Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

U nis Gjergji i larmë

БНР Новини
Foto: arkiv

“U nis Gjergji laraman të rrethojë fushat dhe arat e gjelbëruara...” motive të tilla hasen në shumë këngë tradicionale, që interpretohen Ditën e Shën Gjergjit. Kjo ditë bie gjithnjë më 6 maji dhe përbën kulmin e festave popullore kushtuar ardhjes së pranverës.

Herët në mëngjes ditën e Shën Gjergjit, vetë shenjtori i hip kalit dhe rrethon luadhet, pyjet dhe arët. Sipas besimeve popullore, ky rit siguron pjellorin e tokës dhe bereqetin e ardhshëm, që këtu edhe mirëqenien e të gjithëve. Pasi Shën Gjergji konsiderohet mbrojtës i gjelbërisë pranverore, i kopeve, i bujqve, i familjes, ai është tepër i respektuar nga të gjithë – që nga më të vegjlit deri te më të moshuarit. Ditën para festës së Shën Gjergjit, vajzat, djemtë dhe fëmijët shkojnë në pyjet dhe në luadhet, që të mbledhin degëza të gjelbra dhe lule pranverore.

Shumë rite ditën e Shën Gjergjit i janë kushtuar rritjes së bagëtisë, për arsye se Shën Gjergji konsiderohet mbrojtës i kopeve. Në këtë ditë bagëtia çohet për të kullotur dhe kryhet mjelja rituale e deleve. Një pjesë e rëndësishme e riteve të kësaj dite janë bukët rituale. Etnografi i njohur bullgar Dimitër Marinov në veprat e tij përshkruan dhjetëra lloje bukash, për nder të Shën Gjergjit. Stolisja e bukës prezanton bagëtinë, barinjtë, si edhe ndihmësit e tyre – qentë. Buka është një sakrificë pa gjak, e cila i jepet shenjtorit. Sipas zakonit të vjetër Ditën e Shën Gjergjit bëhet kurban. Flijohet qengji mashkull, që është lindur i parë.

Ditën e Shën Gjergjit me të gjitha gjellët e përgatitura për festën rregullohet një trapezë e përbashkët në ndonjë lëndinë afër vendbanimit. Të gjithë banorët mblidhen së bashku, që të respektojnë Shën Gjergjin. Në trapezën është mirë, që të ketë edhe qepë të njomë si një simbol i gjelbërimit pranveror. Konsiderohet, se kjo qepë mbron nga të gjitha të këqijat. Në trapezë vihen edhe qumështi i parë dhe djathi i parë. Një rit tjetër karakteristik në Ditën e Shën Gjergjit janë djepat. Ka besim, se secili duhet të tundet për shëndet. Në djepat vajzat përkunden, që të mos i rrëmbejë dragoi, kurse të tjerët – për shëndet. Sipas besimit çdo pik shiu Ditën e Shën Gjergjit është si një copëz floriri.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Bellogradçik pret Festivalin e Parë të "Bell Muzh" – një pjatë legjendare

Nga 26 deri më 29 qershor, Bellogradçik mirëpret festivalin e parë të dedikuar pjatës tradicionale "bell muzh" (бел муж). Ky delikates autentik është një pjesë e pandashme e traditave kulinarike të turlaqëve – një grup etnik që është shpërndarë në..

botuar më 25-06-28 10.10.PD

CNN renditi sallatën “Shopska” ndër më të mirat në botë

Sallata bullgare “Shopska” ka fituar një vend ndër 24 sallatat më të mira në botë sipas një renditjeje të re të publikuar nga CNN, raportoi BGNES. Pjata e freskët, е ngjyrshme dhe e dashur në të gjithë Evropën Juglindore, zuri vendin e saj të merituar..

botuar më 25-06-19 5.42.MD

Për ushqimin ritual në kulturën tonë tradicionale

Ushqimi ritual është pjesë e pandashme nga sistemi ritual i bullgarit. E në kalendarin e fshatit bullgar më shumë se një shekull më parë, ushqimi me mish ka qenë rrallë, në përgjithësi 4-5 herë në vit – Krishtlindje, Shën Gjergji, Shën Pjetër dhe peshku..

botuar më 25-06-16 7.30.MD