Çeviri gerektirmeyen Sırpça-Arnavutça kelimeler sözlüğü yayınlandı
Radio Free Europe’nin Arnavuça masasının haberine göre “demokrasi”, “gelenek”, “pil”, “salgın”, “komşular” kelimeleri, Arnavutça’dan Sırpça’ya (ve tersi) çevrilmeye ihtiyaç duyulmayan kelimelerin bazılarıdır. Bu kelimeler ve çevirisi olmayan daha yüzlerce kelime, “Integra” sivil toplum örgütünün projesi kapsamında Priştine ve Belgrad üniversitelerindeki öğrenciler tarafından derlendi. “Çeviri gerektirmeyen kelimeler sözlüğü” Kosova ve Sırbistan gençleri arasındaki işbirliğini teşvik etmeyi, önyargıların aşılmasını, milli kültür ve benzerliklerin tanıtılmasını amaçlıyor. Belgrad’da öğretim üyesi Mariya Orloviç: “Böyle bir kelime “kef” tir. Bizi mutlu eden, hayattan keyif alma hissini tanımlamak için kullanılıyor” diye belirtiyor.
Avrupa Konseyi’nden eski Yugoslavya ülkelerinde geçmişe yönelik tutuma eleştiri
Eski Yugoslavya’da savaş dehşetleri ve çatışmalara yol açan ana nedenleriyle başa çıkma başarısızlığı, insan haklarının korunması, kanunun üstünlüğü ve bölgedeki sosyal yakınlaşma için yıkıcı sonuçlar doğurmaya devam ediyor. HINA ajansının haberine göre, Avrupa Konseyi(AK)’nin ilgili raporunda bu belirtiliyor. Avrupa Konseyi İnsan Hakları komiseri Dunja Mijatoviç’in rapordaki ifadelerine göre: “Artık mağdurlara adaletin etkinliğini, tazminatlar ve gerçeği sağlama zamanıdır.”Mijatoviç nefret söylemlerine vurgu yaparak: “Geçmişle yüzleşme süreçlerindeki belirgin gerileme insan hakları alanındaki olumsuz eğilimlere örtüşmektedir. Sonuç olarak bu zor elde edilen barışı tehdit ediyor” diye belirtiyor. Olumsuz sürecin başlıca sebebi olarak ise “siyasi irade eksikliği” gösteriliyor.
Romanya’nın Karadeniz’de yeni limanı olacak
Digi24 televizyon kanalının haberine göre, Romanya, Ukrayna’daki savaştan dolayı Köstence limanında yaşanan yoğunluğu hafifletmek amacıyla Karadeniz’de yeni bir liman inşa edecek.
Liman, Poart Alba- Midiya Navodari kanalının kıyısında 33 bin metre karelik alana yayılacak. Uzmanlara göre, yeni liman, işlem için uzun süre bekleyen konteyner gemileri ve tahıl taşıyan gemilerin akınından dolayı gereklidir. Yetkililer, iç su yollarında transit geçişleri artırmak için kanalın 25 km uzağındaki Luminitsa limanını da genişletmek istiyorlar. Avrupa Birliği’nin finanse ettiği iki projenin maliyeti 40 milyon Avro üzerinde. Yılın ilk 10 ayında Köstence’den yüzde 40’ı Ukrayna tahılı olmak üzere rekor sayılan 29.4 milyon ton tahıl ihracat edildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası temel faiz oranını yüzde 40 gibi rekor düzeye yükseltti
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, ard arda 6. aydır temel faiz oranını artırdı. Politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 40’a yükseldi. AFP haberine göre bu faiz oranı, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın iktidarda olduğu dönemde en yüksek olanıdır. Faiz oranını Ekim ayına kıyasla yüzde 5 artıran Türkiye Merkez Bankası, para politikasını sıkılaştırma düzeyinin gerekene çok yakın olduğunu ve faiz artırma temposunun yavaşlayacağını bildirdi.
Bu yılın Haziran ayında yüzde 8,52 olan temel faiz oranını 2021 yılından bu yana ilk defa yüzde 15’e artırarak enflasyonun kontrol altına alınması için daha sıkı para politikası sözünü verdi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının başına geçmesinden bu yana faiz oranı ilk defa artırıldı. Bundan önce bankanın faiz oranlarını düşürmesi üzerine 2022 yılında Türkiye’de enflasyon oranı yüzde 85 gibi son 24 yıllık dönemin zirvesine ulaşmıştı. Halihazırda yıllık enflasyon oranı yüzde 61,36’ya inmiş durumdadır.
Yunan tankerleri Karadeniz’den Rus petrolü nakliyatını durdurdu
CNN haberine göre Yunan gemi seyrüsefer şirketleri Minerva Marine, Thenamaris ile TMS Tankers, Rus petrolü nakliyatını durdurdu. Nakliyatın durdurulması, ABD tarafından tedarik yaptırımlarının sıkılaştırılması üzerine geldi. Toplam 100’den çok tankeri bulunan ve Ekim ayına kadar Rusya’nın Karadeniz limanlarından aylık toplam 10 milyon ton veya günlük 2,4 milyon varil hacminde petrol ve akaryakıt nakliyatı gerçekleştiren üç şirket, bu faaliyetlerini Batılı şirketler bu işten çekildikten sonra da sürdürdü.
16 Kasım günü ABD, baril başına 60 dolar olmak üzere getirilen tavanın üzerinde olan fiyat üzerinden Rus petrolü nakliyatı yaptıkları için “Kazan”, “Ligovski Prospekt” ve “NS Century” olmak üzere Liberya bandıralı 3 petrol tankerine yaptırımlar getirdi. Yaptırım listesine Rusya, Bosna Hersek ve Kuzey Makedonya’dan 20 şirket dahil edildi.
Derleyen: İvo İvanov
Çeviri: Ergül Bayraktar ve Tanya Blagova
Foto: RFE/RL, coe.int, gazetadenavodari.ro, REUTERS, aa.com.tr
27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün..
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..
Bulgaristan vatandaşları üç yılda yedinci kez olmak üzere sandık başına geçti. Bu yıl Haziran ayında olduğu gibi, şimdi de katılım düşük. Bulgaristan radyosu Sofya merkezinde anket yaptı ve insanların nabzını yokladı. Ülkeye sağlam bir yönetim..