Qyteti Haskovo është porta drejt Rodopeve Lindore, të cilat janë të përmbushura me rrugë me një karakter informues duke ndjekur gjurmët e së shkuarës. Por, përpara se t’u drejtoheni rrethinave, ju rekomandojmë të bëni një shëtitje nëpër vet qytetin, i cili krenohet shumë me qendrën e vet të rinuar - të zhytur në parqe të gjelbëruara, shatërvanë, godina të bukura. Jo rastësisht gjatë vitit 2011 ai u shpall qyteti më i gjelbëruar i Bullgarisë.

Por qyteti Haskovo është i njohur më tepër dhe si qyteti i Shën Mërisë. Figura afro 33 metrash e Shën Mërisë, e cila mban birin e Zotit në duar, është ngritur gjatë vitit 2003 në kodrën Jamaça - një nga lartësitë e para të Rodopeve Lindore. Skulptura e shkëlqyer mund të shikohet  nga çdo një pikë e qytetit dhe është e regjistruar në librin e Rekordeve Botërore të Ginesit si monumenti më i lartë i Shën Mërisë me Birin e Zotit në botë. Pranë saj është ndërtuar një kambanore e bukur, nga e cila hapet një pamje marramendëse drejt qytetit dhe rrethinave.

“Kambanat e saj janë të prodhuara në shkritoren e kambanave ”Veleganov” - një nga më të vjetrat në Bullgari. Dy herë në ditë ajo oshtin qytetin Haskovo me tingullin e vet të kristaltë” - thotë Mitra Todorova nga Qendra e Informacionit Turistik-Haskovo.

Çfarë tjetër mund të shikojmë në qytetin e Shën Mërisë?

“Mund të vizitoni Muzeun Regjional Historik, i cili ka 5 ekspozita shumë interesante - që nga arkeologjia deri tek historia më e re dhe etnografia - na shpjegon Mitra Todorova nga Qendra e Informacionit Turistik në qytetin Haskovo dhe shton: Mund të vizitoni shtëpinë e Paskalit - një shembull unikal i arkitekturës rilindëse, e cila prezanton kalimin nga jetesa fshatare drejt jetesës qytetare të banuesve më të pasur të qytetit.

Por, kemi dhe shtëpi të tjera të bukura rilindëse, të cilat formojnë një lagje të vogël. Kemi po kështu dy kisha shumë interesante.”

Rreth fshatit Aleksandrovo arkeologët kanë zbuluar një një varr nga shekulli i 4 përpara lindjes së Krishtit me piktura murale mahnitëse, i cili ka qenë i grabitur në kohët e lashta. Një kopje perfekte të këtij varri mund të shikoni në godinën e Qendrës së Muzeve “Arti Trak në Rodopet Lindore”, e cila ruan ekspozita të pasura, të lidhura me jetën e paraardhësve tanë të lashtë.

“Gjurmë më të shumta nga epoka e vet trakët kanë lënë pikërisht  në këtë rajon. Këto janë kamare shkëmbore, sharapana, altarë, dhe shumë vende të tjera të shenjta shkëmbore, çdo një prej të cilave e ka historinë e vet interesante. Në qendrën e muzeve  është eksponuar një thesar i artë, i zbuluar në malin Sakar nga vitet 4500-4000 përpara lindjes së Krishtit. Zbukurimet janë analogjike të sendeve nga nekropoli i Varnës dhe janë mes floririt më të vjetër të përpunuar në botë. Por, ajo që të çudit më tepër është punimi. Elementet prej floriri kanë vrima, ato janë kaq të vogla saqë përmes tyre mund të kalojë vetëm një file kali. Me çfarë teknike kanë punuar të parët tanë, që të mund ti vendosin këto para të vogla prej floriri nëpër zbukurimet, deri më sot mbetet një enigmë”- thotë Mitra Todorova.

Në një lartësi të vogël rreth qytezës turistike Banjo Minerale, janë shpërndarë mbeturinat e kalasë “Fryma e Shenjtë”, e cilaështë formuar aty gjatë shekullit të 2, në vendin e një pajisjeje nga koha romake.

Kalaja ka qenë e banuar për gati 1000 vjet. Në ditët e sotme, në qendrën e kalasë së dikurshme është ngritur një paraklis modern.

Afër fshatit Uzunxhovo mund të shikoni kishën “Fjetja e Shën Mërisë” ose “Shën Mëria e Madhe” - kisha më e madhe e fshatit në Bullgari dhe dikur një qendër e njërit prej panaireve më të mëdha tregtare në kufijtë e Perandorisë Osmane.

• E kaluara e paharrueshme: Panairi në Uzunxhovo ishte mrekullia tregtare e Ballkanit

• Fenomenet natyrore Kërpudhat e Gurta dhe Dasma e Ngurtësuar janë të mbështjellë me legjenda

Foto: visithaskovo.com, haskovo.net, Qendra së Muzeve “Arti Trak në Rodopet Lindore”