1989 yılının sonunda Bulgaristan’da totaliter rejimin binlerce karşıtı Sofya’da ‘Kristal’ pastanesinin önündeki bahçeye toplandı, ama kimse sadece birkaç hafta sonra Berlin duvarının yıkılacağını, Todor Jivkov’un tarihte kalacağını tahmin etmiyordu. O zamandan bu yana 25 sene geçti, ‘Kristal pastanesi artık orda yok, ama bahçe duruyor ve genç insanlar yine orada toplanıyor. İşte bu gençlere yönelik ‘ Bulgaristan’da demir perde’ başlıklı bir sergi açıldı Pazartesi günü. Açılışta Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev ve Almanya’nın Sofya Büyükelçisi Detlef Lingemann hazır bulundu.
Alman Konrad Adenauer siyasi vakfının girişimi ile başkent merkezinde Alman Gizli servisi Stasi ve DS gizli servisin Bulgar sınırında oluşturulan vahşi örgü duvarına ait arşiv fotoğrafları gösteriliyor. Eski GDR vatandaşlarının Bulgaristan’dan geçip komşu Yunanistan, Türkiye ve eski Yugoslavya’ya kaçma denemelerine ait az bilinen belgeler sergileniyor. Demir perdenin düşmesinden 25 yıl sonra Bulgaristan’ın komünist geçmişi ile ilgili birçok gerçek bilinmiyor. Rejimin anlamlanmasi sanki bir yerde duruyor.
Serginin açılışında Almanya büyükelçisi Lingemann şöyle dedi: `Bu sergide yer alan resimlerin anlamı apaçık. Bulgar sınırı, insanlara vahşice davranan bir rejiminin bir parçasıymış.O sadece Almanya’yı değil bütün Avrupa’yı bölüyordu. Günümüzde bu artık tarih ve Berlin duvarının yıkılmasıyla denir perde de düştü. Bugün Avrupa birleşik, Bulgaristan ve Almanya AB’nin bir parçasıdır. Serbeste yolculuk yapıyoruz. Bilgi ve habere ulaşımımız serbest. Sofya merkezinde bu sergi bize sadece bunun böyle olmadığını hatırlatıyor.
Cumhurbaşlkanı Rosen Plevneliev ‘Bulgaristan’ın 20. Yüzyılı’ müzesinin oluşturulması fikrini çok kez ileri sürmüştür. Serginin açılışında şöyle konuştur.
‘Hep tekrar edeceğim geçiş dönemi komünizmi objektif bir şekilde müze ve kitaplara yerleştirdiğimiz zaman sona erecek. Bulgar vatandaşları memnuniyetsizlik duymakta haklıdır Bulgra siyasetçileri onlara borçludur. Gerçekler hep açık ve net söylenmiyo hep gizleniyor hala bu döneme romantik bir şekild değerlendirme denemeleri yapılıyor. 25 seneden sonra kontrol altında bir geçişten sonra komünistler kapitalist oldu. Aynı metodlarla çalışmaya devam ediyorlar. Bu sergi tarihi okumak açısından çok önemlidir. Konrad Adenauer vakfının Sofya temsilcisi Marco Arndt şöyle konuştu:
‘Sebepler Bulgaristan’da hala bazı çevrelerinin gerçeklerinin açıklanmasından çıkarları olmadığında gizlidir. Komünist döneminden sonra bir sıra süreç sadece komünist geçmişi merceğinde anlaşılabilir, izah edilebilir. Geçmişin anlatımı acaba biyoloji sorunu mu Bulgaristan’’da diye soru soruyorum. Acaba eski komünistler nesli gidince Bulgaristan’ın çehresi de değişecek mi? Bence Bulgaristan’ın önünde daha uzun bir yol var.
Türkçesi: Müjgan Baharova
Fotoğraflar: BGNESABD başkanlık seçimleri konusunda heyecanlananlar yalnızca Amerikalılar değil , Avrupalılar da nefeslerini tutarak sonuçları bekliyor – Kamala Harris'in zaferi gerçekten tutarlı bir politika ve öngörülebilirlik getirir mi ,..
İklim değişikliği küresel bir olay olup dünyanın her köşesinde kendini gösteriyor. Bunun son örneği, İspanya’nın Valencia bölgesini vuran sel felaketi oldu. Avrupa’da son 50 yılın en feci seli olarak değerlendirilen bu doğa afetinde yüzlerce kişi..
Halkı aydınlatanlar, yalnızca şükran ve hayranlık duyulan kişiler değil, tarihimizde milli aidiyet duygumuzu uyandıran en önemli şahsiyetler olarak görürüz. Ancak “halk aydınlatan” kavramının arkasında nasıl bir arketip duruyor ve neden Halk..