Rimëkëmbja e Patrikanës Bullgare

botuar më 13-05-10 10.46.PD

Më 10 maji të vitit 1953 në Katedralen “Shën Aleksandër Nevski” u mbajt ceremonia e intronizimit të Patrikut Kirill (djathtas).

Foto: lostbulgaria.com

Më 10 maji të vitit 1953 u rivendos Patrikana Bullgare, ekzistenca e së cilës u ndërpre në fund të shekullit XIV me rrëzimin e Bullgarisë nën sundimin turk. Rimëkëmbja e institucionit patriarkal është një ngjarje me rëndësi të madhe në historinë shumëshekullore kishtare dhe politike të shtetit bullgar. Që gjatë Rilindjes klerikët bullgarë filluan një luftë për mbrojtjen e kësaj kauze. Hapi i parë në këtë drejtim ishte themelimi i Ekzarkisë Bullgare me seli në Stamboll.

Pas grusht shtetit më 9 shtator të vitit 1944 dhe vendosjes së pushtetit të komunistëve, Kisha Ortodokse Bullgare iu nënshtrua shtetit. Nga të gjitha shkollat teologjike – dy seminare në Sofje dhe në Plovdiv, një shkollë teologjike dhe një Institut i Teologjisë, në vitin 1951 mbeti të ekzistojë vetëm Seminari i Sofjes. Fakulteti i Teologjisë, i cili deri atëherë ishte pranë Universitetit të Sofjes, u shndërrua në Akademinë e Teologjisë. Nënshtrimi i Kishës Ortodokse Bullgare arriti kulmin e vet me largimin e ekzarkut Stefan, i cili më 24 nëntor të vitit 1948 u internua në fshatin Banja, rrethin e qytetit Karllovo. Ai u privua nga lëvizja e lirë dhe nga e drejta të shërbejë liturgjitë kishtare.

Në Byronë Politike të Partisë Komuniste Bullgare u diskutua domosdoshmëria e hartimit të një “statusi të ri të vogël demokratik” të Kishës Ortodokse Bullgare. Pas debateve të vazhdueshme më 3 janar të vitit 1951 Sinodi i Shenjtë ishte i detyruar të pranojë statusin e ri dhe të zgjidhë Mitropolitin e Plovdivit Kirill – kryetar të Sinodit të Shenjtë. Me imponimin e statusit të ri Kisha Ortodokse Bullgare u emërua Patrikana. Mirëpo, nga pikëpamja kanonike ato ndryshime nuk ishin të rregulluar. Përveç thirrje së Tubimit Kishtar, i cili me një vendim të vet të shpallë sistemin patriarkal, ishte e domosdoshme, që ky akt të miratohet edhe nga Patrikana Ekumenike të Stambollit dhe nga kishat e tjera autoqefale ortodokse.

Më 8 maji të vitit 1953 u organizua Tubimi Kishtar. Ditën tjetër më 9 maji kleri – që merrte pjesë në këtë tubim, miratoi Statusin e Kishës Ortodokse Bullgare. Më 10 maji të vitit 1953 Kisha Ortodokse Bullgare u shpall zyrtarisht Patrikana. Patrik u zgjodh Mitropoliti i Plovdivit Kirill. Ai ishte pasardhës i tërthortë i Patrikut të fundit bullgar Shën Evtimij. Inaugurimi i Patrikut u bë menjëherë pas zgjedhjes së tij në Katedralen e Patrikanës “Shën Aleksandër Nevski”. Në ceremoninë asistuan përfaqësues të qeverisë, të shoqërisë kulturore, delegacione të huaja, besimtarë.

Për këtë akt, burri i shtetit dhe aktivist shoqëror Stojço Moshanov shkruan në ditarin e tij: “U bë e qartë, se rimëkëmbja e Patrikanës Bullgare gjatë vitit 1953 u diktua nga qëllime të politikës së jashtme.” Në fakt në Tubimin e Tretë Kishtar nuk asistuan përfaqësues të Patrikanës Ekumenike të Stambollit. Patriku i atëhershëm i Stambollit Atinagaros refuzoi ftesën e Sinodit të Shenjtë Bullgar të asistojë në këtë tubim. Ai e arsyetoi këtë duke thënë, se një akt i tillë përbën një shkelje e rendit ekzistues kanonik kishtar. Rimëkëmbja e Patrikanës Bullgare pa bekimin e Patrikut Ekumenik ishte një nga shfaqjet e “luftës së ftohtë” gjatë kësaj periudhe në jetën kishtare.

Patrikana e rimëkëmbur Bullgare u njoh nga të gjitha kishat ortodokse. Ajo vendosi lidhje të gjalla me ta nëpërmjet mesazheve dhe vizitave reciproke. Prestigji i Kishës Ortodokse Bullgare u rrit si ndër kishat dhe organizatat ortodokse të krishtere, ashtu edhe ndër shoqërinë botërore. Në sajë të ndërmjetësisë së Patrikanës së Antiokisë, të Patrikanës së Rusisë dhe të kishave të tjera motre, më 27 korrik të vitit 1961 Patrikana e Stambollit njohu zyrtarisht Patrikanën e rivendosur Bullgare. Gjatë pranverës së vitit 1962 një delegacion kishtar bullgar në krye me Patrikun Kirill bëri një vizitë historike në Patrikanën Ekumenike në Stamboll, në Patrikanat Lindore të Jerusalemit, Antiokisë dhe të Aleksandrisë, dhe në Kishën Ortodokse Greke, duke përfshirë edhe Malin e Shenjtë. Patrikane e rimëkëmbur Bullgare atëherë u njoh zyrtarisht nga kryepeshkopët e Patrikanës së Jerusalemit dhe të Kishës Greke.

Pas vdekjes së Patrikut Kirill në vitin 1971 në krye të Kishës Ortodokse Bullgare në vazhdim të 41 viteve qëndroi Patriku Maksim. Ai u nda nga jeta më 6 nëntor të vitit 2012. Disa muaji më vonë, më 24 shkurt të vitit 2013, në një Tubim Kishtar Mitropoliti i Ruses Neofit u zgjodh Patriku i ri i Bullgarisë.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova

По публикацията работи: Valentina Dineva-Sharlanova

Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Ndaje

Rimëkëmbja e Patrikanës Bullgare

Më shumë nga rubrika

Në vitin 1908 u fitua liria e plotë e vendit tonë

Një statujë e dytë romake e varrosur u zbulua në Heraklea Sintika

Hetimet e para arkeologjike në shkallë të gjerë në kompleksin trak të Begliktashit po vazhdojnë