Önümüzdeki genel seçimlere katılım kaydı yaptıran politik güçlerin adayları 45. Halk Meclisine girmeye layık olduklarına dair seçmenleri ikna etmek için 29 günlük süreleri var.
Milletvekili adayları arasındaki canlı tartışma programları artık başladı. Onların açıklamaları 4 Nisan’da ana etken olacak- seçmenlere nasıl tesir edeceği ve seçimlere katılımın yüksek olmasına yol açıp, açmayacağını sorduk Parvan Simeonov’a:
„Bunu söyleyeceğim için üzgünüm, fakat seçmenlerin karar almada ana motivasyonlarına farklı partilerin planları değil, politikada kişisel vasıfları etkili oluyor.
“Gallup İnternational” Kamuoyunu Yoklama Ajansı Yürütüm Müdürü Parvan Simeonov, Bulgaristan Radyosuna yaptığı açıklamada: “Bulgaristan’da politik söylemlerin keskin klişelerinden biri olan kişilere oy verme isteği şeklindeki konuşmalar kötü işe yol açtı. Yan etkilerinden biri ise, bu kişilerin kendi seçim programlarında yazdıklarına bakmadan, sadece isimlere oy veriyor olmamızdır”.
Seçmenlerin Anayasal hakkını kullanmak kararını etkilyen başka bir faktör ise, devletin ve devlet politikasının yapısında muhafazakar ve liberal anlayış arasındaki çöküş oldu. Ülkede uzun yıllardan beri gözlemlediğimiz bir başka fenomeni de göz önünde bulundurmalıyız:
„ 2008-2009 yılında mülteci ve terörizm krizi ardından, bütün Batı dünyada muhafazakar ve liberal görüşler arasında bölünme iyice arttı. Bir yanda milliyetçi ve vatanseverler, öte yanda ise yeşil politikalar ve küresel sorunlar olmak üzere alternatifler bulunuyor. Bulgaristan gerçeğinde böyle bir motivasyon söz konusu olduğunda her zaman daha pragmatik teşvikleri göz önüne almalıyız- çıkarlar, zorlama ve benzeri olaylar da var. Bu da toplam oyun %10-15’ini etkiliyor ve yaşadığımız pragmatik dünyada daha büyük rol almaya devam edecek”.
Geçiş dönemine kıyasla (1989 yılı sonrası) şimdi güvenimizle ödüllendireceğimiz kişiyi seçmek daha mı kolay?
Parvan Simeonov: “Bugün seçim yapmak, artık hayati önem taşıyan bir bahis değil, o yüzden bu kararı daha kolay alıyoruz” diye kesin konuştu:
„90’lı yıllarda yön ve medeniyet ekseninde seçim yapıyorduk. Doğu ve Batı arasında seçim yapıyorduk, piyasa ekonomisinin hızlı veya yavaş tesisi arasında seçiyorduk. Nasıl bir devlet istediğimize karar veren seçimler yapıyorduk, diyen sosyolog, “Şimdi ise hükümeti bile değiştirsek, büyük ihtimalle yarın iflas etmeyiz. Hükümet değiştirmek cebimizi çok etkilemeyecek. Oysa örneğin 1997’deki hükümet değişikliği öyle değildi. Öte yandan 90’lı yıllarda seçmek daha kolaydı, çünkü o zaman partilerin seçmen toplulukları aşiretlere benziyordu ve kendi aralarında birbirine tahammül edemiyordu.
Bulgaristan’dan bu artık gitti ve şimdi politik hayatı bölüşenler değişiklik ve öngörülürlük ile bağlantılı olsalar da, bu artık yok”
Covid-19 salgının seçmenlerin katılımını nasıl etkileyeceğini tahmin etmek zor. Seçim günü itibarıyla salgının yayılma durumuna dair veriler olmadığından şimdiden bunu söylemek zor.
Teoretik olarak eğer koronavirüs hastaları çoğalırsa, seçimlere katılım azalır. Böylece azımsanmayacak oranda bazı grupların temsil edilmeyeceğini veya az temsil edileceği varsayımı çıkıyor.
Uzman, örnek olarak ise, sağlığı için endişelenen yaşlılara işaret etti. Aynı zamanda sabit seçmen kitlesi olmayan partiler de bundan etkilenebilir. Parvan Simeonov’a göre, seçimlere katılım oranı yeni, belirgin alternatiflerin çıkıp, çıkmayacağına da bağlantılı olabilir.
Çeviri: Sevda Dükkancı
Üç yılda yedinci kez Bulgaristan vatandaşları milletvekili seçimini yaptıktan sonra, seçim neticeleri bazı kulis arkası oyunları da su yüzüne çıkardı. Kesin oy sayımında %4 olan barajı aşmak için %0.01 oyu yetmeyen “Veliçie” partisinin..
27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün..
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..