İngiltere’nin AB’den ayrılması şartları AB ve İngiltere arasında Brexit anlaşması’na göre 31 Aralık 2020 tarihine kadar sürecek bir geçiş dönemi olacak. Bu tarihe kadar İngiltere’de AB yasaları uygulanmaya devam edecek.

Geçiş döneminin son bulmadan önce İngiltere’ye yerleşen bütün Avrupa Birliği vatandaşlarının hakları EU Settlement Scheme – AB ikamet şemasına göre garanti altında olacak. Bunun için, çift vatandaşlık sahibi kişiler dışında, İngiltere’de yaşayan Bulgaristan vatandaşları bu şemaya göre statü almak için başvuru yapmaları gerekecek. Daimi ikamet belgesi (permanent residence) olan Bulgaristan vatandaşları da aynı prosedürden geçmeli.

Bu şemaya göre geçici yerleşik statüsü (pre-settled status) ve yerleşik statüsü (settled status) alınabilir. Yerleşik statüsü için son beş yıl boyunca İngiltere’de yaşamış Bulgaristan vatandaşları başvurabilecek.

Her adayın adli sicil belgesi sunması gerekiyor.

Yerleşik statüsü için başvuru ücretsiz ve elektronik yolla yapılıyor – telefonlar için özel mobil uygulama ile pasaport çipi taranıyor. Çipli pasaport sahibi olmayan kişiler başvurularını orijinal kimlik belgesi ve pasaportlarını belgelenin kontrol edildiği ofise göndererek yapabilir. Son başvuru tarihi 30 Haziran 2021.

Bu şema kapsamında yerleşik statüsüne sahip olan Bulgaristan vatadanşları İngiltere’nin AB’de olduğu dönemde sahip oldukları haklara sahip olmaya devam edebilir. Bunlar: oturum hakkı, işgücü piyasasına erişim, ülkenin sosyal güvenlik ve sağlık sistemlerine erişim vs.

Ailelere yakın bireyler ve 31 Aralık 2020’den sonra doğan çocuklar da geçiş döneminin ardından yakınlarına katılabilir, ancak bu kişiler arasındaki akrabalık bağlantısı 31.12.2020’de mevcut olmalı ve bireylerin ailenin yanına yerleşeceği tarihte de var olmaya devam etmelidir.

İngiltere üniversitelerinde öğrenim gören öğrenciler, yerleşik statüsü için başvurma hakkına sahipler ve eğitimlerine hangi şartlarda başladıysalar o şartlarda eğitimlerini bitirebilecekler.

Geçiş döneminin sona ermesinden önce alınan mesleki yeterlilik İngiltere’de ve AB’nin diğer ülkelerinde geçerli olmaya devam edecek.

2021 yılından sonra İngiltere’de, hala tam olarak net olmayan yeni göç düzenlemeleri yürürlüğe girecek.

Bulgaristan vatandaşları, yerleşik statüsü için başvurma ile ilgili daha fazla bilgiye Bulgaristan’ın Londra Büyükelçiliği internet sitesinden erişebilir: http://bulgarianembassy-london.org/brexit/.

Çeviri: Özlem Tefikova