Shumë fëmijë bullgarë në mbarë botën tashmë po ndjekin mësimet e gjuhës, historisë dhe kulturës amtare në shkollat e së dielës, ndërsa të tjerë do ta bëjnë këtë nga 15 shtatori së bashku me bashkëmoshatarët e tyre në vendin tonë.Gjithsesi, kudo që të jenë, të gjithë e krahasojnë vitin e ri shkollor me një kaleidoskop - ndonjëherë copëzat e vogla laramane të qelqit pikturojnë një guaskë deti, herë të tjera gjethe të verdha që ngjallin gëzim në takimin me shokët e klasës.
Shkollat bullgare të së dielës shikojnë me shpresë, por edhe me shqetësim vitin e ri shkollor.Radio Bullgaria kontaktoi me katër nga drejtorët e tyre për të mësuar nga dora e parë se me çfarë pritshmërie dhe shpresa presin nxënësit e tyre.
“Me një dëshirë të madhe presin fëmijët që të hyjnë në shkollë, por problemi i parë dhe më i madhi është kalimi në mësimin online që në fillim për shkak të pandemisë së Covid-it - formulon shqetësimin e pothuajse të gjithë mësuesve dhe nxënësve Tanja Hristova, drejtoreshë e Shkollës bullgare "Paisij Hilendarski" në qytetin qipriot Limasoll.- Fëmijëve fare nuk u pëlqen kjo, meqenëse u mungon lidhja e gjallë”.
Në një pol tjetër është gjendja shpirtërore në Irlandë, ku dhe gjatë vitit të kaluar të rëndë pandemik arsimi ka mbetur i pranishëm.
“Shpresoj që të vazhdojmë në të njëjtën mënyrë dhe gjatë vitit të ri shkollor - thotë Zornica Gogan, drejtoresh e Shkollës bullgare “Rajna Knjaginja” në Dublin.- Nuk kemi asnjë tregues se shkollat ka të ngjarë të mbyllen, ndaj presim një proces të mrekullueshëm dhe të qetë mësimor. Gjëja tjetër nga e cila po emocionohemi është hapja е një shkolle të re ndaj asociacionit tonë në Tullamor. Klasa jonë aty ekziston prej 9 vjetëve si një filial, por meqenëse në qytet u formua një bashkësi e mirë bullgare dhe u mblodhën më shumë se 20 fëmijë, mundëm të regjistrojmë shkollën.”
Kudo që të jenë, elementi “pasiguri” do të shënojë çdo një shkollë.
“Dhe tani po shikojmë kudo nëpër botë të panjohurën - ti nuk e di se përball çfarë gjëje do të drejtohesh - thotë Petja Caneva, drejtoresh e Shkollës së parë bullgare të ditës së diel “Shën Ivan Rillski” në Madrid. - Gjatë vitit të kaluar ne kishim njëfarë zbatice - disa familje u kthyen në Bullgari, të tjerë u nisën për në shtete të tjera, kurse kishte dhe të tillë, të cilët për shkak të koronavirusit nuk i lanë fëmijët e tyre nga frika që të mos të sëmuren.”
Luftë, pandemi, krizë ekonomike - fëmijët çdo ditë dëgjojnë fjalë, të cilat i nxjerrin nga bota e përshtatshme e shkujdesur e epokës së tyre.
“Jeta na mëson që të gjithë - kush prej nesh ka përjetuar luftë në të gjallë - pyet në mënyrë retorike Snezhina Meçeva, drejtoresh e Shkollës bullgare “Ivan Stançov” në Londër. - Dhe fëmijët mësohen dhe ne mësohemi. Koha imponon të punojmë në një mënyrë të re të mësohemi, të përgatisim nxënësit tanë për sprovat. Ata duhet të mësohen të përshtaten, të luftojnë dhe të shpëtojnë dhe mendoj se, për këtë kontribuon shkolla bullgare jashtë shtetit, duke dhënë stimul, shpresë, dashuri, komfort kur jemi bashkë me fëmijët. Tema për luftën hyn në klasë pa kushte, më në veçanti tek më të mëdhenjtë, të cilët komentojnë se çfarë rastis jo vetëm në shtëpi. Kurse ne jemi familja e dytë, ku këto komente vazhdojnë dhe kërkohet një qasje shumë serioze, që të mund të gjejmë fjalët e vërteta e të drejta.”
E gjithsesi, është mirë që çdo një fillim i ri të shikohet me shpresë - në Londër e në Madrid presin me padurim nxënësit e klasës së parë të radhës, në Limasoll po përgatiten për festivalin folklorik bullgar, kurse në Dublin janë të etur të rinovojnë mësimet e valleve popullore, që të mund fëmijët të veshin kostumet e tyre të rinj popullor. “Shkollat tona nuk janë me detyrim, por me dashuri”, thotë Snezhina Meçeva dhe shton: “Fëmijët kanë nevojë për kontakt me atdheun e tyre që të ndihen në Bullgari”.
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: Facebook/@bulgarianschoolireland, Diana Cankova, arkiv personal
Minoriteti kombëtar bullgar në Shqipëri është një nga më të mëdhenjtë në vend, sipas të dhënave nga censi i fundit zyrtar i popullsisë atje. 7 057 persona janë deklaruar si bullgarë, në krahasim me 23 000 që janë identifikuar si grekë, 12 000 si..
Një pemë e Krishtlindjeve me dekorime bullgare është vendosur në një vend qendror në Muzeun e Industrisë në Çikago. Për të pestin vit radhazi, bashkatdhetarët nga qyteti amerikan bënë dekorimin luksoz të pemës bullgare të Krishtlindjes me mbi 30 mijë drita..
Në vitin 2023 në Shqipëri u zhvillua regjistrimi i parë i popullsisë pas njohjes zyrtare të pakicës kombëtare bullgare në vitin 2017, sipas të cilit 7057 persona janë vetëdeklaruar bullgarë. Në Shqipëri ka mbi 7 mijë bullgarë “Dy javë më parë,..
105 vjet më parë, më 27 nëntor 1919, në periferinë e Parisit, Neuilly-sur-Seine, u nënshkrua një traktat që i dha fund zyrtarisht pjesëmarrjes së Bullgarisë..
Uzurpimi i trashëgimisë kulturore dhe historike ka qenë dhe vazhdon të jetë një nga pasojat e shumta të pashmangshme të çdo konflikti ushtarak si në..