Ülkemizin en seçkin Türk aydınlarından ve “canlı tarihi” olarak adlandırdığımız İsmail Cambazov bir yıl önce aramızdan ayrıldı.

Radyomuzda da önemli emeği geçmiş, kıymetli bir  büyüğümüz olan Cambazov, 1950- 1960’larda “Sofya Radyosu” olarak bilinen BNR- Türkçe Yayınlar Bölümünün o zamanki tabiriyle “Ahali yayınlarının” gelişmesi ve programların Bulgaristan’daki her Türk ailesinin evine ulaşması ve yararlı bilgiler sunması konusunda büyük emek sarfetmiş bir isimdir.

Bulgaristan Türklerinin 1945’lerden günümüze en ünlü gazeteci-yazarlarından dr.İsmail Cambazov’u 2012 yılında konuk ettiğimiz programla hatırlatacağız tekrar.

Radyomuzun geçmişi, ilk yılları, sosyalist gençliğin heyecanı, insanın geçirdiği evreler, Sofya Radyosundan anılar, meşhur “Haksever Hasan” tiplemesinin neden bu kadar sevildiğini, Kadriye Latifova ile hatıraları, sevilen ses sanatçılardan Ulviye Ahmet’in ilk kayıtlarını yaparken, okuma- yazması bile olmadığını ve 65 yıllık gazetecilik tarihiyle ilgili birbirinden ilginç hatıralarını paylaştı. Dr. İsmail Cambazov, son kitabının aslında bir nevi Bulgaristan Türklerinin tarihi sayılabileceğini aktardı. 

Büyük ve unutulmaz üstedımız Saygı ve Rahmetle anarken, 2012 yılındaki radyo sohbetimizi dinletiyoruz.

2012 yılından 9 yıl sonra yine aynı stüdyoda “Sizden bize bizden size” programında gönül konuğumuz İsmail Cambazov oldu.

Kimdir İsmail Cambazov?

İsmail Cambazov 10 Haziran 1928 tarihinde Kırcali’nin Ardino belediyesine bağlı Brezen köyünde dünyaya gelmiştir. 1948 yılında Şumen’deki Nüvvab Medresesi’nden mezun olmuştur.

Ses linkinden dinleyebilirsiniz: 

MEDRESETÜ'N NÜVVAB MEZUNU

Bulgaristan Türklerinin tarihinde önemli bir yere sahip olan İsmail Cambazov, Medresetü’n Nüvvab” okulunun ilk mezunlarından. "Medresetü`n Nüvvab, Bulgaristan’da Türk ve Müslüman aydın yetiştiren tek okul idi" diyordu.

HAYATI YAZARAK GEÇTİ

92 yıllık yaşamının 65 yılını gazeteci olarak geçiren araştırmacı yazar Dr. İsmail Cambazov Bulgaristan’da Türk basınının da en önemli tanığı. 1953 senesinde Yeni Işık'ta gazetecilik hayatına başlayan Cambazov, "Ben Türkler arasında çalışma hayatına gazetecilikle başlayıp, gazetecilikle bitiren tek aydınım" diyordu.

İsmail Cambazov'un kaleme aldığı kitaplar arasında Sofya Yüksek İslam Enstitüsü'nün kuruluşunu anlattığı bir eser de var. İsmail Cambazov; “Balkanlar'da Türkler ve Müslüman Azınlıklar” adlı kitabıyla da tarihe ışık tutuyor.

Yayınladığı eserlerden “Medresetü’n-Nüvvâb”, “Sofya İslâm Enstitüsü”, “Osman Kılıç Mahkemesinin Perde Arkası”, “Bulgaristan Türk Gazeteciliği ve Yeni Işık Gazetesi”, iki ciltten oluşan “Başmüftülük Tarihi” Dr. İsmail Cambazov’un topluma kazandırdıklarının sadece bir kısmı.

Sofya Yüksek İslam Enstitüsü'nün kurucularından

Sofya Yüksek İslam Enstitüsü'nün kurucuları arasında yer alan yazar, Bulgaristan'da hukuk fakültesi bitiren ilk Türk.

İsmail Cambazov 2014 yılında “Bulgaristan Başmüftülüğü’nün Tarihi” başlıklı iki ciltlik bir kitap yayınladı.

“Yeni ışık” kitabı önsözünden

“Bu kitabı, daha üniversiteyi bitirirken çalışmaya başladığım “Yeni Işık” gazetesi ile ilgili anılarımı anlatmak niyeti ile yazmaya başladım. Fakat gerekli bilgileri, belgeleri toplarken gördüm ki,Bulgaristan’da Türk basınını anlatmadan, “Yeni Işık”ı anlatmak imkânsız…. Anlattığım “Yeni Işık” gazetesi bir parti, hem de iktidardaki Bulgaristan Komünist Partisi‘nin gazetesidir. Pek tabii sayfalarında partinin iç ve dış siyasetini, ekonomik, kültürel, sosyal politikalarını yansıtacaktır. Haksızı haklı, eğriyi doğru göstermeye çalışacaktır. 

Şimdi işler düzlüğe çıktıktan, demokrasiye geçtikten sonra ahkâm kesmek kolay. Bu gazeteyi çıkaranları eleştirmek, ayıplamak kolay. Ama, o zamanki “Komünist Faşizmi” koşullarına dönüp “Yeni Işık”ı o kuşular içinde inceleyenler bize hak vermesinler olamaz. O zaman “Yeni Işık”tan başkasını yapmak mümkün değildi. Bu kitapta kötülüğe ya da iyiliğe örnek gösterdiğim arkadaşları da, eleştirmek, değerlendirmek fikrinden uzağım. Okuyucuya, hele de arkamızdan gelen nesillere telkin etmek istediğim fikir şu: 

İçinde çalıştığımız objektif ve subjektif ortam bizi yanılttı. Birçok yanlışlıklar yaptık, günahlar işledik. Siz bizim karışık, inişli-çıkışlı hayatımızdan ibret alınız ki, yanlışlıklarımızı tekrarlamayasınız”. 

Allah hepimizin yardımcısı olsun. 
Dr. İsmail CAMBAZOV 

Haber ve söyleşi: Sevda Dükkancı