Ağustos ayının son Pazar günü ve 5 Eylül’de Trem ve Çerna köyünde yapılması planlanan geleneksel yağlı güreşler bu sene yapılmayacak. Hitrino Belediyesinde Ağustos’un son Pazar günü- 29 Ağustos 2021’de yapılması planlanan “Koca Yusuf” yağlı güreşleri ve 5 Eylül 2021’de Trem müsabakaları iptal edildi. Hitrino Belediyesi ve “Koca Yusuf” Spor- Kültür Derneği ülkede artan koronavirüs vakaları ve “Delta” tipi salgının yayılmasından dolayı böyle bir kararı oy birliği ile kabul etti.

Çerna köyündeki yağlı güreşlere geleneksel olarak Türkiye ve Kuzey Makedonya’dan güreşçiler katılıyor, ülke içi ve dışından binlerce vatandaş toplanıyor. Güreşler yapılmayacak olsa da, Bulgaristan ve Türkiye’den konuklar gelecek, Koca Yusuf ev- müzesini ziyaret edecek, Hitrino’daki anıtına çelenk ve çiçekler bırakacak.  

2011 yılında Hitrino’da Şumen’li heykel tıraş Behçet Danacı’nın yaptığı Koca Yusuf heykeli dikildi. Çerna köyünde ise Koca Yusuf müze evi açıldı. 

Kimdir Koca Yusuf? 

Deliorman'ın yetiştirdiği pehlivanlardan dünyaya nam salan Koca Yusuf 1864 yılında Şumen’in Boril köyünde dünyaya gelmiştir.20 yaşına geldiğinde bütün Osmanlı İmapatorluğu’nda ün salmış Kel Aliço’yu yenmeyi başarıyor. O zaman, Kel Aliço ise 27 yıl boyunca hiç yenilgi yaşamamış bir pehlivan.

1894 yılında Koca Yusuf ve Şumen’in Slivak köyünden Mehmet Pehlivan ve Avrupa’ya gidiyorlar. Koca Yusuf’un güreş kariyeri de burada başlıyor.Menajerleri kendilerini ayırt edebilmek için Mehmet Pehlivana Küçük Yusuf, ona ise Koca Yusuftakma isimlerini veriyorlar. Bu zamanlarda Koca Yusuf 1.88 boyunda 110 kilo ağırlığındaymış. 

1895 yılında Paris Kış Sirki’nde Koca Yusuf yenilmez Türk pehlivanı Kara Osman ile güreşiyor. Koca Yusuf rakibine boğucu tutuşla yenmeyi başarıyor. 

Ardından gazeteciler önünde şöyle konuşuyor:“Ben güreşmekten başka bir şey yapmıyorum. Nasıl ki gökyüzünde tek bir güneş varsa, güreşte de sadece bir Yusuf var”.

Bu başarının ardından Koca Yusuf Belçika, Avusturya ve Almanya’da güreşiyor. Daha sonra Amerika’ya gidiyor ve üstün başarılara imza atmaya devam ediyor.1898 yılında doğduğu köyüne dönmeye karar veriyor. New York’ta “Burgundiya” vapuruna biniyor, ancak geri dönüş yolunda vapur kaza geçiriyor ve Koca Yusuf derin sularda hayatını yitiriyor. 

Bütün bunlar Koca Yusuf adının bir efsane gibi güreş dalında yayılmasına ve Deliorman’ın da “Pehlivanlar diyarı” olarak ün kazanmasına neden olmuştur.  

Haber: Salim Salih 

Çeviri ve derleme: Sevda Dükkanci

Foto:bul-wrestling.org, Salim Salih