Kuzey Makedonyalılar için Bulgaristan bir tehdit, Sırbistan ise - dost

Kuzey Makedonya vatandaşlarının yüzde 48'i ülkeye yönelik bir tehdit olduğuna inanıyor. Yüzde 46'sına göre ise böyle bir tehdit yok. Tehdit görenlerin yüzde 79'u, bunun Bulgaristan'dan geldiğini düşünüyor. Bunu yüzde 6,3 ile Rusya, yüzde 2,7 ile Arnavutluk ve yüzde 2,4 ile Sırbistan takip ediyor. "Hangi devlet veya uluslararası örgüt en büyük dost?" sorusuna yüzde 39,6’sı Sırbistan'ı, yüzde 13,7’si ABD, yüzde 10’u Türkiye ve yüzde 8,4’ü Avrupa Birliği yanıtını verdi.

Anket katılımcıların yüzde %55,8'ne göre Avrupa Birliği'nin Üsküp'e tutumu adil değil, kaba ve şantajcıdır. Yüzde  %27,5'i Avrupa Birliği ile ilişkilerin dürüst, dostane ve doğru olduğunu söylüyor. Yüzde 60,8’i için Avrupa Birliği, Kuzey Makedonya için en iyi alternatiftir.

Yüzde 56'sı Kuzey Makedonya'da demokrasinin olmadığına, yüzde 62'si ise yanlış yöne gittiğine inanıyor. BGNES haber ajansı, Avrupa Stratejileri Merkezi Eurotinktarafından gerçekleştirilen EUROMETAR 2023 araştırmasının sonuçlarını aktardı.

Romanya, hayvan hücrelerinden elde edilen yapay eti yasaklayacak

Romanya Parlamentosu’nun ist meclisi olan Senato, ülkede yapay et satışını yasaklayan bir kanunu onayladı. Parlamento Özel Komisyonu’nun açıklamasına göre, "Sosyal Demokrat milletvekillerinin önerisi, et ürünlerinin adı, tanıtımı, etiketlenmesi ve ticaretine, vatandaşların sağlığının izlenmesi ve tüketicilerin doğru bilgilendirilmesine ilişkin yasal bir çerçevenin oluşturulmasını amaçlıyor". Laboratuvar ortamında hayvan hücrelerinden elde edilen yapay etlerin iç piyasada satışı yasaklanıyor. Bu talimatlar aynı zamanda kamu yerlerinde sunulan mutfak ürünlerini de kapsıyor. Yapay et ticaretine 40.000 ila 60.000 avro arasında para cezası kesilecek. AGERPRES haber ajansına göre yasanın alt meclisi olan Vekiller Meclisi'nde de oylamaya sunulması gerekiyor.

Türkiye, İsveç'in NATO'ya katılım vetosunu kaldırdı

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç'in NATO'ya katılım protokolünü Meclis'e sundu. Prosedüre göre karar, önce Dışişleri Komisyonu'nda görüşülecek. Onaylanması durumda parlamentoya oylamaya sunulacak. Dışişleri Komisyonu,davayla ilgili bir toplantı tarihi belirlemedi, ancak prosedürün hızlandırılması bekleniyor. Rusya'nın 2022'de Ukrayna'yı işgal etmesinden sonra İsveç, Finlandiya ile birlikte NATO'ya yöneldi. Türkiye, Temmuz ayında Vilnius'ta düzenlenen NATO zirvesinde İsveç'in NATO'ya kabulüne ilişkin vetosunu kaldırmayı kabul etmişti. Stockholm, Ankara'nın terörist olarak nitelendirdiği örgütleri desteklemeyeceğine ve Türkiye'nin Avrupa entegrasyonu için çalışacağına dair teminat verdi. BTA'nın haberine göre aynı zamanda ABD,  F-16 uçağının Türkiye'ye teslimi konusundaki vetosunu da kaldıracak.

Sırbistan yakıt fiyatlarını artırdı ve ilk bahara kadar donduruyor

"Danas" gazetesinin haberine göre, Sırbistan'daki tüketicilere yönelik gaz fiyatı Mayıs 2024'e kadar 1 Kasım 2023 seviyesinde dondurulacak.

Hükümet, piyasada ani değişikliklerin yaşanması durumunda, üreticiler ve ithalatçları arasındaki fiyat farkını devlet bütçesinden karşılayacak. Bu, doğal gaz piyasasında ani değişiklikler durumunda, ithal edilen ya da Sırbistan’da üretilen doğalgaz fiyatının sınırlandırılması ve fiyatındaki farkın telafi edilmesine yönelik geçici bir önlem olarak alınıyor.

Belgrad, Uluslararası Para Fonu ile borç alma konusunda anlaştı. Fondan gelecekkaynaklar karşılığında yetkililerin, perakende gaz fiyatlarını 2025 yılına kadar aşamalı olarak artırmaları gerekiyor.

Zeytinyağı piyasasında “altın” fiyat tahminleri

En büyük zeytin ve zeytinyağı üreticisi ülkelerinde 2022-2023 döneminde hasadın düşük olması ve kötü hava koşulları talepleri artırdı. Bu da fiyatları yüzde 30'a kadar yükseltti. Dünya genelinde, yeni hasada ilişkin beklentiler daha da kötümserdir. Bu yıl Yunanistan'da sızma zeytinyağında 350 bin tondan 160 bin tona düşüş yaşandı.Balkanlar için en büyük zeytinyağı ihracatçıları ve önde gelen dünya tedarikçileri Yunanistan ve Türkiye’deolumsuz kış, yaz kuraklığı ve yangınlar ürün fiyatlarının belirgin bir şekilde artmasına yol açtı. Üreticiler, "sıvı altın" olarak adlandırılan zeytinyağının tüketiciler için gerçekten “altın" a dönüşebileceği konusunda uyarıyor. Moneyreview.gr, Yunanistan'da bir litre işlenmemiş zeytinyağının 9,25 Avro’ya ulaştığını yazıyor. Türkiye'de mağazalarda zeytinyağının litresi 12-15 Avro’ya ulaştı. Ankara'da hükümet, fiyatları kontrol etme amacıyla zeytinyağı ve zeytin ihracatına kısıtlamalar getirdi.

Yazı: İvo İvanov

Türkçesi: Ergül Bayraktar

​Foto: BGNES, evz.ro, BBC, Freepik.com