Në fund të verës në fshatin Neofit Rillski, i cili ndodhet afër autostradës, që lidh Sofjen me bregdetin tonë verior, hapi dyer një park i pazakontë, i cili pak pas kësaj u shndërrua në një prej atraksioneve më të preferuara në rajon. Bëhet fjalë për rimëkëmbjen e një vendbanimi të neolitit dhe të halkolitit, i cili rikrijon jetën e stërgjyshërve tanë, të cilët kanë jetuar në trojet tona që në kohërat më të lashta.

Një ekip prej historianësh, restauruesish dhe piktorësh bullgarë arriti të krijojë një kopje të vendbanimit të vjetër historik, i cili na paraqet një epokë të largët dhe ende pak të njohur. Në fakt vendbanimi i porsandërtuar është pjesë e një projekti të madh privat, i cili ka ambicien t’i njohë turistët me historinë tonë mijëvjeçare – që nga epokat më të lashta deri në pushtimin e Bullgarisë nga turqit osmanë gjatë shekullit të XIV-të. Është parashikuar gjithashtu rikrijimi i qytetit të halkolitit në Provadi, rimëkëmbja e pallateve trake, e kështjellave të Mesjetës etj. Etapa e parë e projektit tashmë është fakt. “Vizituesi nuk ka nevojë për një imagjinatë të madhe, gjithçka shihet!” – shpjegon Ivelin Mihajllov, drejtori ekzekutiv i projektit “Parku Historik”.

Çfarë shohin turistët, pasi e shkelin pragun e vendbanimit?

“Është rimëkëmbur një shtëpi nga epoka e neolitit, e cila rikrijon jetën e përditshme të njerëzve të lashtë gjatë mijëvjeçarëve VI-IV para Krishtit. Brenda janë paraqitur enët, shtretërit, lëkurat, me të cilat dikur stërgjyshërit tanë janë veshur. Turistët mund të njihen me mënyrën në të cilën njerëzit e lashtë e kanë matur grurin. Janë paraqitur instrumentet e tyre për gjuajtje etj. Është rikrijuar dhe një shtëpi e epokës së halkolitit, ku janë ekspozuar sendet më të përdorura në jetën e përditshme. Dihet se gjatë halkolitit në trojet tona ka lindur qytetërimi i parë i Kontinentit të Vjetër. Kësaj epoke i përket Thesari i Nekropolit të Varnës, i cili në fakt përbën arin më të vjetër të përpunuar në botë. Është zbuluar në varrin e një shamani të lashtë, prandaj krijuam një maket të thesarit, si dhe një figurë prej dylli të këtij shamani të lashtë. Është shumë interesant dhe i ashtuquajturi “Muze i Trakëve”. Atje ka kopje të disa prej thesareve më emblematike trake në trojet tona. Janë ekspozuar gjithashtu kopje të shpateve trake, veshje femrash të kësaj epoke etj. Kemi paraqitur dhe një maket të Varrezës së Aleksandërit nga shekulli i katërt para Krishtit, sepse duam që vizituesit të marrin një përfytyrim të qartë për kulturën trake. Para muzeut ngrihet një figurë bronzi e udhëheqësit legjendar trak Telef, i cili ka qenë mbret gjatë Luftës së Trojanit. Së shpejti do të ndërtohet dhe një rezidencë trake. Atje turistët do të mund të kalojnë një weekend të paharrueshëm. Do të paraqiten gjithashtu festat e dikurshme të trakëve, sepse stërgjyshërit tanë në Antikitet kanë qenë prodhues të mëdhenj të verës.”

Turistët do të mund të presin gjithashtu monedha trake, të bluajnë miell, të gjuajnë me hark dhe të fotografohen me armaturën e luftëtarit të mesjetës.

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva

Fotografitë janë ofruar nga Kompleksi historik “Vendbanimi Neolit”