Tam Yılbaşında ülkemiz Bulgaristan, artık yaşanılmış olan son derece nahoş bir durumu kıl payı atlattı. “Overgaz - Gazprom” olayı, 2009 yılının Ocak ayının başında yaşanan birkaç soğuk günü anımsattı. O günlerde Rusya’dan Ukrayna üzerinden ülkemize yönelik yapılan gaz tedarikleri Moskova ve Kiev arasındaki finansal tartışmalardan dolayı tamamen kesildi, sanayide üretim neredeyse durdu, soğuktan dolayı elektrik tüketiminin artması ise elektrik nakil sistemini az kalsın çöktürüyordu.

2015 yılının sonunda ne oldu? Rus devi Gazprom, devlet enerji şirketleri BEH ve Bulgargaz’a gönderdiği bir mektupla Bulgar yönetimlerini Bulgaristan’da bulunan 60 bin kadar haneye ve 3 bin kadar işletmeye gaz bayiliği yapan Overgaz özel şirketinin 1 Ocak tarihi itibari ile Rusya’dan tedarik siparişi vermemiş olduğunu ve dolayısıyla verilen gazın kesileceği konusunda haberdar edildi. Bu konu, kamuya malüm olduktan sonra Overgaz şirketi, Gazprom’dan hiç mektup almadığını ve ödemelerle ilgili hiçbir aksaklık olmadığı türünden açıklamalar yaptı. Böylece bilgi alanı kirletildi ve durumla ilgili sis bulutu oluştu.

Başbakan Borisov’un Yılbaşından sonra daha ilk çalışma gününün sabahında Btv televizyonunun stüdyosuna giderek oluşan sis bulutunu dağıtmaya çalışması, rastlantı sonucu değildir. Boyko Borisov’un gösterdiği ve Overgaz yöneticileri tarafından imzalanan belgede Bulgargaz’dan durumu kurtarmak için gaz vermeye başlaması isteniyor. Bu durumun, 31 Aralık akşamı sözleşmelerin imzalanmasının normal olup olmadığı sorusunu soran Başbakan Borisov, Moskova’ya göz kırparak Overgaz krizi ile ilgili Gazprom’un hiçbir suçu olmadığını öne sürdü. Borisov, Overgaz’ın tutumunda hükümeti itikrarsızlaştırma girişimi gördü. “Overgaz’ın binlerce müşterisi, 1 Ocak’tan itibaren soğukta kalsaydı akıllarına kim gelirdi, Overgaz mı, Boyko Borisov mu, kime küfredeceklerdi” sorusunu soran Başbakan “Kesinlikle bana” cevabını da verdi ve Overgaz şirketi tarafından birisinin şirketin işini ele geçirmeye çalıştığı yönünde ileri sürülen iddiayı “küstahlık” olarak değerlendirdi.

Bazı uzmanlar olayı “kriminel vodvil” olarak yorumladı. Diğerleri, Bulgaristan’ın Rus gazına olan aşırı bağımlılığını gidermek üzere kaynak çeşitlendirme arayışını sürdürmesi gerektiği nakaratını tekrarladı. Şöyle veya böyle bu birkaç gün içinde ülkemize has kulis arkasına tanık olundu. Bu kulis arkasının iç siyasetteki amacı, Başbakanın da tahmin ettiği gibi istikrarsızlıktır. Boyko Borisov yönetimi, koalisyon ortağı DSB’nin muhalefete geçmesi üzerine zor anlar yaşıyor. Ayrıca Borisov’un birinci hükümetinin yüksek elektirk faturalarından dolayı düştüğü 2013 yılının kış mevsiminin anısı henüz tazedir. Ekonomik planda bakıldığında ülkedeki enerji sektörünü yönetenler arasında anlaşılan türbolanslar yaşanıyor ve etki alanlarının yeniden paylaşımının zamanı gelmiştir.

Ülkemizde gaz krizi çıkarma girişimi, Bulgaristan topraklarında gaz dağıtım merkezinin kurulması projesi ile alakalı, daha büyük bir şey de olabilir. Veya bazı Amerikan konsernlerinin ülkemizde kaya gazı istishalini geliştirmek yönündeki iştahı ile bağlantılı bir olay da olabilir.

Çeviri:Tanya Blagova