Son zamanlardaki kötü hava durumu Sofya’nın merkezinde uzun gezintilere meydan vermese de ‘Vitoşka’ sokağında görülmeye değer bir şey var. Bu, Bulgar yazar, avukat, toplumcu ve Bulgaristan’da örgütlü turizm hareketinin kurucusu Aleko Konstantinov- Şastlivetsa’nın anııtıdır.

Anıt, heykeltraş Boris Borisov ve mimar Plamen Tsanev’in eseridir ve ünlü yazarın ölümünün 119’uncu yılında 11 Mayıs’ta açıldı. Takım elbiseli olan Şastlivetsa, Budapeşte, Prag, Viyana, Şikago destinasyonlarını gösteren levhalar asılı bir sokak direğine sırtını gelişi güzel dayamıştır. Yaratıcının bakışı Vitoşa dağı ve Çerni Vrıh tepesine yöneliktir.

Aleko Konstantinov’un, içinde ‘Bulgaristan’ı sevmen için onu tanıman gerek’.çağrısının yer aldığı davetiyesinin topladığıu 300 kadar kişi 27 Ağustos 1895 tarihiğde Çerni Vrıh tepesine çıkarak, ülkemizdeki örgütlü turizm hareketinin temellerini atıyor.

Bu olayla ilgili olarak yazar İvan Vazov ‘Çerni Vrıh’ta’ adlı şiirini yazıyor, bu dağ seferi ve Bulgar dağcılığının başlangıcını bazı yol anılarında tasvir ediyor. Aleko Konstantinov’un en ünlü eserleri arasında ‘Bay Ganyo’, ‘Do Çikago i nazad’, ‘Razni hora, razni ideali’ hikayeler serisi ve feyletonları bulunuyor. Bir yazar olarak Şastlivetsa eleştirel, hicivli, ironik, coşkun ve mizahi olup ülkedeki siyasi ve toplumsal koşullara tutumunu her zaman gösteriyor. Küçüğü büyüğü, herkesçe sevilen Aleko’nun eserleri zamanında olduğu gibi, bugün için de büyük önem taşır.

Sofya’da dikilen Aleko’nun anıtı Bulgar ve yabancıların dikkatini çekiyor. Yanıbaşında karşılaştığım bazı insanlar anıtla ilgili izlenimlerini paylaştılar.

Gergana Georgieva şöyle konuştu:

‘Bana gore anıt görülmeye değerdir. İçinde ‘Bay Ganyo’, ‘Do Çikago i nazad’ gibi Aleko’nun en ünlü eserlerinden unsurlar birleştiriyor. Bir de ‘Vitoşka’ sokağının genel mimarisiyle bir bütünlük içindedir. Ben özellikle feyletonlarını severim. Aleko Konstantinov’un çağdaşımız olmamasına karşın, eserleri günümüzde de çok günceldir’

Anita hayranlıkla bakan genç bir bayan, şöyle dedi:

‘Anıtı beğendim. Aleko Konstantinov’un kişiliğine gerçekten özel bir yer ayrılmalı, kendisi geçmişimizi bize hatırlatmanın yanısıra mutlaka bize ülkemizde birşeyler değiştirtmeli.’

Diyana Dimitrova ise hayranlığını şöyle dile getirdi:

‘Anıtı çok beğenip onu ilginç ve alternatifli olarak değerlendiriyorum. Bir yol kavşağında bulundurulması da uygundur. İnsan Aleko Konstantinov ile beraber bütün istikametlerde yolculuğa yönelebilir. Bavulu, belki de ‘Bay Ganyo’ olan elindeki kitabı, karakterlerinin yolculuk yaptıkları destinasyonları gösteren tabelalar, burada her şey Aleko’nun yaratıcılığı ile ilgilidir. Aleko bir de yanında fotoğrafını büyük memnuniyetle çektirebileceğin çok yakışıklı biridir.’

Ziyaretçilerden Yana  İvanova da düşüncelerini paylaşırken şöyle dedi:

‘Anıtın yalnız kendisine özgü bir özelliği olduğunu ve hayalperest, idealist olan Aleko Konstantinov’un dağa, geleceğe yönelik özünü gerçekten yansıttığını düşünüyorum. ‘

Yordan Lozanov’un yorumu kısaydı:

‘En sonunda fevkalade güzel bir yere çok hoş bir anıt dikildi. Heykeltraşını anıtın tam bu yere dikilmesi için kutluyorum.’

Son olarak görüşünü Bogdan adlı bir genç ifade etti:

‘Aleko’ya karşı büyük bir saygım var.’

Çeviri Neli Dimitrova

Fotoğraflar:Luiza Lazarova