Bulgaristan’ın 2020 bütçesi, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da kamu sektöründe çalışanların maaşlarının yükseltilmesine ve öğretmen maaşlarının daha ciddi bir şekilde artırılmasına yönelik politikaya vurgu yapıyor. Öğretmen maaşları hükümetin 4 yıllık görevi içerisinde iki kat artırılacak.
Piyasa Ekonomisi Enstitüsü’nden kıdemli ekonomist Petır Ganev, Bulgaristan Radyosu için verdiği söyleşide “Hazineye daha fazla para getirecek toll ücretli yol geçiş sisteminin yürürlüğe sokulması dışında, yeni bütçede başka büyük bir politika yok. Giderlerle ilgili diğer reformlar gecikiyor. Para ve bütçe fazlası olduğu iyi yıllarda reform yapmak güzeldir” diye tavsiye ediyor ve sözlerine devamla şunları paylaşıyor:
“Bence sağlık sistemi reformlar yönünden en fazla ihmalin olduğu sistemdir. Çünkü sağlık kasası tekelini kırma ve özel sektörden sigorta şirketlerinin de buraya katılması ve tüketicilerin tercihinin ölçülmesi yönünde değişiklik talebi yapılmıştı. Ancak üzerinden bir yıl geçmesine rağmen bu reform sadece bir talep olarak kaldı. Yeni mevzuat olan ve maaşların yükseltildiği eğitim sisteminden farklı olarak, sağlık sisteminde sağlık kasası bütçesinin artırılmasının dışında hiçbir yenilik yok. Ancak sağlık kasasının bütçesi artırılırken, hizmet kalitesinin iyileştirilmesi ve aralarındaki gerginliğin hala devam ettiğini gördüğümüz sağlık uzmanlarının maaşları ile ilgili sorunun düzeltilmesine yönelik bir şey yapılmıyor. Sistem yönetimi öyle işliyor ki, bütçeyi artırsan bile bu paralar sağlık çalışanlarına ulaşmıyor. Diğer problemli sektörler kamu idaresi ve kolluk kuvvetleridir. Şimdi ise bütçe fazlasından bir miktar para İçişleri Bakanlığı’na yönlendirilmiştir. Yani, yıl sonunda bütçe fazlasından paraları aynı sektörler alıyor. Belli ki bu sektörlerde problem var, ancak bu paralar doğru yönlendirilmiyor.”
11 yıldan bu yana ilk defa 2020 bütçesi dengeli bir bütçe. Başka türlü söylemek gerekirse, gelecek yılda bütçe gelirleri giderler ile eşit olacak.
“Bu, bütçe konusunda AB’de uyguladığımız kurallar nedeniyle orta vadeli bütçe çerçevesinin mantıklı bir sonucudur. Bu orta vadeli çerçeve, mali denge açısından çok katı bir şekilde gözlenmektedir. Birkaç yıl önce hükümet yılda GSYH’dan bütçe açığını yüzde 0.5 ile azaltmayı öngördü. Yüzde 2 bütçe açığı ile başladık. Bu yıl bütçe açığı yüzde 0.5, gelecek yıl ise yüzde 0 olacak.” diyor uzman Petır Ganev.
Devletin gelecekteki finansal gelir gider hesaplamalarında Piyasa Ekonomisi Enstitüsü'nün alternatif bütçesinden hangi fikirleri görmek isterdiniz?
"Mali desantralizasyon ve sağlık sisteminde bir değişiklik görmek istiyorum. Belediyelerin bazı yerel vergilere zam getirdiği özellikle bu dönemde küçük vergilerde de olsa düşüş görmek istiyorum. Bulgaristan'da 10 yıldır vergi indirimi yapılmamıştır. Vergilendirmenin bir kısmını azaltmak için mali alan vardı, ancak yine de bu yönde siyasi bir uzlaşma yoktu. Piyasa Ekonomisi Enstitüsü tarafından hazırlanan alternatif bütçede geleneksel olarak vergi olanlarının düşürülmesine yönelik tedbirler yer almaktadır".
Çeviri: Özlem TefikovaÜç yılda yedinci kez Bulgaristan vatandaşları milletvekili seçimini yaptıktan sonra, seçim neticeleri bazı kulis arkası oyunları da su yüzüne çıkardı. Kesin oy sayımında %4 olan barajı aşmak için %0.01 oyu yetmeyen “Veliçie” partisinin..
27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün..
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..