Enerji ve Su Düzenleme Komisyonu (KEVR), hanelere verilen elektrik, merkezi ısıtma ve sıcak su fiyatlarına 1 Temmuz’dan itibaren zam açıklaması, halk üzerinde “soğuk duş” etkisini yarattı.

Isıtma ve sıcak su fiyatına zam oranı farklı yerlerde yüzde 4 ile 23 arasında değişirken elektrik ortalama yüzde 4,4 oranında zamlandı.

Getirilen zam izah edilirken termik elektrik fiyatının doğalgaz fiyatına bağlı olduğu, doğalgaz fiyatının ise Avrupa borsalarında yılın başından bu yana yüzde 70 arttığı, petrolün yüzde 50 zamlandığı, ayrıca karbon emisyonlarının da önemli ölçüde pahalılaştığı öne sürüldü.

Elektrik ve merkezi ısıtma fiyatlarındaki artış ciddi olsa da uzmanlar zamlanmanın yapılan tüm harcamaları yansıtmaktan uzak olduğunu kaydetti. KEVR kararında açıkça belirtildiği üzere fiyatların daha da yüksek olmaması için maaşların artışı, amortisman ve altyapı yatırımları gibi hususlar göz önüne alınmadı.

“Podkrepa” İş Konfederasyonu ekonomi uzmanı Vanya Grigorova konu ile ilgili BNR’ye konuşurken “Bu durum bizi daha da ağır zamanların beklediği anlamına geliyor” dedi.

Sözlerine göre halen dizginlenen fiyat artışı kış mevsiminde daha da sarp bir seyre geçebilir. Gelişmelerin bu yönde olması, toplumda ciddi memnuniyetsizliğe yol açabilir.

"Bunun nasıl bir gerginliğe neden olabileceğini 2013 yılında gördük, diyen Grigorova o dönemde vatandaşların yüksek elektrik faturalarına karşı düzenledikleri geniş çaplı gösterilerin sistem karşıtı protesto halini alarak hükümetin istifa etmesi ile sonuçlandığını hatırlattı ve bu anlamda bir sonraki hükümetin büyük zorluklarla karşı karşıya geleceğini öne sürdü.

Vanya Grigorova fiyatların şirketlerin sermaye harcamalarını öngörmediğini sorun olarak öne sürdü. Bu durumda ileride faturaların daha da zamlanması beklenilebilir.

"Bulgaristan’da ailelerin %3 0’u evlerini tam olarak ısıtamıyor. Böyle bir lükse sahip olamıyorlar. Bu ise AB’de % 7 olan orandan dört kat yüksek. AB’de ortalama ailelerin % 7’si evlerini yeterince ısıtmada zorluk çekiyor. Fiyatları on yıl öncesine kıyasladığımızda Ulusal İstatistik verilerine göre, elektrik ve ısı fiyatları hane başına % 42 arttı. Yıllık 1140 leva olan bu faturalar yoksul hanelerin büyük kısmı için bir hayal oldu.

Elektrik enerjisi, doğalgaz ve petrol fiyatların zamlanması ekmek, et ve süt ürünleri gibi temel gıda ürünlerinin fiyatında çığ gibi artışa neden olacak.

Tüketiciyi Koruma Ajansı bazı fiyatlarda artık zamlandığını belirtti. En fazla fiyat artışı ayçiçek yağında görüldü - iki haftada fiyatta %0.8 ile % 8,5 zam oldu ve litresi ortalama 3,70 leva oldu. Yılın başında yağın fiyatı 2,50 leva civarındaydı. Fiyat artışından sonra toplumun ödeyeceği sosyal bedel ne olacak- bunu da ileride göreceğiz.

Derleyen: Elena Karkalanova (BNR - Horizont programından Yulia Kornajeva'nın röportajı)

Foto: BGNES