Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Viti 2009 nga pikëpamja e biznesit

Bozhidar Danevi, kryetar i Dhomës Ekonomike Bullgare
Foto: BGNES
Për vit të pestë me radhë Dhoma Ekonomike Bullgare paraqiti rezultatet e një studimi, të zhvilluar ndër firmat e vogla, të mesme dhe të mëdha nga të gjithë sektorët e ekonomisë. Ulje e madhe e vëllimit të prodhimit dhe e aktivitetit të investitorëve, rritje e borxheve të firmave – këto janë ndër problemet kryesore në vlerësimin e biznesit për koniunkturën ekonomike dhe parashikimet për vitin 2010.

Për herë të parë nga 5 vjet e këtej, nën ndikimin e krizës ekonomike biznesi deklaron se viti ka qenë i pasuksesshëm për të. Të tilla janë përgjigjet e 63 për qind prej të anketuarve. I mirë ka qenë viti 2009 vetëm për 28 për qind prej sipërmarrësve. Ndërkohë 96 për qind e të anketuarve mendojnë se kushtet e biznesit janë keqësuar dhe asnjë prej tyre nuk thotë se vëzhgohet përmirësim i mjedisit të biznesit. Kriza ekonomike ka ndikuar më shumë mbi shitjet e firmave – 95 për qind prej të anketuarve shënojnë se shitjet e tyre janë ulur. E njëjta është situata edhe sa u përket vëllimeve të prodhimit – në 80 për qind prej rasteve ato zvogëlohen. Në 74 për qind prej firmave vëzhgohet shkurtim i personelit. Pesimiste janë qëndrimet e biznesit edhe për zhvillimin e krizës dhe ndikimin e saj mbi firmat. Pritjet e 52 për qind prej të anketuarve janë se ajo do të thellohet. Kjo ndikon edhe mbi planet e sipërmarrësve për vitin 2010. Bozhidar Danevi, kryetar i Dhomës Ekonomike Bullgare i përgjithëson përfundimet e anketës.

“Kemi pothuaj bllokim të aktivitetit të investitorëve. 37 për qind prej firmave e rishikojnë programin e tyre investues dhe e ristrukturojnë. Tashmë pjesa e madhe e biznesit i përqendron investimet në krahun e kualifikuar të punës dhe në marrjen e dokumenteve përkatëse për certifikim, të cilat mund t’i sigurojnë biznesit punë në tregjet botërore. Gjë, që gjithashtu është shumë e rëndësishme dhe për herë të parë vëzhgohet një tendencë negative, është se biznesi gjithnjë e më pak shpreson tek fondet strukturore evropiane, tek financimi evropian. Po të bëjmë një krahasim, gjatë vitit të kaluar 55 për qind e biznesit ka pasur në plan të kandidojë për financim evropian, kurse aktualisht vetëm 33 për qind e të anketuarve kanë deklaruar dëshirë për pjesëmarrje në financimin evropian. Ndërkohë 39 për qind e të anketuarve deklarojnë se nuk dëshirojnë kategorikisht të marrin pjesë në konkurse ose në procedura të tjera për marrjen e financimit evropian.”

Problemet më të mëdha, sipas të anketuarve janë në vend të parë koniunktura e keqësuar e tregut, burokracia dhe korrupsioni. Deri tani sipërmarrësit shënonin në vend të parë mungesën e krahut të kualifikuar të punës, kurse tani ky shkak zë vendin e shtatë, saktësojnë nga Dhoma Ekonomike Bullgare. Bozhidar Danevi shtoi:

“E dimë se praktikisht çdo një punëdhënës i dytë deklaronte nevojë për krah pune – thotë ai. – Aktualisht problemi nuk është aq i rëndësishëm. Tregu i punës ofron si krah të kualifikuar pune, ashtu dhe të pakualifikuar. Mirëpo dëshira e firmave është motivimi i personelit të kualifikuar, sepse ata e dinë se pas daljes nga kriza kjo do të jetë me rëndësi të madhe. Shumë e rëndësishme është edhe çështja për shpërblimet e punës. 42 për qind e të anketuarve ende nuk kanë vendosur se si të ndryshojnë pagimin e punës. 38 për qind deklarojnë se nuk do ta ndryshojnë. Dhe vetëm 3 për qind e biznesit ka në plan ta rritë pagën e punonjësve në ekonomi. “

Sipas Dhomës Ekonomike Bullgare po rriten si borxhet midis firmave të veçanta, ashtu dhe borxhet e firmave ndaj bankave, ndaj sistemit tatimor dhe atij të sigurimeve. Borxhet e përgjithshme të biznesit në fund të vitit 2009 sipas Dhomës Ekonomike Bullgare do të jenë rreth 200 mlrd. leva (rreth 100 mlrd. euro). Pothuaj 82 për qind e firmave të anketuara deklarojnë se kanë borxhe ndaj firmave të tjera. Probleme gjithnjë e më të mëdha do të ketë biznesi me pagimin e kredive ndaj bankave. Sipas Dhomës Ekonomike Bullgare aktualisht pjesa e kredive të këqija është rreth 6 për qind, kurse gjatë vitit 2010 ajo mund të arrijë deri në 7 për qind. Nga institucionet përqindje më të madhe miratimi nga ana e biznesit merr institucioni presidencial. Ulje serioze shënon miratimi ndaj administratës bashkiake. Vetëm 10 për qind prej përfaqësuesve të biznesit e miratojnë pushtetin legjislativ.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
По публикацията работи: Millka Dimitrova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Hesus Kabajero është "Menaxheri i Vitit" në Bullgari për vitin 2024

Nëse kriza politike vazhdon, përfitimet e humbura do të arrijnë një prag nga i cili biznesi bullgar në mënyrë të pakthyeshme do të fillojë të humbasë aftësinë konkurruese për shkak të deficiteve në rritje në arsim, kujdesin shëndetësor,..

botuar më 24-11-05 10.01.PD
Llëçezar Bogdanov

Instituti për Ekonominë e Tregut bën thirrje për një deficit buxhetor nën 3%

Ne po shkojmë drejt opsionit që të mos kemi një buxhet të miratuar shpejt për vitin 2025, tha për BNR Llëçezar Bogdanov, kryeekonomist nga Instituti për Ekonominë e Tregut. Gjatë prezantimit të opsionit alternativ të institutit për buxhetin e shtetit,..

botuar më 24-11-04 11.51.PD

Modeli i subvencionimit të BE-së shtrembëron prodhimin bujqësor në vend

Në 15 vjet - nga 2005 deri në 2020, 75% e ekonomive bujqësore në vend janë zhdukur . Zvogëlimi është nga 500 000 në vitin 2005 në 132 000 deri në vitin 2020, njoftoi Prof. Dr. Bozhidar Ivanov - drejtor i Institutit të Ekonomisë Agrare, në kuadër..

botuar më 24-10-31 10.50.PD