Dünya çapında cinsel olgunluğa ulaşmış nüfusun yüzde 80’i tehlikeli insan papilloma virüsü (HPV) ile karşılaşmış durumda. Bu ürkütücü istatistik dünyada cinsel yolla bulaşan en yaygın hastalıkla karşı karşıya olduğumuz gerçeğini ortaya koydu. İnsan papilloma virüsü riskini hafife alan hastaların acısını en iyi bilen doktorlar, bu virüsün 100’den fazla türü arasında, yüksek riskli kabul edilenler ve yıllarca süren kalıcı enfeksiyondan sonra yüksek oranda atipik doku değişikliklerine, hatta kansere neden olabilenlerin mevcut olduğunu bildirdi. Aynı zamanda rahim ağzı kanseri vakalarının yüzde 99 oranında virüsün genetik materyaline sahip olduğu kanıtlanmıştır. Rahim ağzı kanseri, Avrupa’da 15 ila 44 yaş arasındaki kadınlar arasında en sık görülen ikinci kanser türüdür ve her yıl yaklaşık 325,3 milyon kadın bu hastalığa yakalanma riski ile karşı karşıya. Her yıl yaklaşık 61 072 kadına ne yazık ki bu teşhis konuyor ve 25 829 kadın bu hastalıktan dolayı hayatını kaybediyor.
Bulgaristan’da durum çok daha vahim.Ülkemizdeki ölüm oranı AB ortalamasının neredeyse iki katı (AB’de 100 000 kişide 5’i hastalık yüzünden ölürken, Bulgaristan’da 100 000 kişide 9’u ölüyor). AB’de rahim ağzı kanserindenölüm oranında azalma eğilimi varken Bulgaristan’da artış var. Avrupa genelinde Bulgaristan ölüm oranı açısından Romanya ve Moldova'nın ardından üçüncü sırada yer almakta. Bu soruna dikkat çekmek amacıyla 2021’den 2024 yılına kadar yürürlükte olan Ulusal Birincil Önleme Programı hazırlandı.
İsviçre, Zürih’te uzun yıllardır çalışan jinekolog Dr. Alina Staykov, “İnsanlar papilloma virüsü riskleri hakkında yeterince bilgiye sahip değil” dedi. Doktor, enfeksiyonun ölümcül olmayan bir dizi doku değişikliğine yol açabileceğini, ancak yıllarca devam ederse virüsün kanser hücrelerinin gelişmesi için de koşullar yarattığını ve doku değişikliklerinden hem kadınların hem de erkeklerin etkilendiğini belirtti.
Dr. Alina Staykov ve ekibine göre, enfeksiyonla savaşmanın en doğru yolu, özellikle gençleri tehdit ettiğine vurgu yaparak, daha fazla insanı bilinçlendirmektir. Mümkün olduğunca daha geniş bir kitleye ulaşmak için Dr. Staykov, insan papilloma virüsüriskini önlemek için kampanya başlattı. Farklı medyalarda yapılan açıklamaların dışında, kampanya aynı zamanda genç kitleyi çekmek için özel olarak tasarlanmış multimedya unsuruna da sahip. Dikkan çeken noktalardan biri ise projede yer alanların çoğunluğunu Bulgaristan vatandaşlarının oluşturması. Bu kişiler arasında sağlıkçıların yanı sıra müzisyenler, web tasarımcıları, ressamlar, ses ve video prodüksiyon uzmanları da var. Birlikte kampanyanın yüzü olan animasyon karakteri Electra’yı (Yunan mitolojisine göre ışık veren) yarattılar.Yaratıcı sanatçılar Jan Marinov ve Mariya Marinova, kişinin kendi sağlığına dikkat etmesi mesajını yarattıkları şarkı “Ain’t just a thing” ile duyurmayı başardılar.
Bulgaristan Radyosu’ndan Gergana Mançeva’ya konuşan Dr. Alina Staykov, “Ayrıca insan papilloma virüsü hakkında en önemli şeyleri vurgulayacak bilgilendirici bir web sitesi üzerinde çalıştık” dedi ve kampanyanın gençlere yaklaşımını şöyle anlattı:
“Girişimin başarılı olacağını düşünüyorum çünkü gençler kendi sağlıklarına dikkat ediyor, ona nasıl değer vereceklerini biliyorlar ama yıllarca anlatılış şekli ve teknikleri optimal değildi. Bu etkileşimli iletişim, ergenlerin birçok soru sormasına olanak tanıyor. Biz sadece onları ilgilendiren şeyleri iletişim seviyelerine giderek sunuyoruz ve böylece genç kitleye ulaşıyoruz. Bu projeyi hazırlayıp sunan ekibin neredeyse tamamının Bulgaristan vatandaşlarından oluştuğunu söyleyebiliriz. Bu nedenle Bulgaristan’a da ulaşmasını çok istiyoruz. Öncelikle web sitemiz Bulgarca olarak tanıtılacak. Umarım birçok genç, uzmanlarımızdan duyacakları tavsiyelerle bilgilenir ve onları uygular. Hedefimiz, gençlerin kendi sağlıkları ve bir bütün olarak toplumun sağlığı için sorumluluk almalarını sağlamk” dedi Dr. Alina Staykov.
Foto:özel arşiv, hpv-shield.ch, freepik.com
Çeviri: Bedriye Haliz
Ulusal Sigorta Enstitüsü verilerine göre, kıdem ve yaşlılık emekliliği alan 225 788 Bulgaristan vatandaşı, ek gelir elde etmek üzere çalışmaya devam ediyor . Diğer türlerden emekli maaşı alan ve çalışmaya devam eden emeklilerin sayısı dahil..
Ulusal Sigorta Enstitüsü NOİ’nin bildirdiği üzere, Ağustos ayı emekli maaşı ödemeleri 7 Ağustos Perşembe günü başlayacak ve 20 Ağustos, Çarşamba günü sona erecek. Parasını banka havalesi yoluyla alan emeklilerin hesaplarına emekli maaşları 7..
Bulgaristan’da bu yaz mevsimi hüzün vericidir . Hava sıcaklığı günlerdir 40 derecenin üzerinde seyrederken sıcaklık, habersizlik ve ihmalle birlikte ülkenin dört bir yanında yangınların çıkmasına sebep oldu . İtfaiyeciler, gönüllüler ve askerler iki..
Ulusal Sigorta Enstitüsü verilerine göre, kıdem ve yaşlılık emekliliği alan 225 788 Bulgaristan vatandaşı, ek gelir elde etmek üzere çalışmaya..