të vendit tonë në NATO. Vepra e artit të rrugës u realizua me mbështetjen e Ministrisë së Punëve të Jashtme të Bullgarisë,..
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë..
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në..
Në BE ka reagime të ndryshme në lidhje me vendimin e presidentit amerikan Joe Biden për të lejuar Ukrainën të godasë thellë brenda territorit rus me armët e..