Paskalya öncesindeki hafta Bulgaristan’da Covid-19 salgının yayılmasına karşı alınan olağanüstü hal (OHAL) durumunun birinci ayı doldu. Parlamento 13 Mart’ta ülkedeki önlemleri daha iyi kontrol edebilmek adına olağanüstü hal kararını onaylamıştı.

BGNES haber ajansı yönetimin aldığı bu olağanüstü önlemin halkın suya düşen planlarına, yaşam biçimi değişimine, stres, endişe, korku ve sosyal izolasyonuna mal olduğunu yazıyor. OHAL ilan etmek bazı kişilerde paniğe yol açtı, market ve eczaneler önünde kuyruklar oluştu, yiyecek ve ilaç stoklayanların sayısı arttı. Yüz maskeleri tükendi, dezenfektanlar ise hem zor bulunur, hem pahalıya satılan bir ürün haline geldi.  Büyük şehirlerde alınan ilk tedbirler, çöp bidonları, duraklar, toplu ulaşım araçları, kamu binalarını dezenfekte etmek oldu. Bütün tiyatrolar, sinemalar, spor salonları, stadyumlar kapatıldı.

Ulusal Kriz Merkezi basın toplantıları en beklenilen gündem haberleri oldu. Karantina ve önlemlere uymayan vatandaşlara para cezaları geldi, ek kısıtlamalar getirildi. Ardından il merkezi şehirlerin giriş- çıkışlarına polis kontrol noktaları yerleştirildi ve vatandaşlarda seyahat izin belgesi istenildi. Bansko kayak merkezi toplu karantinaya alındı ve 14 gün boyunca şehirde hayat durdu. Sıkı tedbirler ve kısıtlamalar ulusal ekonomiyi derinden vurdu. Vatandaşların birçoğu evden çalışmaya “home office” çalışmaya başladı, ancak bazı sektörlerde bu imkansız oldu. Turizm ve eğlence sektörü en derin darbeyi alan ekonomi dalı oldu. Oradan personel işten çıkarıldı ve İş ve İşçi Bulma Kurumları önünde uzun kuyruklar oluştu.

Yönetimin almış olduğu ekonomik tedbirlere rağmen, hiç kimse ekonominin ne zaman ayağa kalkacağına dair tahminlerde bulunmak istemiyor.

Kriz günlerde insanlar hayırseverlik ve yardım elini esirgemedi. Ülke çapında bağışlar, yüz maskeleri dikenler, hastanelere tıbbi araç- gereç ve ihtiyaçları verenlerin sayısı gittikçe çoğaldı. Yüz maskesini zorunlu hale getiren talimatname siyasi tartışmalara yol açtı. Sağlık Bakanı önce maskeleri zorunlu hale getirdi, tepki alınca da birkaç saat sonra bu emri iptal etti. 12 Nisan’da ise yönetim yeniden yüz maskeleri taşımayı zorunlu kılan karar aldı.

Cumhurbaşkanı Rumen Radev OHAL Yasasının bazı maddelerini veto etti, muhalefet ile yönetim arasında gerginlik yükseldi. Paskalya öncesi Tsvetnitsa- Söğüt Bayramı kutlamaları da tartışma odağı oldu.  Bu sene Bulgaristan Kudüs’e kutsal ateşi almaya heyet yollamayacak.  Covid- 19 salgının yayılması riski ortada iken, kiliseler açık kalacak. Ayinlerin yapıldığı kiliselerde sıkı polis kontrolü uygulanıyor.

OHAL’in birinci ayında, koronavirüsle mücadelenin herkesin işi olduğu, hem kendine hem çevreye sorumlu olma gerektiği fikri yerleşiklik kazandı.

Çeviri: Sevda Dükkancı