Halk Meclisi, dün 2021 yılı bütçesini nihai olarak onayladı. Aslında milletvekillerinin onayladığı bütçeler üç - Devlet Sosyal Sigortası, Ulusal Sağlık Kasası ve devlet bütçesi. Oylama, Bulgaristan’da üç haftalık sıkı Covid-19 önlemerinin yürürlüğe girmesi ve Olağanüstü epidemiyolojik durumun 31 Ocak 2021 tarihine kadar uzatılmasından bir gün önce yapıldı.

Daha Ekim ayının sonunda devletin gelecek yıl için konsolide mali hesaplarının kabul edilmesinin ardından, bu hesapların parametreleri çok çelişkili yorumlara yol açtı.

Yorumlar, bu bütçenin gerçekçi olmadığı, çok fazla kamu harcaması öngördüğü ve beklenen gelirlerin toplanıp toplanmayacağının çok kesin olmadığı yönünde. Hatta ana muhalafet partisi BSP, bu bütçeyi “tutarsız” olarak tanımladı.

2021 yılı bütçesinde beklenen gelir 47.6 milyar leva, ancak giderler 52.5 milyara çıkıyor. Bu nedenle de bütçede 5 milyar levalık bütçe açığı olacağı yazılı. Bu beş milyar leva beklenen GSYH’nın yüzde 3.9’nu oluşturuyor.

Devlet, giderlerini karşılamak için 4.5 milyar levalık yeni devlet borcu alabilecek. Buna rağmen Bulgaristan AB genelinde en az borcu olan ve yine AB genelinde GSYH’nın maksimum yüzde 60’na kadar izin verilen borç miktarının çok gerisinde kalıyor.

Yeni devlet bütçesi, bazı gözlemciler ve bütçeyi hazırlayanlar tarafından sosyal, kriz karşıtı ve covid krizinden etkilenen şirketler ve vatandaşlara yardım odaklı bir bütçe olarak tanımlanıyor.

Tüketimin teşvik edilmesi umudu ile birçok sektörde gelirler yükseltilecek, böylece kamu idaresi, sağlık sektörü, güvenlik güçleri, eğitim sektörü ve başka alanlar olmak üzere bütün ekonomiye de teşvik sağlanmış olacak.

Düşük gelirli çocuklu ailelere verilen yardımlar artırılacak, ayrıca bütün çocuklu aileler için vergi kolaylığı ve emekli maaşlarının yüzde 5 ile artırılması öngörülüyor.

610 leva olan asgari maaş 650 levaya çıkıyor. Asgari emekli aylıkları da 300 leva oluyor. Gelişmiş Avrupa ülkelerindeki gelirlere göre, bizdekiler çok az görünüyor, ancak küçük ülkemiz ve vatandaşlarımız için her şeye rağmen bu haberler olumlu haber.

Dahası, gelecek yıl Bulgaristan’da Parlamento seçimlere gerçekleştirilecek ve ilk başka iktidar olmak üzere siyasi güçler seçimleri tekrar kazanmaya niyetli.

Bütçeyi hazırlarken milletvekilleri, neredeyse bütün dünyayı etkileyen ekonomik kriz ve GSYH’da beklenen yüzde 2.5’lik büyüme ve tahmin edilen yüzde 4’ün üstündeki ekonomideki global büyümeyi göz önünde bulundurarak hazırladıkları açıklandı.

Ancak sıradaki covid karşıtı önlemler ve bunun ekonomiye etkisinin arifesinde beklenen büyüme pek gerçekçi görünmüyor.

Çünkü bu akşamdan itibaren yürürlüğe giren kısmen lockdown ve bazı sektörlerin kapatılması veya kısıtlandırılmasının ekonomi üzerinde ek olumsuz etki yaratmaması imkansız. Ki bu yıl beklenen yüzde 7’lik düşüş karşısında gelecek yıl ekonomideki kayıpların kapatılması çabuk olmayacak gibi görünüyor.

Piyasa Ekonomisi Enstitüsü’nde ekonomi uzmanı Doç. Krasen Stançev, “Dnevnik” gazetesi sitesinde şunları belirtti: “Öyle olacak ki, gelecek yıl seçimlerden neredeyse hemen sonra bütçe güncellenmesi yapılacak ve bazı giderlerin kısılması gerekecek.”

 Çeviri: Özlem Tefikova