Mirijan Dauti është një nga mësuesit në moshë më të re në shkollën e fshatit Cërnalevë, që është një rajon me popullsi me origjinë bullgare. Mirijani i tregoi ekipit të Radio Bullgarisë se ai ka qenë në vendin tonë, por në planet e tij të së ardhmes pritet edhe një vizitë e re - për një master në gjuhën bullgare. Ai beson se kështu do të jetë më i dobishëm për njerëzit në Cërnalevë, të cilët ruajnë rrënjët e tyre bullgare.

"Kam qenë në Blagoevgrad për dy javë në vitin 2020. Kam studiuar gjuhën bullgare dhe jam njohur me kulturën bullgare. Tani mësoj fëmijët e klasës së parë dhe të tretë në - matematikë, gjuhë shqipe, dituri natyre" - tha ai para Kostandina Bellos nga redaksia e gjuhës shqipe të Radio Bullgarisë.

Në kopshtin e fëmijëve, i cili ndodhet në katin e parë të shkollës në Cërnalevë, takojmë Misija Hajdarin, e cila na prezantohet me buzëqeshje:

“Unë jam Misija Hajdari. Punoj si edukatore kopshti. Këtu kemi 11 femije nga mosha 3 deri ne 6 vjeç. Fëmijët janë kryesisht nga fshati ynë, por kemi disa nga vende më të largëta. Në fshat dhe në shtëpitë e tyre fëmijët flasin “nashenski”, kurse në kopsht e në shkollë – në gjuhën shqipe. Fëmijët vijnë me të afërmit e tyre ose me fëmijët më të mëdhenj të shkollës. Nuk i lëshojmë të vijnë vetëm pasi është e rrezikshme. Ne kemi pasur 35 fëmijë në kopsht, por numri i tyre po ulet. E tillë është koha që ka ardhur. Fshati është i izoluar dhe lidhja me qytetin është shumë e vështirë për t’u realizuar dhe njerëzit largohen nëpër qytete ose jashtë vendit”.

Një nga ata që u kthyen në Cërnalevë është Seladin Xhaferaj. Për 8 vite ka qenë drejtor i shkollës së fshatit, më pas është nisur për në Tiranë, ndërsa tani është kthyer në Gorë si mësues i fëmijëve nga klasa e parë deri në të katërtën. Seladin është një njeri që interesohet për gjuhën e atdheut të paraardhësve të tij. Dhe thotë se do të ishte mirë të studiohej bullgarisht në shkollë, që të rinjtë me origjinë bullgare në Shqipëri të mund të flasin edhe bullgarishten moderne, jo vetëm dialektin e ruajtur në Gorë.

"Ne kuptojmë gjithçka. Tashmë kanë filluar të jenë pjesë e gjuhës edhe shumë fjalë nga perëndimi, por është mirë të ruajmë gjuhën tonë sllave. Ka më shumë se 300 milionë sllavë në Evropë. A duhet të na humbasë gjuha? Nuk duhet!" - thotë Seladin.

Drejtor i shkollës në Cërnalevë që nga tetori i vitit 2022 është Ljabdrim Enishaj. Kur u pyet se pse qëndroi në fshat, ai u përgjigj:

"Shumë njerëz u larguan. Por unë nuk mendoj se është mirë të largohem. Kjo është shtëpia ime e lindjes. Nëse e bëj këtë, kush do të qëndrojë?! Nëse na ndihmon shteti – si ai shqiptar, ashtu edhe ai bullgar dhe ata që janë larguar do të fillojnë të kthehen. Dhe jeta do të bëhet më e mirë." - tha ai.

"Faleminderit që erdhët të na shihni. Ne jemi "minoriteti" juaj. Në shtëpi flasim në gjuhën tonë, në bullgarisht, në shkollë - shqip, por këtu ka interes të mësohet edhe bullgarisht”, është kategorik Ljabdrimi.

• Për regjistrimin në Shqipëri dhe rëndësinë e tij për pakicën kombëtare bullgare

• Bullgaria ndihmon në rinovimin e infrastrukturës arsimore në Shqipëri
  

Në fakt, nuk është hera e parë që Bullgaria ndihmon zhvillimin e bashkisë së Kukësit, së cilës i përkasin fshatrat e Gorës, duke realizuar projekte të ndryshme. I tillë është ai për rikonstruksionin e një kopshti në qytetin e Kukësit. Në një nga shkollat ​​u ndërtua një sallë kompjuterash me fonde nga Bullgaria, një projekt i ngjashëm do të zbatohet në një qendër tjetër arsimore të zonës.

Nga vjeshta e vitit 2023, Bashkia e Kukësit, së cilës i përkasin edhe fshatrat bullgare të Gorës, ka një kryetar të ri - Albert Halilaj. Ambasadori i Bullgarisë në Tiranë Ivaylo Kirov u takua me të dhe mori premtimin se bashkia do të punojë për përmirësimin e kushteve të jetesës së goranëve në bashkëpunim të ngushtë me shtetin bullgar. Kryetari i Bashkisë së Kukësit konfirmoi për Radio Bullgarinë se së bashku me ekipin e tij do të përpiqet ta bëjë ndryshimin e mundur për bullgarët dhe në një kohë sa më të shkurtër.

"Ne dimë për problemet me infrastrukturën, me shërbimet shëndetësore, kushtet në shkollat ​​fillore. Së bashku me ambasadën kemi përgatitur një plan masash për t'i kapërcyer gradualisht. Gjithashtu garantoj që pas rindërtimit të Pallatit të Kulturës në Kukës do të hapim një pavion bullgar për të prezantuar kulturën, traditat, gatimet karakteristike dhe veshjet tradicionale të komunitetit bullgar”, tha Albert Halilaj në një intervistë për Radio Bullgarinë.

Në mbështetje të vullnetit të mirë për zgjidhjen e problemeve të minoritetit bullgar në rajonin e Gorës është edhe fakti se në administratën e re të Kukësit u emërua nënkryetar i bashkisë Agron Nuredinaj nga fshati Oreshkë i Gorës, i cili edhe shkollimin e tij e ka kryer në Bullgari.

• Nënkryetari i një bashkie shqiptare kërkon një jetë më të mirë për bullgarët në Shqipëri

Me besimin se problemet do të zgjidhen sa më shpejt dhe njerëzit do të qëndrojnë në vendlindjen e tyre, largohemi nga Gora, rajoni tjetër në Shqipëri, ku jetojnë përfaqësues të pakicës kombëtare bullgare...

Foto: Krasimir Martinov