162 vjet nga lindja e poetit revolucionar Hristo Botev

botuar më 10-01-05 12.02.MD

162 vjet nga lindja e poetit revolucionar Hristo Botev

Update Required To play the media you will need to either update your browser to a recent version or update your Flash plugin.

Më 6 janar të vitit 1848 lindi poeti gjenial bullgar Hristo Botev, njeri nga heronjtë më të dashur dhe më të respektuar nga mbarë kombi bullgar. Ai vdiq kur ishte mezi 28 vjeçar në kohën e kryengritjes së popullit bullgar kundër robëruesve turk shpallur muajin prill të vitit 1876, i njohur si Kryengritja e Prillit. Ky rebelim shënoi majën e Luftërave Nacional-Çlirimtare të popullit bullgar kundër robërisë pesëshekullore turke. Hristo Botevi jetonte dhe shkruante në një epokë të stuhishme. Ai krijoi kryevepra të vërteta, të cilët edhe më sot nuk e kanë shokun në letërsinë bullgare. Tepër i ri Botevi e sakrifikoi jetën për çlirimin e atdheut të dashur.

Hristo Botevi lindi në vitin 1848 në qytetin Kallofer të Bullgarisë Qendrore, në familjen e mësuesit Botjo Petkov. Mësoi në qytetin e lindjes, dhe pas kësaj mbaroi Gjimnazin e Odesës. Gjatë vitit 1867 u kthye në qytetin e lindjes që të zëvendësojë të atin si mësues. Më 11 maji, Ditën e krijuesve të alfabetit bullgar dhe të shkrimit sllav Shenjtorët Kirill dhe Metodij, ai mbajti një fjalim të flakët revolucionar. Kjo e caktoi fatin e tij të mëtejshëm, dhe gjatë vjeshtës u detyrua të emigrojë në Rumani. Aty gjenin strehë qindra emigrantë politikë bullgarë dhe dilnin nga shtypi gazeta në gjuhën bullgare.

Në Rumani Hristo Botevi botonte gazetat “Fjala e emigrantëve bullgarë”, “Zilja”, “Flamuri”, publikonte vjersha, artikuj politikë dhe fejtone. Ai e shikonte luftën për çlirimin e Bullgarisë jo si kundërvënia midis bullgarëve dhe turqve, por si luftë për demokraci, të drejta njerëzore dhe drejtësi sociale. Edhe më sot veprat e tij janë aktuale dhe nuk kanë humbur forcën e vet ndikuese.

Gjatë vitit 1875 Hristo Botevi botoi një përmbledhje vjershash së bashku me një poet tjetër dhe revolucionar – Stefan Stambollov, njeriu i cili ishte një nga kryeministrat e Bullgarisë së çliruar. Edhe më sot ndër veprat më të njohura bullgare janë balada “Haxhi Dhimitër” dhe elegjia “Varja e Vasill Levskit”, të dy ata të shkruara pas vdekjes së këtyre dy heronjve të luftës çlirimtare bullgare. Dhe sikur me fjalët e baladës “Haxhi Dhimitër”: “Ai që bije në luftë për liri, ai nuk vdes!” Hristo Botevi e profetizoi pavdekshmërinë e vet. Vjershat e poetit revolucionar Hristo Botev janë të përkthyera në dhjetëra gjuhë të huaja, duke përfshirë edhe atë shqipe në vitin 1956 nga Mark Gurakuqi.

Jeta e shkurtër e poetit revolucionar Hristo Botev ishte e shoqëruar me shumë vështirësi, vuajtje dhe moskamje. Muajin prill të vitit 1876, kur u shpërthye kryengritja e bullgarëve kundër robëruesve turq, Hristo Botevi organizoi një çetë nga 200 veta. Ata kaluan lumin Danub nga bregu rumun te bregu bullgar me anijen austriake “Radecki”. Rebelët në krye me revolucionarin Hristo Botev zbritën në bregun bullgar afër Kozlodujit. Disa ditë më vonë çeta u shpartallua, ndërsa vet Botevi u vra.

Me gjithë disfatën e Kryengritjes së Prillit nga viti 1876, ajo ishte një shprehje e vullnetit të popullit bullgar të jetojë në liri dhe në demokraci. Dhe ky qëllim u arrit pak më vonë si rezultat i Luftës Çlirimtare Ruso Turke nga vitet 1877-1878.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

По публикацията работи: Veneta Pavllova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

162 vjet nga lindja e poetit revolucionar Hristo Botev

Më shumë nga rubrika

Enë të gdhendura në mënyrë të shkëlqyer dhe statuja të punuara me imtësi - Tuma Kozareva zbulon sekretet e saj

Ljuben Karavellovi dhe lufta e popullit shqiptar për pavarësi

Një nip i perandorit Oktavian Avgust është rikrijuar ndoshta në statujën e parë nga Heraklea Sintika