Më 19 shkurt 1882, në vendin më të lartë në Sofje në atë kohë, në juglindje nga kisha “Shën Sofia”, është vendosur guri themeltar i katedrales në kryeqytetin bullgar. Kisha-monument është e ndërtuar në shenjë nderimi ndaj çliruesve të Bullgarisë nga Sundimi Osman, në bazë të idesë së politikanit dhe një figurë publike bullgare Petko Karavellov.Më 17 dhjetor 1880 Kuvendi i Dytë i Zakonshëm Popullor vendos të ndërtojë një katedrale në Sofje në emër të princit rus shenjtor Aleksandër Nevski, mbrojtësi qiellor i mbretit çlirimtar Aleksandër II. Realisht ndërtimi i katedrales fillon gjatë vitit 1904, kurse kambanat e sajranë për herë të parë në Sofje në vitin 1913.
Kisha është një bazilikë monumentale me pesë-nefe me kupolë kryq me një para hyrje dhe një kambanore mbi të.Ajo është e ndërtuar në bazë të shembullit të katedraleve të tipit bizantin në Rusi nga gjysma e dytë të shekullit të 19, duke u përdorur dhe forma të tjera mesjetare bullgare dhe forma të tjera arkitekturore. Godina është e shtrirë mbi një sipërfaqe prej 3170 metrave katrore dhe mbledh 5000 veta. Kupolat e kishës janë të praruara. Kambanorja ngrihet në një lartësi prej 53 metra, tempulli ka 12 kambana.Fasadat janë zbukuruar me gdhendje precize guri. Në bodrumin e tempullit ndodhet Kripta /muze/, ku mund të shihni kryeveprat e artit bullgar mesjetar dhe të Rilindjes.
Përpiloi: Gergana Mançeva
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Nga data 17 deri më 23 shtator 2025, në ujërat pranë Kepit Killik, komuna Avren, u zhvilluan kërkime arkeologjike nënujore nën drejtimin e prof. dr. Ivan Hristov, me pjesëmarrjen e zhytësve nga Muzeu Historik Kombëtar, punonjës të Shërbimit Kombëtar të..
Më 22 shtator 1908, me një manifest, princi Ferdinand I shpalli Pavarësinë e Bullgarisë dhe kështu u hodhën hapat e Mbretërisë së Tretë Bullgare. Ky akt nuk është bërë rastësisht në kishën "Shën 40 Dëshmorët" në kryeqytetin e vjetër Veliko Tërnovo: atje..
Më 17 shtator, Kisha Ortodokse Bullgare nderon kujtimin e martires së shenjtë Sofia dhe tre bijave të saj Besimi, Shpresa, Dashuria, të cilat vdiqën si martire të besimit në shekullin e parë pas Krishtit. Më 17 shtator përkujtojmë martirizimin..