Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Dimitar Palaşev: “Radyoda herşey mükemmel olmalı”

БНР Новини
Photo: Lübomir Lazarov
Ana kumanda operatörü, sevdiği programları, sunucuları ve konuklarına göre seçen dinleyici için gizli kalıyor. Kumanda masasındaki görevli aslında radyo program ekibinin önemli bir üyesidir.

Ana kumanda operatörünün işi senaryoya göre, farklı ses, sunucu sesini, efektlerin dengesini sağlamaktır – diyor Dimitar Palaşev. Palaşev kendini “dinazor” olarak tanımlıyor, çünkü Bulgaristan Ulusal Radyosu’na (BNR) 40 yılını vermiştir ve kayıt uzmanı, editör, ses mühendisi ve filateli için programlar hazırlayan görevli olarak çalışmıştır. Bugün emekli olmasına rağmen, radyo ile bağlantısını koparmamış, hatta hayatının yeni rölünü de keşfetmiştir- sinemada ve reklamlarda figüran olarak yer alıyor. “Eski Ev” olarak adlandırılan BNR’deki meslektaşları, asil duruşu ve son derece düzgün fiziğinden dolayı, ya da orkestrayı andıran kişiliğinden dolayı kendisini Don Kişot’a benzetiyorlar. 

Andre Matö filminde besteci Sergey Rahmaninov’un arkadaşı rolünde.Radyoda herkes onu tanıyor ve saygı duyuyor. Dimitar Palaiev ise mesleğinin özelliklerini şöyle tanımlıyor:

Ana kumanda operatörü, kumanda masasının başına geçer. Ses provaları yapar. Gerekirse hafif değişiklikler getirir, çünkü aşırı değişiklikler yapmak yasaktır. Çalışma esnasında başka araçlar da kullanılır. Mesela dram kayıtları sırasında ek araçlar, efektler, ses filtreleri kullanılıyor. Stüdyoda bir teneke vardı ve bu teneke ile gerektiği zaman rüzgar sesi yaratıyorduk. Tabii ki, bütün bu sesler rejide karıştırılıp sonunda istenilen ürün ortaya çıkıyor.“

Dimitar Palaşev, 1962 yılında Ulusal Radyoda çalışmaya başladığı günlerde kendisini güzel bir çalışma atmosferin içinde buluyor:

O yılların standartlarına göre, çıhazlar iyi düzeyde idi – Alman, İsviçre ve Rus malı teypler ve kumanda masaları. O dönemde ana kumanda operatörü bantları hazırlayıp montaj yapması gerekiyordu”.

Geçen yüzyılın 70’li yıllarında 7’nci stüdyonun kumanda masasısı arkasında.
Dimitar Palaşev anılarında geri dönüyor:“Yavaş yavaş durum değişmeye başladı. Yeni kumanda masaları ve teypler stüdyolardaki yerini aldılar. 1999 yılında ise çalıştığım Bulgaristan Radyosu – Yabancı Diller Bölümünde bilgisayarlar uygulanmaya başlandı. Şimdi dediğim gibi herşey Çalışırken şarkı söyle! türünden – yani o denli rahat ve kolaydır. Oysa bahtlarla çalışırken işler çok daha farklı idi. Bandın bittiği veya koptuğu zaman aseton tutkal ve cam çırpılarla yapıştırmak zorunda kalıyorduk. Şimdi ise bilgisayar sayesinde herşey çok daha kolay, daha kaliteli ve daha çabuk oluyor Şimdi yeni teknolojiler meslektaşlarıma meydan okuyor. Bir zamanlar göreve yeni başlayan  meslekdaşlarımı eğitiğim günlerde İşiniz olağanüstü, çok üstün olmalı“ derdim. BNRde veya başka radyolarda çalışıp eğittiğim meslektaşlarıma rastladığım zaman hala bu sözleri hatırlatıyorlar.

Besteci ve orkestra şefi Emil Tabakov ile birlikte BNR’nin 1’nci stüdyosu önünde.

Çalışma esnasında Dimitar Palaşev, Milço Leviyev, Tanya Masalitinova, Apostol Karamitev vs ünlü müzisyen ve tiyatro oyuncularıyla tanışıyor, ki bugün bütün bu kayıtlar BNR’nin “Altın fonunda” korunuyor. “Hala Hasan Çinçiri, Angel Georgiyev gibi sanatçıları hatırlıyorum. Onlar çalışmalarında muhteşemdi. Mesela Studyo 1deki kayıtları hala hatırlıyorum. Kayıt sırasında sanatçılar stüdyonun bir köşesine oturuyor ve türkü söyleme sırası geldiğinde yalın ayakla mikrofonlara çıkarlardı, fazla ses ve gürültü olmasın diye. Onlar hepsi son derece sevecen ve kardeş gibiydiler. - diye anlatıyor tatlı sohbetimiz esnasında Dimitar Palaşev.

Konuşma esnasında sıra geldi radyodaki gaflara, ki bu tür olaylar radyo çalışanlar arasında en verimli konulardır.

Stüdyoda Bulgar halk müziğine adanan canlı yayın sürüyor. Sunucu Slaveyko Slavçev ilan ediyor: “Arzu eden dinleyicilerimiz için şimdi “Todorka ağnamıştır“ şarkısı geliyor. Şarkıyı dinlerken dinleyiciler telefon etmeye başladılar: “Todorka nasıl, nereye ağnar ? Bu bir rezilliktir! "


Çeviri: Şevkiye Çakır


Fotoğraflar: özel arşiv


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Antarktida iklim değişikliğin motorudur

İklim değişikliği küresel bir olay olup dünyanın her köşesinde kendini gösteriyor. Bunun son örneği, İspanya’nın Valencia bölgesini vuran sel felaketi oldu. Avrupa’da son 50 yılın en feci seli olarak değerlendirilen bu doğa afetinde yüzlerce kişi..

Eklenme 04.11.2024 12:50

Halkı Aydınlatanlar günü ve çağdaş boyutu

Halkı aydınlatanlar, yalnızca şükran ve hayranlık duyulan kişiler değil, tarihimizde milli aidiyet duygumuzu uyandıran en önemli şahsiyetler olarak görürüz.   Ancak “halk aydınlatan” kavramının arkasında nasıl bir arketip duruyor ve neden Halk..

Eklenme 01.11.2024 05:30
Amanda Paul

Moldova, Avrupa yanlısı bir gelecek seçti, ancak bunun sağlamlaştırması cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ikinci turuna kaldı

Moldova'nın AB üyeliğine ilişkin, ülke Anayasası’na yazılacak stratejik bir hedef olan referandumun sonuçları, her ne kadar Avrupa şüphecilerine “kıl payı” yaklaşsa da, ülkenin Avrupa yanlısı bakış açısını güçlendirdi. Ancak..

Eklenme 31.10.2024 07:58