Realizimi i bullgarëve në tregun evropian të punës – mundësi dhe perspektiva

botuar më 12-05-15 11.10.PD

Foto: europarl.bg

Në kohëra të krizës ekonomike statistikat për nivelin e papunësisë në Evropë frikësojnë. Vetëm papunësia rinore në kontinent është midis 10 dhe 50% në vendet e veçanta. E madhe është ajo në Spanjë, ku 50% nga të rinjtë janë pa punë. Në Bullgari niveli i përgjithshëm i papunësisë për muajin mars është 12,6%, kurse ajo e rinisë përfshinë 33% nga të rinjtë deri në moshën 29 vjeç. Është më se e qartë se, në momente të tilla në plan të parë dalin çështjet rreth mobilitetit të qytetarëve evropianë dhe kërkimit të punës në vendet evropiane. Politika e Bashkimit Evropian në këtë moment i kushton një vëmendje të veçantë pikërisht mobilitetit të qytetarëve të bashkimit dhe për më tepër të të rinjve, që të mund të realizohen në tregun e punës të bashkësisë dhe kështu të pakësohet papunësia mes tyre. Këtë çështje u diskutuan në forumin e qytetarëve në Sofje me pjesëmarrjen e eurodeputetëve bullgarë.

Më 29 mars 2012 Parlamenti Evropian pranoi Rezolutën “Qytetërimi i Bashkimit Evropian 2010: zhdukja e pengesave për ushtrimin e të drejtave të qytetarëve të Bashkimit Evropian”. Me të u drejtohet apel të gjitha shteteve anëtare të bashkësisë, të cilat vazhdojnë të kufizojnë praninë e qytetarëve bullgarë dhe rumunë në tregjet e tyre të punës, të “rishikojnë mundësisht sa më shpejt vendimet e veta, duke marrë parasysh parimin e barazisë, ndalimin e diskriminimit, karakterin e pajustifikuar të këtyre vendimeve dhe parimin e solidaritetit, kështu që e drejta e punës më shumë të mos të kufizohet për qytetarët rumunë dhe bullgarë.”

Sipas eurodeputetit bullgar Metin Kazak nga grupi i Aleancës së liberalëve dhe demokratëve, kjo de fakto përfshin lëvizjen e lirë të qytetarëve, njohjen e kualifikimeve profesionale, prani të lirë deri tek informata, realizimin e politikave kundër diskriminimit dhe të drejtat e zgjedhjeve për këta punonjës. Vendet anëtare duhet të heqin barrierat juridike përpara lëvizjes së lirë të qytetarëve dhe të mos aplikojnë procedura administrative të pabaza. Parlamenti Evropian u drejton apel shteteve, të cilat nuk i kanë hapur tregjet e veta për bullgarët, të rishikojnë vendimet e veta.

“Aktualisht, vazhdon Metin Kazak, qytetarët bullgarë mund të punojnë pa leje në Greqi, Danimarkë, Estoni, Islandë, Spanjë, Itali, Qipro, Letoni,Lituani, Poloni, Portugali, Rumani, Sllovaki, Slloveni, Hungari, Finlandë, Çeki, Suedi. Në këto vende ata mund të kërkojnë punë lirisht, mund të regjistrohen në byrotë e punës dhe të marrin ndihmë për gjetjen e zënies. Nga data 1 janar 2012 janë në fuqi dhe lehtësime për prani deri në tregun gjerman të punës për specialistë bullgarë dhe rumunë. Po kështu që nga viti 2012 dhe për qytetarët e Bullgarisë dhe të Rumanisë mund të punojnë dhe në Spanjë pas regjistrimit si banues të përhershëm në vend. Mjerisht në Austri, Belgjikë, Irlandë, Luksemburg, Maltë, Holandë, Britaninë e Madhe dhe Francë, punonjësit bullgarë kanë nevojë për leje punë. Punëdhënësi duhet të shpallë në shtetin e tij vendin e punës dhe së pari të kërkojë një qytetar vendas, pas kësaj – qytetar të një shteti të vjetër anëtar. Në qoftë se nuk gjen kandidatin e përshtatshëm, mezi atëherë mund të startojë procedura për dhënien e lejes për punë. Është e qartë sesa këto kërkesa janë deinkurajuese për punëdhënësin përkatës dhe kjo çon deri te varianti më i lehtë – të kërkohet zënie të vendit të punës nga një qytetar vendas.”

Faktorët bazë për bullgarët të kërkojnë punë në vende të tjera janë pagimi i mirë, siguria e mirë sociale, mundësia për realizim të specialistëve me kualifikim të lartë. Sipas Violeta Staniçiç, drejtuese e Byrosë informative të Parlamentit Evropian në Bullgari, një raport i Komisionit Evropian nga nëntori i vitit 2011 hodhi poshtë mendimin se, në kushtet e krizës punonjësit nga vendet më të reja të Bashkimit Evropian janë një peshë suplementare për tregjet vendëse të punës. Raporti vuri në dukje se, në sajë të ndikimit afatgjatë pozitiv nga qëndrimi i bullgarëve dhe të rumunëve në shtete të tjera nga Bashkimi Evropian, Produkti i Brendshëm Bruto i Bashkimit është rritur me 0;3%. Aty ndaj fundit të vitit 2010 pothuajse 3 milionë bullgarë dhe rumunë kanë jetuar në 25 vendet e tjera anëtare të Bashkimit Evropian. Zinaida Zllatanova, kryetare e Përfaqësisë së Komisionit Evropian në Sofje, shton: “Studimet në vendet më të vjetra anëtare tregojnë se rrogat e punës në to janë mezi me 0,28% më të ulëta, sesa duhej të jenë pa mobilitetin e punonjësve nga Bullgaria dhe Rumania. Me fjalë të tjera, ky dumping social për të cilin flitej kaq shumë përpara aderimit të të gjitha shteteve të reja, jo vetëm të Bullgarisë dhe të Rumanisë, duke se nuk ka ndodhur.”

Sipas raportit të Komisionit Evropian nuk ka të dhëna qytetarët mobilë në kuadrin e Bashkimit Evropian të shfrytëzohen maksimalisht nga ndihmat sociale në vendet përkatëse. Përveç kësaj, rrymat e punonjësve-migruesë ndikojnë pozitivisht mbi financat publike të shtetit pranues.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

По публикацията работи: Millka Dimitrova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Realizimi i bullgarëve në tregun evropian të punës – mundësi dhe perspektiva

Më shumë nga rubrika

Nga mbi 400 aplikantë, 10 praktikantë u përzgjodhën për INSAIT

Bullgaria korr suksese në EXPO 2025 në Japoni

Banica bullgare renditet e treta në një renditje prestigjioze të kuzhinës

Libër për origjinën e harruar bullgare të bashkatdhetarëve tanë nga Shqipëria dhe Kosova