Ukrayna savaşının 63’üncü günü. Birleşmiş Milletlerin verilerine göre savaş başlayalı 5 milyonu aşkın Ukraynalı yurdunu terketti. 26 Nisan’a doğru 84 binden fazlasının artık geçici koruma statüsü varken toplam 94 300 Ukraynalı Bulgaristan topraklarında bulunuyor. 

Bugün Sofya’nın çocuk oyun sahalarından birinde birkaç dakika kalırsanız mutlaka etrafınızda Ukraynaca konuşan annebabalar ve çocuklarını görürsünüz. Savaş görüntüleri henüz gözlerinden, hafızalarından silinmemişse de onlar bu kabustan kurtulmayı başardı ve salıncaklarda bulunan çocuklarının yüzlerinde artık gülümseme görülebilir. 

Bugün sizlere barışa götüren yolda Bulgaristan’ı seçen bir Ukraynalıyı anlatacağız. Vladislav Dimitrov, 38 yaşında bir Kievlidir. Kendisi Kiev’in ‘Taras Şevçenko’ üniversitesinde siyasi bilimlerde lisans üstü ve felsefe doktorası yaptı, 15 yıl süreyle orada hocalık yaptı. Halkla ilişkiler hizmetleri sunan bir reklam ajansının sahibi de olan Vladislav evli, 4 yaşında harika bir kızı var.

“Ben Besarabya Bulgarlarındanım. Büyükbabam Dobriç’e yakın bir yerde dünyaya gelmiştir. Kökenlerim budur. Kiev’te dünyaya gelip büyüdüm ama Bulgaristan’ın daima kalbimde kalıcı bir yeri oldu. Savaş daha başlamadan önce ailemle Bulgaristan’a yerleşme planım vardı. Bu yılın Mayısında ailemle buraya gelmeyi, iş bulup burada hayatımızı kurmayı planlıyorduk. Ama herhalde kara kedi yolumuzu kesti... 

Herşey bir Perşembe sabahı başladı. Sabah saat 4-5 sularında ateş sesleri ve patlamalarla uyandık. Annem bana telefon ederek ‘Savaş başladı! Hemen korunağa gidip talimat bekleyin!’ dedi. Bunu yaptık. Gelişmeler birbirini izlerken ertesi günü Bulgaristan Büyükelçiliğine telefon edip tahliye olmamızı istedim. Pazartesi günü, saat tam 11’de elçilikten beni arayıp bir buçuk saat içinde yanlarına gitmemizi istediler. Eşimle beraber sırt çantalarımızı ve kızımızı alıp korunaktan sokağa çıktık. Ulaşım araçları çalışmıyordu, duraklarda bekleyen yoktu, yaya olarak zor aşabileceğimiz kontrol noktaları vardı. Bir gün önce atılan roket bizden 500 mette ötede bulunan 25 katlı binaya isabet etti. 

Kısa bir zaman içinde bu durumdan çıkış yolu bulmalıydık. Sivil bir aracı durdurarak, hayatımda ilk defa gördüğüm sürücüye şehir merkezine kadar bizi götürüp götürmeyeceğini sordum. Buna razılık gösterdi ve böylece Bulgar büyükelçiliğine gitmeyi başardık. Elçilikten ise Bulgaristan’a ulaşmamıza yardımcı oldular.” 

Budur Vladislav’ın öyküsü. Kendisi ve ailesi için kurtuluş yolu 4 yaşındaki kızlarıyla otobüste geçirdikleri 52 saatlik yolculuktan geçti. Onun ve eşinin ebeveynleri Kiev’te kaldılar. ‘Her gün onlarla telefonlaşıyoruz. Onlar kenti terketmek istemiyorlar’ diyen Vladislav ‘Neden?sorusuna açık cevap almadı.

24 Şubat’ta başlayan savaşın nedenlerini zor kavrayabilen dünyayı görürken Ukraynalıların bunu nasıl karşıladıklarını, savaşı bekleyip beklemediklerini sorunca Vladislav şu cevabı verdi: 

“Bir yurttaş, bir insan olarak bu savaşı yaşayabileceğimizi hiç aklımdan geçirmedim bile! Ama siyaset uzmanı olarak son 8 yılda hızlı gelişmeler kaydeden olayları değerlendirirken bazı öngörülerim vardı.Rusya’nın sivilleri bombalayabileceğini hiç kimse beklemiyordu. Biliyor musunuz, bundan 20 yıl önce büyükbabam ‘evladım, bu sözlerimi iyi hatırla, günlerden bir gün Rusya ile savaş halinde olacağız’ dedi. O zaman bunun mümkün olamayacağını kendisine söyledim. Ancak son 22 yıl içindeki propagandaya bakarak, bunun farklı bir sonucu olamayacağını düşünüyorum.’  

Vladislav ‘Ruslar, ellerinden geldiğince bize onlara düşenden daha fazla çektirmek istiyorlar’ diyor. Her şeyin yakın zamanda biteceğine ilişkin umudu ise ılımlı.Bu gerçeğe dönüşünceye kadar Vladi onun yolundan geçenlere yardımcı olmaya çalışıyor. 

Bir hafta önce Sofya’nın Güney Parkında Vladislav’ın girişimiyle ‘Velikden Zaedno’ (Paskalya’da Beraber Olalım) konulu bir hayırseverlik etkinliği düzenlendi. Eşiyle beraber Bulgar toplumunun ayrılmaz bir parçası olarak yararlı çalışmalar sunmaya çalışacaklarını belirtti. Küçük kızları bir haftadan beri artık Sofya’daki anaokullarından birine devam ettiğ içinse Bulgarlara çok minnettardır. Aslında 4 yaşındaki kız onlardan daha kısa zamanda uyum sağlamayı başardı. Şimdiki aşamada Bulgaristan’da kalıp yaşamaktan başka bir seçeneği olmadığını itiraf ederken Vladislav: ‘Bulgaristan şimdi evimdir’ diyor. 

“Bulgarların bize gösterdikleri dayanışmayı, yardımlarını beklemiyordum, doğrusu! Teşekkürler, Bulgarlar! diyor sözlerinin sonunda Ukraynalı Vladislav Dimitrov. 

Foto:özel arşiv, BGNES, sofia.bg

Çeviri: Neli Dimitrova