Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Përvjetori i 100-të i lindjes së muzikantëve të njohur

Këngëtarja popullore Jordanka Ilieva dhe gajdexhiu Ilija Dimtrov – përfaqësues të muzikës origjinale trake dhe shope

Foto: arkiv

Gjëjamë e këndshme për mua ishte të këndoja. Punoja dhe këndoja njëkohësisht. Dija këngë dhe këndoja gjatë gjithë ditës, kudo që të isha, çfarëdo që të bëja”, rrëfen këngëtarja e madhe e krahinës së Trakisë Jordanka Ilieva. Ajo lindi më 22 gusht 1922 në fshatin Nedjallsko, rajonin e qytetit Jamboll të Bullgarisë Juglindore. Këtu ajo filloi studimet, si të thuash, në “shkollën e muzikës së të ëmës”, me këngët e punës së përditshme, ndejave dhe festave të fshatit.

Sopranoja e saj e bukur rikrijon ornamentikën e pasur trake dhe nuk lë askënd indiferent. Ajo ishti ndër këngëtarët e parë popullorë që bënë incizime në kompanitë e gramafonit “Simonavija”, “Orfe”, “Mikrofon”, e shoqëruar nga grupet e muzikantëve Radi Angellov dhe Ahmed Babakov. Në vitin 1943, pas një konkursi në Radion Kombëtare Bullgare (atëherë Radio Sofje), ajo u miratua për pjesëmarrje në eter ndërsa në vitin 1946 u bë bashkëpunëtore e rregullt dhe filloi të interpretojë këngët e saj trake në transmetimin në eter të programit “Ora e fshatit”. Interpretimet e saj i shoqëronte “Grupi Ugërçin”, ku në gajde luante edhe bashkëshorti i saj i ardhshëm Ilija Dimitrov. Jordanka Ilieva ishte një nga tetë këngëtaret e përzgjedhura nga mbi 400 kandidatë në Ansamblin e sapokrijuar Shtetëror për Këngë dhe Valle Popullore - Sofje. Ajo shpesh interpretonte pjesët solo, ishte edhe zëri i ansambleve të ndryshme të dhomës, me të cilët merrte pjesë në turne koncertesh nëpër botë. Ndër kolegët me të cilët punonte ishte edhe Todor Todorov, drejtor shumëvjeçar teknik i Ansamblit “Filip Kutev”

“Nga të gjithë këngëtaret që njoh në Ansambël, Jordanka Ilieva ishte më modeste, shumë e qetë - kujton Todor Todorov për Radio Bullgarinë. – Si këngëtare ishte shumë e mirë. Është interesante se me këngëtaren Vëllkana Stojanova kishin të njëjtat fate. Ashtu si ajo, atë e zbuluan në një tubim të krijimtarisë popullore në vitet 30-të të shekullit të kaluar dhe atëherë e ftuan të bëjë regjistrime të pllakave të gramafonit. Dhe fshatrat e dy këngëtareve janë në rajonin e qytetit Jamboll (Bullgaria Juglindore), 3 km nga njëri-tjetri. Në vitet 50-të të shekullit XX, kur shpallën konkursin për Ansamblin, ajo, ashtu si Vëllkana, ishte ndër këngëtaret e para të pranuara. Të dyve, si këngëtare me përvojë, iu besua formimi i më të rinjve.”

Më 30 tetor mbushen 100 vjet nga lindja e gajdexhiut Ilija Dimitrov, bashkëshort i këngëtares Jordanka Ilieva. Të dy u njohën përderisa punuan me “Grupin Ugërçin”, por u bënë familje derisa ishin në Ansambël.

“Ilija Dimitrov lindi në fshatin Çekançevo, bashkia e qytetit Gorna Malina të Bullgarisë Perëndimore – vazhdon Todor Todorov. - Tashmë në moshën 16-vjeçare, ai ishte një gajdexhi i njohur. Shfaqjet e tij në ansambël janë të lidhura me ekzekutimin prej mjeshtëri të ritmeve të krahinës së Shopëve. Shopët janë një grup etnografik në Bullgarinë Perëndimore. Ilija Dimitrov njihet edhe për incizimet e shumta të muzikës së kësaj krahine folklorike. Muzika e shfaqjes “Tubim në rajonin e Sofjes” - emblema e Ansamblit “Filip Kutev” është e bazuar në motivet e tij. Të dy bashkëshortët qëndruan në Ansambël deri në pension.”

Për “Fondin e Artë” të Radios Kombëtare Bullgare Jordanka Ilieva incizoi më se 70 këngë nga krahina e Trakisë. Trashëgimia folklorike e familjes së shquar dallohet për pastërtinë e jashtëzakonshme stilistike. Shfaqjet e tyre janë një shkollë e mrekullueshme kënge dhe instrumentale për ndjekësit e rinj, burim idesh për krijimtarinë e ardhshme.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Kuadër nga filmi “Djali po largohet”

Kryevepra të kulturës muzikore bullgare: Kënga “Njerëz dhe rrugë” nga filmi i paharrueshëm “Djali po largohet”

Përgatiti në shqip dhe publikoi: Svetllana Dimitrova Foto: bc-bg.com, архив, Facebook/ Podkasti “Filmoteko”

botuar më 25-11-21 6.55.PD

"Kundër Kohës"… Kthimi i grupit "Faktor"

Hite roku me tekste dhe mesazhe serioze me të cilat është rritur më shumë se një brez – kjo është ajo që gjejmë në albumin e ri të grupit "Faktor", të titulluar "Kundër Kohës". Dhe koha duket se po punon në favorin e tyre, dhe për më shumë se..

botuar më 25-11-20 6.05.PD

32 violinistë të rinj nga 14 vende marrin pjesë në konkursin "Vasko Abaxhiev"

Konkursi i 8-të Ndërkombëtar i Violinës "Vasko Abaxhiev" do të mbahet në Sofje nga 20 deri më 23 nëntor me një interes rekord. Organizatorët nga Klubi i UNESCO-s "Leonardo da Vinci" - Sofje janë të kënaqur me 32 aplikimet e marra nga 14 vende,..

botuar më 25-11-20 5.20.PD