Një javë përpara fillimit të Kreshmës së Madhe dhe një ditë para të Lidhurave të Mishit, Kisha Ortodokse Bullgare, ka caktuar një ditë për përkujtimin e shpirtrave të të ndjerëve. Është e quajtur akoma nga populli ynë, Përshpirtja e Madhe, por sipas Kishës, çdo një nga Përshpirtjet, kushtuar njerëzve të cilët kanë kaluar në botën e përtejme është me rëndësi të njëjtë.

Në kalendarin kishtar Përshpirtjet paraprijnë kreshmët e Pashkës, kreshmët e Shën Pjetrit dhe kreshmët e Krishtlindjes dhe sipas rregullit gjithmonë bien ditën e shtunë, e cila simbolizon vendosjen e Jezu Krishtit në varr. Prandaj është e pranuar që në ditët e Përshpirtjes të mos punohet, që të gjitha mendimet të drejtohen me lutje dhe me falënderime në kujtim të të ndjerëve.

Shërbesat fetare në kishat ortodokse janë për paqen e shpirtrave, me këngë të posaçme dhe speciale dhe kanun për të vdekurit. Sipas traditës përgatitet një grurë i zier i posaçëm riti i cili simbolizon Krishtin i cili ringjallet nga të vdekurit, prandaj dhe gruri është një element i detyrueshëm nga dhëniet në ditën e Përshpirtjes. Përveç grurit, në tavolinën e përbashkët marrin pjesë në mënyrë të detyrueshme buka dhe vera, të cilat personifikojnë trupin dhe gjakun e Krishtit. Gjatë kohës së bekimit të tyre prifti kalon tryezën me temjan të djegur, vendos një kryq mbi grurin e zier, këput një copë nga buka dhe derdh nga vera. Në lutje marrin pjesë që të gjithë priftërinjtë në kishë dhe përmendin emrat e të vdekurve, të shënuar nga besimtarët përpara shërbimet fetar. Pas fundit të shërbimit, besimtarët drejtohen afër tavolinës dhe shpërndajnë midis tyre ushqim me fjalët “Zoti ta falë”!

Është e pranuar që në këtë ditë të shkohet në varreza, ku të afërmit e të vdekurve i spastrojnë varet, mbjellin lule, që janë një shprehje të përkuljes ndaj mirësive të të vdekurve të dashur. Është pranuar po kështu mbi varrin e spastruar të derdhet verë e kuqe dhe të lihet të digjet një qiri kishtar, si simbol i besimit në Shpëtimin dhe pavdekshmërinë e shpirtit.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva