Bojan është fëmijë në moshën 15 vjeçe nga Sofja, një nga ata të cilët rriten dhe mundin ta përballojnë jetën, pavarësisht nga sindroma Daun. Ai i ka kaluar mundësitë e pjesës më të madhe nga vërsnikët e vet dhe është medalist i shumëfishtë i Lojërave Evropiane për të rinj me aftësi të kufizuara - Emil Open. Gjatë shtatorit të vitit të kaluar djali u kthye nga Lojërat Evropiane për të rinj me aftësi të kufizuara motorike dhe mendore, që janë zhvilluar për herë të nëntë në Bërno të Çekisë. Fëmijët bullgar fituan aty 6 medalje të arta, 5 të argjendta dhe 3 të bronzta, mes një konkurrence të madhe prej 12 shteteve pjesëmarrëse. “Kjo arrihet me një punë të madhe dhe këmbëngulje, por dhe me shumë trajnerë, të cilët të punojnë në këtë sferë. Por, mjerisht në Bullgari sporti është në një plan të pasmë dhe asnjë nuk beson se ai ekziston për këta fëmijë”, shënon në intervistën e dhënë për Radion Kombëtare Bullgare nëna e Bojanit - Borisllava Vandova.
“Ne shkojmë jashtë shtetit, por tek ne nuk ka gara të tilla - thotë ajo. Sporti u ndihmon fëmijëve që të zhvillohen dhe është e udhës që në çdo një qendër për punë me ta, të marrë pjesë dhe sporti. Duhet të ketë më shumë specialistë, të cilëve shteti tu paguajë, dhe jo vetëm të mbështetemi tek vullnetarët. Të paktën 3 orë në ditë janë stërvitjet, ato janë pas fundit të orëve të mësimit, kurse djali im është pak i plotë dhe prandaj ai duhet të jetë në dietë. Përveç të gjithave, stërvitjet, të cilat i ka dhënë trajneri për punë shtëpie, vazhdojnë dhe në shtëpi dhe me një këmbëngulje vjen dhe rezultati. Kështu nga një fëmijë me një problem mental, i cili qe absolutisht i varur nga ndihma e huaj, tani unë kam një fëmijë plotësisht të pavarur, që mundet vetë të luftojë me përballimin e problemeve në jetë. Mjaft vështirë punohet me fëmijët tanë - këtë ne vet prindërit e kemi më se të qartë. Ne nuk mund të jemi terapistë, fizioterapistë, psikologë. Unë, si prind do të doja të merrem me profesionin tim dhe kështu të jem një qytetar i plotëvlefshëm i kësaj shoqërie, dhe jo të jem përherë në shtëpi, që të kujdesem për fëmijën.
Në shkollën në të cilën stërvitet Bojani, që të gjithë të rinjtë janë sportistë elitarë dhe përgatiten për arritje të larta sportive. Por, aty ata shkojnë krejtësisht të papërgatitur, madje pa asnjë lloj mjeshtërish për të komunikuar, kurse disa tregojnë dhe agresion. Pas takimeve dhe punës me trajnerët, këto probleme përballohen. “Këta fëmijë u kthyen në sportistë të shkëlqyer, të cilët bëjnë përpjekje të shumta, që të mund të jenë sportistë të vërtetë dhe të jenë të dobishëm për shoqëria tonë. Ata madje kontaktojnë me sportistë nga shtetet e tjera, kanë qëllime të larta, i ndjekin dhe e dinë se ka se me çfarë të krenohen”- thotë në një transmetim të Radios Kombëtare Bullgare Sllav Petkov, kryetar i federatës ballkanike “ Aktiviteti fizik i adaptuar” – FAFA. Ajo zhvillon sporte për njerëz me nevoja të posaçme arsimore.
“Procesi tek këta sportistë është i vështirë, kërkon një durim shumë të madh, kurse njerëzit të cilët merren me fëmijë me aftësi të kufizuara numërohen në gishtat e dorës. Problemi është tek mungesa e një informimi, se puna nuk është aq jo tërheqëse dhe kërkon më shumë durim, kur bëhet fjalë për fëmijë me probleme mentale. Sporti është njëra nga mënyrat më të mira për një integrim social të këtyre fëmijëve dhe Bojani është i pari, me të cilin punon federata. Politika në këtë sferë është joefektive, sepse nuk është mjaft e njohur. Jo vetëm sporti duhet të reklamohet por dhe të gjitha shërbimet sociale, të cilat u propozohen njerëzve me nevoja të posaçme”.
Përveç në fushën e sportit , Federata “Aktivitet fizik i adaptuar” merret dhe me shumë veprimtari të tjera, përmes të cilave i mëson fëmijët me punë. Që nga viti 2019 punon mbi një projekt evropian për fëmijët dhe të rinjtë me nevoja të posaçme. Kanë ndërtuar ëmbëltoren e parë sociale në Sofje, të quajtur “Shtëpia e vogël”, ku të rinjtë mësohen të jenë të plotëvlefshëm. Për ta kontaktet sociale janë me një rëndësi të madhe, prandaj kjo ëmbëltore është një shans, të cilin nuk e kanë që të gjithë ne vend.
Përpiloi: Gergana Mançeva në bazë të intervistës së Tanja Ljubenovës
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: fapabbs.eu, Fаcebook /Sllav Petkov, Borisllava Vandova
Më shumë se 1000 njerëz janë përfshirë në fazën pilot të projektit “Gjenomi i Bullgarisë”, i cili synon të mbledhë dhe analizojë një mostër përfaqësuese të gjenomave të bullgarëve bashkëkohorë. Me iniciativën, vendi ynë do të kontribuojë në një projekt..
Prej më shumë se një jave historia e një familje blegtorësh që rritin raca vendase të deleve ka tërhequr vëmendjen e publikut në Bullgari, por edhe të bashkatdhetarëve tanë jashtë vendit. Dhe në vend që të ndiqte teatrin në parlament dhe luftërat për..
Kush thotë se bullgarët janë njerëz të vrenjtur dhe pesimistë? Shëtisni nëpër tregjet e Krishtlindjeve të Sofjes dhe do të mbeteni me një përshtypje krejtësisht të ndryshme. Mjaftojnë dekorimet festive, muzika, dëfrimet dhe tezgat e mbushura me ëmbëlsira..
Me afrimin e dimrit, shumë njerëz në Evropë po pyesin se si do të ndikojë sezoni në portofolin e tyre dhe nëse do të detyrohen të zgjedhin, për shembull,..
"Ti thua se je bullgar, por nuk e di gjuhën bullgare" - më shumë se një ose dy nga bashkatdhetarët tanë nga komunitetet historike bullgare në mbarë botën..