Bulgaristan, demokratik tarihinde ilk defa yapılacak iktidar rotasyonu eşiğinde bulunmaktadır. Hatırlanacğı üzere bundan 9 ay önce Halk Meclisi’nde temsil edilen iki en büyük siyasi oluşum GERB-SDS ile PP-DB arasında hükümet kurulması ve siyasi krizden çıkış yolu olarak rotasyon konusunda anlaşma sağlanmıştı.
Bakanlar Kurulu’nda koltuk değişimi problemsiz mi geçecek, yoksa Bulgaristan bir kez daha erken seçimlerle karşı karşıya mı kalacak acaba?
Arkada kalan iki günde cumhurbaşkanı Rumen Radev, Anayasa’da öngörülen prosedür gereği GERB-SDS’ye hükümet kurma yetkisini tevdi etmeden önce Halk Melisi’nde temsil edilen partilerle istişare görüşmelerinde bulundu. Bu görüşmelerde muhalefet partileri erken seçimlerin yapılmasından yana çıktı, BSP lideri Korneliya Ninova şimdiki hükümetin ve parlamenter çoğunluğun “Bulgaristan için zararlı” olduklarını öne sürdü. Bu arada ihtilaflarla sarsılan yönetimde yer alan partiler, iktidardaki pozisyonlarını korumak ve hükümet oluşturmak için gerekenleri yapacaklarının sinyallerini verdi.
GERB-SDS ve PP-DB arasında yönetim önceliklerine ilişkin müzakereler devam ederken ve görüşmelerin yapıcı ortamda sürdüğüne ilişkin bilgi alınırken istifa eden Dışişleri Bakanı Mariya Gabriel, cumhurbaşkanını bir sonraki hükümet kurma yetkisini tevdi etmeden kendilerine daha fazla zaman tanımaya çağırdı.
GERB’in pozisyonlarına açıkça destek veren parti durumunda olan DPS tarafından ise cumhurbaşkanına istikrar faktörü olmaya devam edecekleri ve “insanların yararına olduğunu düşündüklerine” destek vermeyi sürdüreceklerine dair teminat verildi.
Vidin vatandaşları arasında yapılan bir anket, çoğunun “partiler seçimlerin düzenlenmesine elverişli durumda olmadıkları” için rotasyonun gerçekleşeceği görüşünde olduklarını gösteriyor.
Radyomuzun muhabiri İva Antonova’nın mikrofon uzattığı bir vatandaşın söylediklerini dinleyelim:
" Sanırım bir nevi yapı halinde kalacaklar, çünkü yeni seçimlerin yapılması halinde aynı sonuçlar tekerrür edecek ve ülkemiz finansal zarara uğramasından başka bir netice olmayacak”.
Yaşlı bir kadının konu ile ilgili görüşü ise epey kuşkucu.
"Ne olacağını bilmek mümkün değil? Anlaşılan paraları aralarında nasıl paylaşacaklarına dair anlaşamıyorlar. Durum, köpeklerin kemik kavgasına benziyor.”
“Trend” kamu oyu araştırma kuruluşu uzmanı Evelina Slavkova ise hükümetin ömrünün devam edeceğine dair daha çok iyimser olduğunu belirterek rotasyonun bazı sonuçlara gelinmesini kolaylaştırılacağını öne sürdü.
"Birkaç sorunun cevabını alacağız. İlki, kim kendi kırmızı çizgilerinden ne kadar geri adım atmaya hazırdır sorusudur. Diğeri ise sözde koalisyon olmayan bu yapıdaki ortaklar arasındaki gerçek ilişkiler nedir sorusudur”.
Sosyoloji uzmanı Kolyo Kolev ise, yeni erken seçimlerin Parlamento’daki statükoyu teyit edeceği savını desteklemiyor.BNR Horizont programına konuşan sosyoloh şunları belirtti:
"Toplumun bir şeylerin değişebileceği umutlarını toplayan yeni bir oluşuma büyük ihtiyacı var”.
Kolyo Kolev’e göre ülkede yeni seçimlerin yapılması halinde cumhurbaşkanı tarafından kurulabilecek olası partinin dışında şimdiki statükonun alternatifi olarak seçimlere girecek diğer siyasi oluşumlar da siyasi tablonun yeniden düzenlenmesinde etkili olacaklar
Bulgaristan Bilimler Akademisi BAN nezdindeki Felsefe ve Sosyoloji Enstitüsü uzmanı doç. Venelin Stoyçev, verilen ilk yetki ile yeni hükümetin kurulacağı düşüncesinde.
"Anlaşma sağlanacak, fakat asıl soru yapılacak rotasyonun toplumumuz ve kalkınmamız için doğuracağı sonuçlar ne olacak sorusudur. Demokratik toplum açısından bakıldığında bu süreçlerden geçmemizin önemli olduğu kanısındayım”.
Bununla birlikte siyasetçilerin kamu söylemi bazı olumsuz eğilimlere yol açmaktadır.
"Parlamento kürsüsünden ve kamu kurumları tarafından bu tür söylemleri dinlemekten sapıkça haz alan insanların olması problemdir. Oysa siyaset insanları ve halkı konuşmayı bırakıp vatandaşların olduğunu anladığımız an başlar. Güçlü toplumun olduğu yerde sağlam devlet vardır. Bizde ise toplum güçlü olmadığı için yolsuzluk yaygındır ve bu durum toplumu gelişme imkanından yoksun bırakıyor” diye konuştu Stoyçev.
Düzenleyen : Yoan Kolev /BNR Horizont Programı’ndan Diana Doncheva ve Snejana İvanova’nın, BNR Plovdiv Radyosu’ndan İvanka Petkova ve BNR Vidin Radyosu’ndan İva Antonova’nın söyleşileri kullanıldı/.
Çeviri : Tanya Blagova
Foto: BTA, BGNES, BNR
27 Ekim’de düzenlenen erken genel seçimlerinde oy kullanan seçmenler daha da renkli bir parlamentonun hatlarını çizdi. İlk tahminler 9 partili bir Halk Meclisi yönündeydi, ancak Merkez Seçim Komisyonu(MSK)’nun sandık kurulu protokollerinin yüzde 100’nün..
Sıradaki erken genel seçimler artık arkada kaldı. Geçen erken seçimlere kıyasla katılım oranın biraz daha yüksek olması dışında, siyasi tahminlerde ve politik yapılaşmaların ne olacağı ve nasıl bir kabine ortaklığı kurulacağı sorularına yanıt bulmak yine..
Bulgaristan vatandaşları üç yılda yedinci kez olmak üzere sandık başına geçti. Bu yıl Haziran ayında olduğu gibi, şimdi de katılım düşük. Bulgaristan radyosu Sofya merkezinde anket yaptı ve insanların nabzını yokladı. Ülkeye sağlam bir yönetim..