“Radio Bulgaria” Bulgaristan Radyosu bu yıl 85. yıldönümünü kutluyor. Radyo, ülkeden haberleri on farklı dilde yayınlayan tek medya olarak önemli yere sahip.  Dijital çağdan önce uzun yıllar boyunca yabancı diller yayınları yurtdışında tanınan, kısa dalgadan yayın yapan ve Bulgaristan’ı tanıtan bir yayın kuruluşuydu. Hatta ülkeden ziyade, ülke dışında bilinen bir radyo idi. Güncel hayatı, haberleri,kültür, müzik ve tarih ile geçmişi tanıtan yayınlar kısa ve orta dalgadan verildiği için sesimiz yurtdışında duyuluyordu. Uzun yıllar Bulgaristan Radyosu’nun genel yayın yönetmeni olan Milen Belçev anılarını anlatamaya bu şekilde başladı.

„1989 öncesi programlar rejimin “ideolojik süzgecinden” geçerken, demokratik değişimlerden sonra objetkif bilgi kaynağı haline geldiler. 90’lı yıllarda Radio Bulgaria “Yurtdışı yayını yapan en iyi 10 istasyon” arasına girdi. BBC’den İngiliz gazetecileri bize “Balkanların BBC’si” tabirini getirdiler”.

2004 yılında Yurtdışına Yabancı Dilde Yayınlar ve Türkçe Programlar hazırlayan radyonun başına Angel Nedyalkov geldi. Tam o zaman da 11 ayrı dilde haber ve yorumlar yayınlayan internet sitesi hayata geçti. 

Radio Bulgaria Bulgarca, Türkçe, İngilizce, Almanca, Rusça, Fransızca, İspanyolca, Sırpça, Yunanca, Arnavutça ve Arapça yayınlarını ve haberleri internet sitesine taşıdı. Site uzmanların beğenisini kazandı ve hatta aynı yıl- 2004’te Albena Uluslararası WEB Festivalinde “Yılın Sitesi” unvanını kazandı.

Milen Belçev Radio Bulgaria’nın en büyük değerinin insanlar olduğu görüşünü paylaştı. “Kurumu yapan insanlardır, kurum insanları yapmıyor” diyen Belçev, burada ülkenin en iyi tercümanlarının da çalıştığının altını çizdi. Her birinin adının anılması zor olsa da, Milen bazılarını sıraladı:

„20. yüzyılın 30’lu yıllarında Almanca yayınlar hayata geçtiğinde Almanca haberleri Alman Elçiliğinden bir görevli tarafından okunur. İtalyanca haberleri ise Bulgar tarihinin en büyük aydınlarından biri olan Petar Uvaliev okur. Daha sonraki dönemlerde Bulgar- İspanyol Sözlüğü yazarı Ventseslav Nikolov, Nikos Kazandzakis eserlerini tercüme eden Milko Tsonev, Tercümanlar Birliği’nden ödüller sahibi İspanyolca tercüman Katya Dimanova, 30 yıl boyunca Fransız „France Football“ ve „L'Équipe“ muhabiri olan İvan Avuzki gibi seçkin kişiler çalıştı.

Kısa dalga yayınları durduğunda yüzlerce mektup ve telefon geldi. “Lütfen sesinizi dindirmeyin” diye yalvaran dinleyicilerimiz vardı, diyor Milen.

Milen Belçev ömrünün 30 yılını radyoya adadı. İlk başta Türkçe Yayınlar Bölümüne yardımcı muhabir olarak işe başlar ve daha sonra Yabancı Diller Bölümünün Genel Yayın Yönetmeni görevine kadar yükselir. Medyanın acı ve tatlı yönlerini çok iyi biliyor.

“1984 yılında başlayan Türkçe isimleri zorla değiştirme sürecini iyi hatırlıyor. Bu süreç 1989 yılında “Büyük göç” olarak adlandırılan ve 360 000 kişinin evlerini terk edip Türkiye’ye götüğü yılları iyi hatırlıyor.

İşte tam o zaman BNR Türkçe Yayınlar Bölümü için de zor yıllar oldu.

O yüzden Radio Bulgaria’nın başına geçince ilk yaptığı ne oldu?

„İlk yaptığımız şey Bulgaristan Radyosu’nun o zamanki müdürü Angel Nedyalkov ile 1994 yılında ülkede Türkçe yayınları yeniden başlatmak oldu. O zaman radyo yayınları Parlamentoda Kültür ve Medya Komisyonu’nun yetkisinde idi.

Müdürün tek bir başvuru belgesiyle ve BNR’nin o zaman Genel Müdür Yardımcısı Rayna Konstantinova’nın “evet” imzasıyla Parlamento Komisyonu Başkanı Mihail Nedelçev “evet” dedi ve böylece Türkçe programlar 1994’te yeniden yayına girdi”.

Bugün 85. yıldönümünü kutlayan Radio Bulgaria’nın gücü ekip ruhu ve profesyonel çalışmanın sonucunda ortaya çıkan bir güçtür.

Yazı: Miglena İvanova
Çeviri: Sevda Dükkancı ​