Bulgaristan'ın önde gelen bir enerji tedarikçisi, Ekim ayında Bulgaristan’daki doğalgaz fiyatının, yaz aylarındaki yüzde 16'lık tahminden daha fazla artmasını bekliyor.

Enerji ve Su Düzenleme Komisyonu (KEVR), bunu, doğalgaza yüksek talebin bir sonucu olarak geçen ay yüzde 50 büyüyen Avrupa borsalarındaki fiyatlardaki artışla açıkladı.

Böylece, pandemi, siyasi istikrarsızlık ve enerji fırtınası olmak üzere, Bulgaristan’da üç kriz üst üste geldi.

Geçici hükümette Başbakan Stefan Yanev, “Bu konuları ele alıyoruz ve çözüm arıyoruz. Geçici hükümet, tüm tüketicilerin enerjiye ve bu enerjinin en iyi fiyat aralığında olmasını sağlamak için çalışıyor” dedi.

Hükümet tarafından önerilen önlemler arasında, işletmelere mali destek ve Bulgaristan Bağımsız Enerji Borsası'nın çalışmaları ve gerçekleştirilen işlemler üzerindeki kontrolün güçlendirilmesi yer alıyor.

Geçici hükümet, işletmeler için yüksek elektrik fiyatını telafi etmek amacıyla, şirketlere kullanılan her megavat saat elektrik için 50 leva ödenmesini öneriyor. Hesaplamalar, bu amaç için yaklaşık 650 milyon leva (325 milyon avro) gerekeceğini gösteriyor.

Enerji ve Su Düzenleme Komisyonu (KEVR) Başkanı İvan İvanov, “Bulgaristan, son iki ay zarfında AB içinde en düşük enerji fiyatlarına sahip ülke oldu. Konut elektriğinin fiyatı en az önümüzdeki üç ay boyunca korunacak” teminatını verdi.

Geçici hükümet, iş dünyasının kullandığı enerji fiyatını düşürmek için planlanan önlemlere ek olarak, ülkemizde yeni nükleer tesisler inşa etme olanaklarını analiz etmek amacıyla bir çalışma grubu kurmayı planlıyor.

Sendikacılar, konuşmanın teknik değil de, siyasi olduğu ve olağan bir hükümet olmadan kalıcı kararların alınamayacağı konusunda uyarıyorlar.

Bu aynı zamanda çok önemli bir sosyal sorundur. Ülkemiz, Eurostat’a göre çalışan, ancak yoksul olan vatandaşlarımızın yüzde 40’ından fazlasının ısı parasının yetmemesi konusunda AB'de sondan bir önceki sırada yer alıyor.

Diğer taraftan, iş dünyası, enflasyonun beraberinde getirdiği zorluklara karşı bir önlem olarak ve aynı zamanda koronavirüs krizinin etkilerine yanıt olarak hiçbir iş yerinin kapatılmaması amacıyla hızlı ve uygulanabilir çözümlerde ısrar ediyor.

“Buradaki en büyük fiyat şoku, megavat saat başına elektrik fiyatlarının 200 avroya ulaştığı Temmuz sonu ve Ağustos başında oldu. Yüksek teknoloji yoğunluklu sanayiler, böyle bir fiyatın altından kalkamaz, çünkü onlar için elektrik bir hammaddedir ve sundukları mal ve hizmetlerin fiyatında önemli bir bileşendir. Bazı şirketler, zararına çalışmamak amacıyla üretimine son verdi”- dedi Bulgaristan İktisadi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dobri Mitev ve devam etti:

"Burada söz konusu olan Mart ayına kadar devam eden en ağır kış ayları. İnanıyorum ki, 1 milyar levanın / 500 milyon avro/ bile altındaki kaynaklar, Bulgaristan'daki küçük ve orta ölçekli işletmelere yeni bir soluk getirecektir. Devlet, önlemler aldığı sürece, iş dünyası bu zorlukların üstesinden gelecektir.”

Dünya çapında olağandışı duruma nazaran, gözlemciler, ülkemizde üretilen ucuz enerjinin ihracatının yanı sıra, Azerbaycan’dan daha ucuz gaz tedariki sağlabilecek olan Yunanistan ile gaz bağlantısının inşasında yaşanan durgunluğu bir sorun olarak öne sürüyor.

“Şu anda bir parlamentonun olmadığı için hükümetin imkanları sınırlı. Ancak tasarruf rezervleri aramak için mekanizmalar mevcut” şeklinde konuşan Enerji Yönetimi Enstitüsü Başkanı Slavço Neykov, şunları ekledi:

“Örneğin, amacına uygun olarak kullanılmayan devlet daireleri çalışanlarına yönelik devlet bütçesi kaynakları araştırabilinir.

Bir başka erken seçimden sonra bile, meclis çoğunluğunu oluşturmakta zorlandığımız bir siyasi durumda olduğumuzu kabul edersek, bütçenin meclis tarafından güncellenmesi sorunu ertelenebilir. Ancak, enerji düzenleyicisinin atacağı adımlar, hiçbir şekilde parlamentoya bağlı değildir.”

Yazı: Gergana Mançeva

Çeviri: Şevkiye Çakır

Foto: BGNES, Bulgaristan İktisat Odası