Зайченцето бяло

цял ден си играло

в близката горичка
със една сърничка.

Вече се стъмнило,
слънцето се скрило.
Зайчето разбрало,
че е закъсняло.

Хукнало да бяга,
както му приляга,
но във тъмнината
сбъркало следата!

Седнало да плаче
малкото юначе.
На кого да каже
път да му покаже…

Bulgaristan’da bütün çocukların belki de öğrendiği ilk şarkıdır “Zayçentseto byalo”- Ak Tavşanın hikayesi. Bütün gün oyunlara dalarak, gece karanlığında yolu kaybeden ve evini bulamayan o küçük sevimli yaramazın şiiri çok sevilen bir isim olan Leda Mileva’ya ait.

Leda Mileva 5 Şubat 1920 yılı doğumlu olup, 93. doğum gününü kutladığı 5 Şubat 2013’te ise ölüm günü oldu.

Sevilen Bulgar şair ve yazar Leda Mileva 2013 yılının 5 Şubat tarihinde 93 yaşında hayata veda etti.

Yetenekli şair ve yazar Geo Milev’in kızı olan Leda Mileva, önce Amerikan Kolejini bitirir, sonra da Sofya Üniveristesi’nden mezun olur. İkinci Dünya Savaşından sonra, 1944-51 yıllarında Sofya Radyosu’nda çocuk programları sorumlusu olur. Aynı zamanda Halk gençliği ve Bulgar yazarı yayınevlerinde editör olur.

1966-1970 yıllarında Bulgaristan Ulusal Televizyonu Genel Müdürü görevinde bulunur. İki sene Dışişleri Bakanlığında görev alır. 1978 yılı sonuna kadar Leda Mileva Bulgaristan’ın Paris’te UNESCO daimi temsilcisi olur.
Yurda dönünce on yıl boyunca Leda Mileva Bulgaristan Tercümanlar Birliğinin başkanlığını yapar. 1980-1991 yıllarında yabancı edebiyat konulu “Panorama” derginin başeditörlüğünü yürütür. Leda Mileva, birçok çocuk eserine imza atmıştır.
Mileva, 30’dan fazla çocuk kitabı yazmış, tiyatro ve radyo piyeslerine imza atmış, eserleri İngilizce, Fransızca, Almanca, Rusça, Lehçe ve başka birçok dilde tercüme edilmiştir.

Leda Mileva’yı hem doğum, hem ölüm tarihi olan 5 Şubat’ta saygıyla anarken, 2020 yılında yayınladığımız özel haberi “Hafızada kalanlar” köşesinde aktarıyoruz: 

***

Sevilen şair Leda Mileva hala sevenlerinin ve okurlarının kalplerinde yaşıyor

5 Şubat 2020 

"Güzellik bazen hiç beklemediğin anda görünüyor. O karlı bir dal  veya orman menekşesi olabilir, bazen çocuğun tebessümü veya yapılan bir iyilik olur. Onu görmemiz önemlidir” diyordu sağlığında Bulgaristan’ın büyük şairi Leda Mileva.

Leda, Bulgar edebiyatının yetenekli kalemlerinden ve şairlerinden Geo Milev’in kızıdır. 5 Şubat 1920’de doğan Leda Mileva’nın bugün doğumunun 100. yılı anılıyor. Bu tarihte birçok anma programları, resitaller ve etkinlikler düzenleniyor. 30’dan fazla çocuk kitabı, tiyatro ve radyo oyunu yazan Mileva, İngilizce, Rusça, Lehçe ve başka dillerde tercümeler yaptı. Edebiyat, tercüme ve uluslararası kültürel etkileşim alanında birçok makale yazdı.

İkinci Dünya Savaşında 1944- 1951’de Leda Mileva Sofya Radyosunda çocuk ve gençlik programları bölümünün yöneticisi olur. Amerikan, İngiliz ve Afrika edebiyatından eserler çeviren ilk Bulgarlardan biri olan Leda Mileva, 70’li yıllarda Dışişleri Bakanlığında çalışır, 1978’e kadar Bulgaristan’ın UNESCO’da daimi temsilcisi görevinde bulunur. Daha sonra on yıl boyunca Tercümanlar Birliği’nin başkanı olan şair, edebiyat dergisi olan “Panorama” dergisini yayın hayatı hayatına kazandırır. 

Başkent Kütüphanesinde “Arşivler” ajansının Leda Mileva’nın akrabalarından bulduğu kişisel eşya ve eserlerinden oluşan bir sergi açtı. Onun uluslararası ödülleri, mektupları, yazışmalar, makaleler, imzalı kitapları, tercüme ettiği eserleri izleyici karşısına geçiyor.

Şairin dokuz yaşındayken yazdığı şiirlerini sakladığı defter de en ilgi uyandıran objelerden biri. Leda Mileva’nın 100. yıl jübile sergisi ve etkinlikleri 14 Şubat’a kadar devam edecek. 

Leda Mileva’nın yeğeni Prof. Avramov’un hazırladığı belgesel film gösterilecek ve onun anıları paylaşılacak. Kütüphanenin müdür yardımcısı Marçela Borisova anlatıyor:

"Leda Mileva kütüphanenin arkadaşı sayılırdı. İlk geldiği 2000 yılından beri dostumuz oldu. O zamandan beri farklı etkinliklerde altı defa misafirimiz oldu. 100. doğum yıldönümünde zengin programlar ve kültürel etkinlikler olacak. Ayrıca kütüphanenin çocuk bölümü de sevilen şairini anacak.

Ülkenin en meşhur çocuk şarkısı olan “Zayçentseto byalo- Beyaz tavşan” eserinin metin yazarı olan Leda Mileva, çocuklara özel unutulmaz şiirlere imza atmış. Zengin kültür programı ağırlıklı olarak Çocuk Bölümümüzde yürütülecek. 5 Şubat’ta, bundan sonra Leda Mileva’nın ismini taşıyacak olan “Masallar Odası’nda” başlıyoruz.

Bu kutlamaya ilgi çok büyük, bu yüzden Cumartesi gününe kadar anaokulu grupları, farklı okullar bizi ziyaret edecek. 5 Şubat akşamı Bulgar PEN Merkezi, Yazarlar Birliği ve “Zahari Stoyanov” Yayınevi ile birlikte büyük yazar Leda Mileva’nın jübilesine adanan bir pulu tedavüle sunacağız. "

Sofya Kütüphanesi ekibine ve tüm çocuk okurlarına atıfta bulunduğu "Leda Mileva Çocuk Dünyası" konulu sergimizi de sergileyeceğiz. Küçük okurlarımız arasında özenle tanıttığımız ve koruduğumuz kitaplar ve yayınlar da sergide yer alıyor.

Fotoğraflar: Gergana Mançeva ve BGNES

Çeviri: Sevda Dükkancı