Bulgaristan Prag baharı yaşamadı, Kadife devrimi yoktu, Dayanışma hareketi, Havel ve Valensa çapında sosyalizme karşı çıkan ve savaşan adamları da olmadı. Bunun esas nedenlerinden biri halk psikolojisinde gizli belki de ve 9 Eylül 1944 tarihinde Sovyet iktidarının gelmesinden sonra entel tabakanın doğrudan yok edilmesi ve büyük baskılara maruz kalmasıdır.
Bulgaristan'da totaliter rejime karşı muhalefetin varoluşu ve onun eylemleri ta iktidarın düşmesinden sonra belli oldu. Bu muhalif hareketler aslında pek o kadar Jivkov'un rejimine karşı ya da parti yetkililerinin emirlerine, güçlü iktidarına karşı da değildi. İnsanlar , halk en basit ve temel haklarından, temiz hava ve temiz sudan yoksun kalmıştı. Bundan dolayı “Ekoglasnost” adında çevreci hareket meydana geldi. Ekoglasnost ve iktidara muhalefet eş anlamlı oldu. Ve vatandaşın memnuniyetsizliği bu yönde yürüdü gelişti. Bulgaristan'da iktidara karşı eleştiriler 1989 yılında bir grup Bulgar aydınlarının ekoloji sorunlarını öne sürmesiyle başladı. Radyomuzun Altın fonunda artist Petır Slabakov'un konuşmaları korunuyor, dinliyoruz:
Slabakov'un doğum gününde 23 Nisan 1990 yılında Ekoglasnost siyasi örgüt kurulur. Örgüt Bulgaristan'da ilk gerçek çevreci örgütü olup 1988 yılının Mart ayında Ruse'de kurulan Ekolojik savunma kamu komitesinin devamcısıdır. 1990 yılında seçilen Büyük Halk Meclisine Ekoglasnost örgütünden 17 milletvekili seçilir. Onlardan 15'i 1991 yılında yeni Anayasayı imzalar.
Ekoglasnost partisinin ilk başkanı aktör Petır Slabakov olur. Unutulmaya, özgün sesiyle Slabakov temiz doğa için mücadelenin sembolü olur. Slabakov devlet tiyatro okulunda okumamış, ama buna rağmen sinemada 150 rolü var, bir o kadar da tiyatroda. Zahari Jendov'un 'Şibil' , Vılo Radev'in 'Çar ve general' , İvan Niçev'in 'Saçlarda yıldızlar, gözlerde yaşlar' filmlerinde oynadığı kahramanlar Bulgar sinemasının en parlak sayfalarında yazılıdır.
1989 yılından sonra Slabakov siyasi değişikliklerin simgesine dönüşür. SDS /Demokratik Güçler Birliği'nin kurucularından biridir. İnsani prensiplerin arkasında duran , her zaman muhalif olan bir kişidir. Milletvekili olarak da değişmedi. Takım elbise giymedi, parlak pahalı ayakkabı giymedi, demagojiden uzak durdu. Takım elbiselerin parlamentoda fikirlerin önüne geldiğinde Slabakov siyasi sahneden inmeyi tercih etti.
Çeviri: Müjgan Baharova
Güzel, akıllı, yetenekli ve biraz da ekzotik Elisaveta Bagryana, genelde erkeklerden oluşan Bulgar kültür camiasında bir yıldızı gibi parladı. Duygusal, hassas ve narin yapısına rağmen, Bagryana oldukça güçlü çıkar, kendini kanıtlama ve benimsetme..
'Umut, inanç, aşk zamanı. Ve akılsızlık.O dönemde Bağımzıs üniversiteliler dernekleri ve 'Ekoglasnost'üyesi Petko Kovaçev işte öyle niteliyor 90’lı yılların başlarını. Olaylar bir sel gibi geliyor. Devlet Konseyi dağıtılıyor, develet iflas ediyor, üç..
10 Kasım 1989 sıradan Bulgaristan vatandaşları için diğerlerinden farklı olmayan bir gün. Saat 18’de Bulgaristan Milli Radyosunda Komünist Parti Başkanı Todor Jivkov’a teşekkürler içeren bir konuşma yapılır, BKP Genel Sekreter görevine Petır Mladenov’un..