İnsan hakları savunucusu Zdenka Todorova, “Tsaribrod’a doğru ve Tsaribrod hakkında” başlıklı yeni kitabında geçmişe ve günümüze değinerek Batı Kenar Bölgelerde yaşayan Bulgar azınlığının acıklı hayatını anlatıyor. Batı Kenar Bölgeler, Birinci Dünya Harbi’nden sonra Neuilly Antlaşması gereğinde Bulgaristan topraklarından koparılmıştır. Zdenka Todorova, “Artık 30 yıldır kısır döngü içindeyiz ve soydaşlarımız için hiçbir şey daha iyiye değişmiyor.”

Batı Kenar Bölgeler tarihini yakından tanıyan ve Sırbistan’da Bulgar azınlığının sorunları ile ilgilenen Zdenka Todorova, Bulgaristan’ın bu topluluğa gerektiği ilgiyi göstermediğini söyledi ve şöyle devam etti:

“Bizim Batı Kenar Bölgelerine yönelik istikrarlı bir siyasetimiz yok. Sadece bakan danışmanları, cumhurbaşkanları ve başbakanlarla değil, daha geniş çerçevede istişareler yürütülmeli. Bu analiz de bu bölgenin boş kalmaması için Bulgaristan’ın bu insanlara yönelik ne yapması istediğini içermeli. Önceki kitabımı hazırlarken yüzlerce kilometre dolaştım, birçok bölgede hayvan yok, insan yok, terkedilmiş evler var. Köylerde canlı bir insana rastlanamıyor. Tsaribrod ve Bosilegrad’da böyle bir şey ile karşı karşıya kalıyorsak, bu kültürün yaşatılması için yatırımlar yapılmıyorsa bu toprakları ve kültür anıtlarını kime bırakacağız, bu mirasın kime bir faydası olacak?”

Zdenka Todorova’ya göre, Bulgar siyasetçileri yurtdışındaki soydaşlarımızı sadece seçim öncesi kampanyalarda hatırlıyorlar.

“Bu insanların onlar için nekadar önemli olduğuna dair sarf edilen sözler sadece birer klişeden ibaret” dedi Zdenka Todorova.

İnsan hakları savunucusu Zdenka Todorova, Osmanlı’dan Kurtuluştan Neuilly Antlaşması’na kadar Tsaribrod’un kültür ve aydın eliti ile tipik bir Uyanış dönemi şehri olduğunu anlattı.Bunu yeni kitabının kahramanları da kanıtlıyor.

Zdenka Todorova şunları paylaştı: “İvan Vazov, burada “Novoto grobişte nad Slivnitsa” şiirinin ilk dizesini yazıyor. Daha sonra Çar Aleksander Batenberg bu şiiri bir Pirot hanında okuyor. Yazar ve turizm hareketinin başlangıcını yapan Aleko Konstantinov buraya yaklaşık yüz turist getiriyor. Ardından bu macerayı “Kakvo? İsviçre mi?” seyahatnamesinde anlatıyor. Petır Dınov ve Petır Dimkov, burada tedavi etme yeteneklerini sergileyerek Bulgar askerlerini iyileştiriyor.”

Hazırlayan: Diana Tsankova

Çeviri: Özlem Tefikova