"Kitabımdaki karakterler için anıların korunması çok önemlidir çünkü onlar yaratıcılıklarını Tsaribrod’un kültürel anısına adamıştır“ diye paylaşıyor Bulgaristan Radyosu’na söyleşisinde "Moite sreshti s duha na Tsaribrod" (Tsaribrod’un ruhu ile buluşmalarım) kitabının yazarı Donka Nikolova.

Donka Nikolova, Bulgar-Sırp sınırına yakın Tsaribrod kasabasına Eğitim Bakanlığı tarafından tayin edilen bir Bulgar dili ve edebiyatı öğretmeni olarak geliyor. Yerel ‘Viziya’ dergisine yazdığı makaleler bu kitabın temelini oluşturuyor. Kitap çalışmalarının dörtte birinden fazlası İvan ve Metodi Petrovlar adlı iki ressam kardeşin hayatına ve ağır kaderlerine adanmıştır. Bu kader ki, İvan’ın resimlerini bugüne kadar bilinmedik yaptı. Kardeşi Metodi’ye ise Tsariborod’dan başka dünyada da şan şöhret getirdi.  Bulgar komikslerinin temellerini atan biri olarak da bilinen illüstrasyon ustası Metodi Petrov’un yeteneğine saygı ifadesi olarak Tsaribrod resim galerisi onun ismini taşıyor. Kardeşi İvan hakkında bilgi bulmak ise kolay değildir.

"Tartışma konusu bir şahsiyeti olduğu için İvan Petrov’un yaratıcılığı hala incelenmiş değildir. Onun hakkında bilgi toplamak da zordur’ diyen Donka Nikolova, ressamın eserleriyle ilk tanışmasının Tsaribrod’un ‘Rojdestvo Bogorodiçno’ kilisesinde gördüğü  Yeni Ahit’in ilk dört bölümünü teşkil eden dört incilin yazarları olan Dört Evangelisti’nin bir ikonunu görmesi olduğunu paylaştı.

İkonun ressamı hakkında daha geniş bilgiler edinmek isteyen Donka Nikolova yerli insanların yardımıyla İvan Petrov’un şimdi Sofya’da yaşayan evlatları ile bağlantı kuruyor.  Şunları anlattı bize:

"İvan Petrov’un ailesi beni büyük bir sıcaklıkla karşıladı, birinin bu ressamın kişiliğine ilgi gösterdiği için büyük mutluluk duyuyorlardı.  

Güçlü hafızası ve radyofonik sesiyle Yordan Petrov ailesinin ve babasının üzüntü verici hayatını anlattı. Ressam İvan Petrov’un evlerinde bulunan tüm tablolarını gösterip resimlerini Niş şehri ve çevresinde araştırabileceğimi söylediler."

İvan Petrov’un hayatı, birkaç ithamla  tutuklandığı 1952 yılında alt üst oldu.  Kardeşi Metodi ile beraber  Goli Otok toplama kampının taş ocağında çalışmaya  gönderildi. Bundan sonra iki kardeş kampta açılan atölyede çalıştı. İvan Petrov toplama kampında 1962 yılına kadar kaldı, kardeşi Metodi ise 1957 yılında serbest bırakıldı.

Şöyle diyor Donka Nikolova bu konuda: "Cezaevindeki kalışı sırasında İvan Petrov kendini kanıtlamak için bir ortam yaratmayı başardı. Resimlerinin önemli bir bölümü orada yapılmıştır. Eşine ya da ailesinden diğer fertlere cezaevine ziyaret izni verilmesi için İvan Petrov gardiyan ve sorgu yargıçları için büyük tablolar resmederdi. Ailelerinin portrelerini de çizerdi."

İki ressam kardeşten başka ‘Tsaribrod’un Ruhu ile Buluşmalarım’ kitabında Tsaribrod  Halk Kütüphanesi’nin ismini taşıdığı yazar Detko Petrov, şair ve yazar Blagoy Dimitrov, gazeteci,  edebiyat eleştirmeni ve Tsaribrod lisesinde uzun yıllık öğretmen Vlastimir Vatsev gibi bazı yazarların hayat öyküleri de yer alıyor.

2021 yılında ‘‘Tsaribrod’un Ruhu ile Buluşmalarım’ kitabını yazan Donka Nikolova, nüfusu Bulgar kökenlerini büyük bir itinayla koruduğu Tsaribrod’da ‘Buditel na "Tsaribrod Bulgaristan’ın dışında bulunalıdan beri Eğitim Bakanlığı tarafından  bu şehre gönderilen ilk öğretmen olduğum için, ayrıca yayınlanması beklenen  kitabımdan dolayı bu ödüle layık görüldüm.Kitap sayfalarına, insanların malumu olan makalelerde bulunmayan bazı bilgileri de ekledim. Tsaribrod’daki ‘Detko Petrov’ kütüphanesinin müdürü Albena Milev’in ve kütüphaneci Elizabeta Georgiev’in bu kitabın  basılması için emeği de geçti. Onlar olmasaydı ben bunu başaramayacaktım’ diyor sözlerinin sonunda Donka Nikolova.

Çeviri: Neli Dimitrova