Devlet Ticaret Borsaları ve Pazarlar Komisyonu Başkanı Vladimir İvanov, BNR’ye yaptığı konuşmada “Şu anda piyasamız sakin. İnsanları endişelendiren ve sinirlendiren şey ise gelirlerdeki gerileme durumu” dedi.

Vladimir İvanov’un değerlendirmesi, güçlü rekabetli bir ortam olduğu ve durumun okadar da rahatsız edici olmadığı yönünde, çünkü geçen yılın bu döneminde belirgin bir şekilde fiyat artışı eğrisi yukarıya doğru çıkıyordu, şimdi ise bu eğri daha düşük.

Yani 2022 yılında piyasada oldukça stres olduysa da, şu anda piyasa stabil. Ayrıca İvanov, geçen yılın 100 levalık tüketim sepetindeki ürünlerin bu yıl 103 leva tutarında olduğunu açıkladı.

Sonuç ise gerilimin, piyasada etkileşimlerden değil, gelirlerdeki gerilemeden olduğunu gösteriyor.

350 şirketin arasında yapılan bir araştırma sonuçları, bu yıl içinde işverenlerin yarısının maaşlara yüzde 10’a kadar zam yaptıklarını gösteriyor. 2022 yılında ise zamlar artan enflasyona cevap olarak yüzde 14-15 seviyelerindeydi.

Fakat bunun yeterli olmadığı görülüyor ve ülkemizdeki gelirler AB’de en düşük kalmaya devam ediyor.

Bulgaristan Bağımsız Sendikalar Konfederasyonu (KNSB) Başkanı Plamen Dimitrov, KNSB’ye bağlı Sosyal ve Sendikal Araştırmalar Enstitüsü’nün yılın son üç ayı için maaşların artışı ve Bulgaristan’da yaşam masraflarına ilişkin bir araştırmasının sonuçlarını ilan etmesinin ardından “Bulgaristan, AB’de en düşük gelirlerle  beraber en yüksek fiyatlara sahip, yani başka deyişle bizler diğer ülkelere kıyasla en düşük gelirlerle en yüksek fiyatlarla başa çıkmalıyız” şeklinde konuştu.

Sonuçlar, bazı ürünlerin fiyatlarında artış kaydedilmemesi ve hatta hafif bir düşüş olmasına rağmen genel olarak fiyatların yüksek kaldığını gösteriyor.

Her zaman olduğu gibi, KNSB yine sözüm ona “küçük tüketim sepetini” örnek verdi. Yani insanın bir hanede olmazsa olmazı 20 temel ihtiyaç ürünü. Şu anda Bulgaristan’da takip edilen bu ürünlerin toplam fiyatı 56 avro.

Ekonomistler, bu ürünlerin fiyatlarının bir yılda yüzde 15’in üzerinde arttığını söylüyor. Burada kıyas yapacak olursak, İspanya’da aynı ürünler 50 avro, Almanya’da 59 avro, Romanya’da ise 46 avro olduğu görülüyor.

Asgari maaş alan Bulgaristan vatandaşları, küçük tüketim sepetindeki ürünleri ayda sadece 7 defa satın alabilir. İspanya’da ise bir agari maaş ile bu sepet 27 defa, Almanya’da 34 defa satın alınabilir.

Aynı zamanda, KNSB’nin araştırma sonucunda da doğrulandığı gibi, AB’nin diğer ülkelerine kıyasla Bulgaristan en düşük ortalama maaş olan ülke olmaya da devam ediyor.

Bulgaristan Bağımsız Sendikalar Konfederasyonu (KNSB) uzmanlarından Lüboslav Kostov şöyle konuştu:

“Bulgaristan’da Avrupa’nın diğer ülkelereine kıyasla un en pahalı. İspanya’da  70 cent, Hırvatistan’da 74 eurocent, Romanya’da 80 cent. İnek sütü peyniri fiyatında üçüncü yerdeyiz. Bizim önümüzde sadece Fransa ve Hırvatistan yer alıyor.

Genel olarak fiyatlar maaşlar ile orantılı değil. İşgücü verimliliği ile ise hiç orantılı değil. Bir yılda asgari maaş yüzde 9 arttı. Ancak artan enflasyon bazında bu yeterli değil. Aynı zamanda AB üyesi olmayan Arnavutluk’ta asgari maaş yüzde 40 arttı, Macaristan’da yüzde 26, Polonya’da yüzde 24 arttı. Avrupa’nın merkezine yaklaşmak istiyorsak, hükümetin şimdiye kadar asgari maaşta artış olarak teklif ettikleri kesinlikle yetersiz olacak.”

KNSB, küçük tüketim sepetindeki ürünlerin fiyatları enflasyonun başından bu yana iki kat arttı, maaşlarda ise böyle artış kaydedilmedi, diye belirtiyor ve 2021’in başından bu yana ölçülen enflasyonun mallarda ve hizmetlerde yüzde 30 olduğunu hatırlatıyor.

Bu durumda KNSB, gelecek yıl enflasyonun yüzde beş olması beklentileri göz önünde bulundurularak, maaşlara en az yüzde 15’lik zamda ısrar ediyor.

KNSB Başkanı Plamen Dimitrov şöyle konuştu:

“2024 yılında, bütün bu dış enerji faktörleri ve savaşlardan gelen ve en çok da kış aylarında fiyatlara etki edecek enflasyon endişelerine rağmen satın alma gücümüzün artmasını istiyoruz. O nedenle Maliye Bakanlığı’nın gelecek yılki bütçede yüzde 5’lik enflasyon tahmini oldukça iyimser bir tahmin olduğu görülebilir.”

Haber: Gergana Mançeva

Türkçesi: Özlem Tefikova