Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2025 Tüm hakları saklıdır

Birleşme'nin Yüceliği ve “Birleşmecilik sendromü” sonuçları

Photo: Plovdiv Tarih Müzesi

6 Eylül 1885 tarihinde Bulgar Prensliği ve Doğu Rumeli toprakları birleşerek, Bulgaristan tek bir devlet olarak Avrupa haritasındaki yerini alıyor. 

Sofya “Sv. Kliment Ohridski” Üniversitesinden tarihçi Prof. İvan İlçev Bulgaristan Radyosuna “Birleşme” tarihini değerlendirdi. İlçev, Bulgar Prensliği ve özerk Doğu Rumeli eyaletlerinin Prens Aleksandır I. Batenberg yönetimiyle birleşmesine yol açan ön koşulları sıraladı: 


"Birleşmenin başarısı, Bulgar tarihinde çok nadir görülen ve sonra da tekerrür etmeyen bir dizi etkene bağlıdır. Bir yandan Zahari Stoyanov gibi, ihtilalcı günlerini hatırlayan kişiler var. 1876 Sırp- Türk savaşında cephede yer almış kişiler var, Rus- Türk Harbinde (1877/78 y.)  savaşmış asker ve yöneticiler de bulunuyor.  Balkanlardan menfaatleri olan ana devletler aralarında gizli anlaşmayla, Birleşme’ye müdahale etmemeye karar verir. Bu ülkeler, yeter ki bu eğilimlerin Makedonya’ya aktarılmamamsı şartıyla, Bulgar Prensliği ve Doğu Rumeli’nin birleşmesine göz yumacaklarını ifade etmişlerdir”.  

Prof. İlçev, Zahari Stoyanov önderliğinde Birleşme Komitesi üyelerinin Büyük Güçlerin bu gizli anlamasından haberdar olmadıklarını ve adeta hayatlarını riske aldıklarını düşünüyor. 



“Birleşme harekatının hazırlığı bir buçuk- iki ay sürdüğünü unutmayın. Bunlar tam yaz aylarıdır, Doğu Rumeli halkının %70’ köylü olduğu için tarlalarda çalıştığı bir dönemdir. Ekmeğini çıkarmak için Rumeliler tarlada, toprakta alın teriyle çalışıyor. Faal katılımları zor. Bulgar Prensi Aleksandır I. Batenberg’in onayı olamadan da birleşme mümkün olmazdı.  Komite elçileri Şumen’de askeri tatbikatları izleyen prensin yanına gidiyor ve birleşme operasyonunun desteklemesini talep ediyorlar. 

Prens Aleksandır I. Batenberg bu ricayı geri çevirmiyor ve başı ile tacı pahasına ülkenin birleşmesine destek sözü veriyor. 

Birleşmenin başarısı 1885’te patlak veren Bulgar- Sırp savaşında önemini müdaafa etmiştir. 

Birleşme, 19. yüzyılın sonra ve 20. yüzyılın başında Bulgar politikacılarınına  zorlu sınavlara yol açmıştır. Prof. İvan İlçev öğrencileri önünde tarihi anlatırken, bu sıkıntıları “Birleşmecilik sendromü” olarak nitlendiriyor: 

"Her yıl 6 Eylül tarihinde bu günün ne kadar yüce olduğunu konuşuyoruz, ki o – gerçkten öyle. Fakat Birleşme olumlu olduğu kadar, kendi olumsuz taraflarını da içerir. Bu devlet açısından değil, onu yöneten siyasetçilerin bilincinde bazı negatif eğilimleri getirir. Örneğin Birleşme, Bulgar politikacılarnının Makedonya’ya doğru yola çıkabilecekleri hissi uyandırır. 

Bulgar politikacıları, özerk Güney Rumeli örneği tekrarlanır düşüncesiyle Makedonya’nın özerkliğini konuşmaya başlar. Fakat Bulgaristan’ın o dönem Balkanlarda giçbir komşusu, Avrupa’da Büyük Güçlerin hiçbiri “özerk” tanımalamasına Sofya’nın yüklediği anlamı katmazmış. Bulgaristan’ın komşuları ülkenin kurtuluşunun 6. yılında ulaştığı toprak genişlemesinden korkmuş. Genç devletin ulusal birleşmeler arayışından doğal olarak rahatısz olurlar. Bu “birleştirici sendromün” bedeli Balkan savaşları ve Birinci Dünya Harbi ile ödendi. O yüzden tarihi, en iyi tarih derslerini bile okurken, her zaman bira dış kaplamanın altında geçmişin insani boyutlarını aramalı ve kaybettiğimiz alternatifleri düşünmeliyiz”.


Çeviri: Sevda Dükkancı




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

Cuma öğleden sonra

İslâm dini , eğitime çok büyük önem vermektedir. Çünkü potansiyel olarak güçlü bir şahsiyete sahip olan insanın şahsiyetini inşa etmesi, özünü koruması, değerlerle donatılarak toplumun değerli bir ferdi  olması eğitimle olur. İslâmiyet, eğitimi..

Eklenme 12.09.2025 14:00

1885 tarihli Bulgaristan Birleşmesi’ne üç bakış açısı

1878  yılının Temmuz ayında 10. Rus-Türk Savaşı’nın ardından yapılan Berlin Kongresi’nde Balkanlar’daki Bulgar nüfusunun yaşadığı topraklar, beşe bölündü . Kuzey Dobruca , Romanya’ya verilirken Niş Sancağı nı Sırbistan aldı. Tuna nehri ile Stara..

Eklenme 06.09.2025 05:35

Cuma öğleden sonra

Allah’ın, her şeyi bilen anlamındaki el-Alîm ve kendisinden habersiz hiçbir şey olmayan anlamına gelen el-Habîr isimlerinin tecellisi olarak yaratılan varlıkların en şereflisi olan insanın bilgi edinmeye ve paylaşmaya, haber alıp vermeye özel bir..

Eklenme 05.09.2025 14:00