Bir krizin tam olarak ne zaman ortaya çıktığının belirlenmesi zordur. Algoritmada küçük bir hata sıkça sistemin çökmesine yol açıyor. Son yıllarda siyasi, sosyal, ekolojik, bireysel ya da herhangi bir krizin içinde yaşamayı öğrendik.

Sanki “error” hata mesajı, sorunun ortaya çıkışı, derinleşmesi ve baskın çıkması ile ilgili soru işaretleri doğurmuyor. Bazen sorunun comfort alanında kalıyoruz ve hayatımızın bir parçasıymış gibi onunla yaşamaya alışıyoruz. Bu tür düşünceler, sanat kariyerleri takip edilmeye değer genç ressamları tanıtma geleneğini bu yıl da sürdüren Sofya’da Geothe Ensitüsü ve Credo Bonum Galerisi’nin “Art Start” başlıklı yedinci toplu sergisinin ana temasını oluşturuyor.

"Error ...message delivered” konusu görsel sanatçıları kalıcı belirsiliği kendi bakış açılarından çağdaş sanat diliyle anlatmalarına provoke ediyor.

Proje kurucularından biri sanat eleştirmeni Vesela Nojarova şunları belirtiyor:

“Günümüz zorluklar ve Covid sonrası ortamında “Art Start” projesi bu yıl da hayata geçiriliyor. Her şey 2017 yılında Geothe Enatitüsü’nün sergi programında oluşan “boşluklar” ile bir şaka gibi başladı. O zaman Stefka Tsaneva ile “neden genç sanatçıların eserlerini sergileyip çalışmalarını teşvik etmiyoruz” diye biribirimize sorduk.

Şaka çok zamanında ve başarılı oluyor ve günümüze dek sürüyor.

Bulgaristan Radyosu için konuşan Vesela Nojarova devamla:

“İlk düzenlenen “Art Start” sergisinde şu an ülkemizde önde gelen olağanüstü ressamlar ortaya çıktı. Yedi yılda proje, yaklaşık 20’nin yurtta ve yurt dışında ciddi kariyere sahip 90’ın üzerinde genç ressama yeteneğini sergileme platformu sağladı.

“Art Start”, hakikaten iyi ressamlar oldukları ve sanat mesleğinin yatırıma değer olduğu konusunda bir çok genç sanatçıya güven verdi. Çoğu yurt dışında yaşıyor, eğitim görüyor ve çalışıyor. Sadece Bulgaristan’da okuyan ressamların sayısı azdır. Yurt dışında Bulgar ailelerinde doğan ya da 10 yılı aşkın süredir yurt dışında yaşayan bir çok Bulgar ressamı var. Hollanda, Almanya, Belçika, Avusturya ve İngltere’de yalnızca sanat değil işletme, medya, sosyal bilimler gibi farklı alanlarda eğitim görenlerin sayıs daı oldukça fazladır. Ne yazık ki ülkemizdeki sanat eğitimi, güncelliği olmayan teknik bilgiler veriyor. Teknik bilgi, günümüz yaşam ve sanat hakkında geniş bakış açısını ve perspektifini veremiyor. Sorunun, son 100 yılda son derece az değişim gösteren Ulusal Sanat Akademisi’ndeki eğitim sisteminde olduğunu düşünüyorum."

Profesyonel kuratörler, sanat eleştirmenleri ve teori uzmanaları açığı  olduğunu, ancak ressamların son derece faal olduklarını dile getiren Vesela Nojarova devamla:

“Bulgaristan’da son 2-3 yılda olağanüstü sanat patlması yaşanıyor. Sofya’da bir gün içerisinde beş sergi açılışına tanık olabilirsiniz. Dünyanın hiçbir yerinde bu kadar yoğun art hayatı göremezsiniz. Açık ve hareketli bir sanat sahnemiz olduğu için yurtdışından gelip çalışmalarını Bulgaristan’da sergilemek isteyen yabancı sanatçılar var. Bir sanat eleştirmeni olarak bu gerçeği değerlendrmem ve bu devasa çalışmaları izlemem gerekiyor.

“Art Start” projesinin başlamasından bu yana ilk defa Vesela Nojarova hem izleyici hem uzman olarak sergiyi takip edecek.Bu yılki sanatçı seçkisi iki genç sanatçıya emanet edildi- Sofiya Dimova ve Pavel Naydenov. Viyana’da yaşayan Pavel Naydenov sanatçı olmasının yanısıra müzisyen de. Plovdiv’de pop ve jaz eğitiimi, akabinde kültür işletmeciliği daha sonra ise Viyana Uyugulamalı Sanatlar Üniversitesi’nde “Şehir inovasyonu olarak sosyal tasarım ve sanat” bitiriyor. Sofiya Dimova 2019 yılında Gröningen Minerva Akademisi’nde “Güzel sanatlar” bölümünden mezun olduktan sonra yurda geri dönüyor.

Bulgaristan Radyosu’na konuşan Sofiya Dimova: “Oraya alışamamam aynı zamanda bir lütuftu”. Hollanda’ya vardığım zaman, eğitimimi tamamladıktan sonra ülkem ile Batı arasına bir köprü olabilmek için Bulgaristan’a döneceğimi biliyordum. “Art Start” sergisiyle hayran olduğum meslektaşlarıma çalışmalarını yerli seyirciyle buluşturacak bir platform sağladım. Projeye katılımım covid pandemisinin zirvesindeydi ve bunun kariyerim için ne kadar önemli olduğunu biliyorum”.

Sofiya Dimova, bu yılki sergide Batı’da yaşayan ve eğitim gören birçok yetenekli Bulgar gencini göreceğimizi söylüyor. "Herkesin yurtdışında olma sebebi farklıdır, ancak gençlerin ülkemize geri dönme ya da Bulgaristan ile bağlarını pekiştirme eğiliminin arttığını görüyorum. Kişisel deneyimlerime dayanarak söyleyebilirim ki yurtdışında kalmaya karar verenler, orada görsel sanatçılar için daha çok yararların olduğu kanaatindedir.

Yerli kurumlar ve esas olarak galeriler ancak son yıllarda görsel sanatları desteklemeye başladılar. Bu daha fazla konuşulması gereken bir sorundur. Öte yandan biz de sanatçılar olarak çalışmalarımız ve gelişimimizi desteklemenin çeşitl yollarını bulmalıyız.

Bu yıl takip edeceğiiz genç Bulgar sanatçıları kimlerdir?. Bunun cevabını “Art Start”2023 projesinin "Error ...message delivered"  segisinde 16 Hazitan’a kadar Credo Bonum Galerisi ve Geothe Enstitüsü’nün galerisinde bulacağız.