Më 14 janar bashkësia e romëve në Bullgari kremton festën e saj më të madhe – Ditën e Shën Vasilit, ose Bango Vasil – Vasili i Çalë. Festa është e njohur si “Viti i Ri i Romëve” dhe kremtohet nga të gjithë romët – pavarësisht nga feja e tyre.
Në krahinat e ndryshme të Bullgarisë më 14 janar festa shënohet nëpërmjet ritualit “Survakane” /një xhiro rituale nëpër shtëpitë nga një grup fëmijësh ose burrash të pamartuar - beqarë, të cilët trokasin me një shkop të zbukuruar apostafat për rastin, të quajtur “survaçka”, anëtarët e familjes, kafshët, ndërtesat dhe thonë urime nga më të mirat për shëndet, lumturi dhe begati/, ose nëpërmjet mishërimit të kreut të familjes në Bango Vasil, i cili hedh në shtëpi grurë dhe oriz.
E gjithë kjo bëhet me një solemnitet të madh, sepse besohet se sjell pjellori, bagëti, fat të mirë dhe lumturi.
Për shkak të masave anti-epidemike autoritetet rekomandojnë që rituali “survakane” të mbahet vetëm në mjedisin familjar.
Më shumë hollësi për festën mund të lexoni KËTU.
Një enë balte dhe një kovë druri nga fshati Momçillovci janë pjesë e ekspozitës në Muzeun e Kosit, i cili u hap së fundmi në Shangai, bëri të ditur për BTA kryetarja e fshatit të malit Rodopa , Sijka Surkova. Në qytetin kinës përfaqësues të fshatit..
Rodopet Lindore “ringjallen” në zemër të Sofjes – me shije autentike, muzikë dhe mjeshtëri artizanale. Banorët e kryeqytetit kanë mundësi të zhyten në atmosferën e Bashkisë së Momçillgradit dhe në pasurinë e saj kulturore e natyrore nën moton..
Mali i Ballkanit, qeramika dhe fruti i kumbullës janë simbol i rajonit të Trojanit . Banorët vendas dinë si t’i ruajnë traditat e tyre. Këtë e dëshmon edhe ngjarja që shënon fundin e vitit bujqësor në fund të çdo shtatori – Festivali Bullgar i Kumbullës..