Yurtdışında yaşayan Bulgar kökenli gençlerin 1993 tarihli Bakanlar Kurulu’nun 103 sayılı yönergesi kapsamında Bulgaristan’daki üniversitelerde yüksek öğrenim eğitimine olan ilgisi kalıcıdır. Söz konusu yönerge, Bulgaristan vatandaşlığı olmayan Bulgar diasporasından soydaşlarına sağlanan ayrıcalıklı koşulları belirlemektedir.  

Eğitim ve Bilim Bakan yardımcısı akademisyen Nikolay Vitanov, Bulgaristan Radyosu’na verdiği demeçte önümüzdeki akademik yılı için Ukrayna, Moldova, Kuzey Makedonya ve Sırbistan’dan en fazla öğrencinin kayıt yaptığını belirtti ve şöyle devam etti:

"Şu anda Eğitim ve Bilim Bakanlığı(MON) yurt dışında yaşayan ve Bulgar devlet üniversitelerinde eğitim alacak Bulgarlar için 2 000 kontenjan tahsis etti. Bunlardan 40’ı doktora için, 240’ı ise lisans üstü programları için ayrıldı.

Bulgar devleti lisans öğrencilerine yaklaşık 240 Leva (123 Avro) ve doktora ile lisans üstü öğrencilerine 1227 Leva (yaklaşık 627 Avro) tutarında burs sağlamaktadır. Kuzey Makedonya, Sırbistan, Arnavutluk, Kosova, Kazakistan, Ukrayna ve Moldova’dan olmak üzere 7 ülkeden üniversite öğrencileri bazı ayrıcalıklardan yararlanıyor. Bu öğrenciler eğitim harçlarından muaf, devlet yurtlarında kalabiliyor, zorunlu sağlık sigortaları var ve ücretsiz sağlanan mecburi Bulgarca dil kurslarına katılıyor.”

Analizler, 103 sayılı yönerge kapsamında Bulgaristan’da yüksek öğrenim eğitimine olan ilginin yıllardır korunduğunu, yılda kabul edilen öğrenci sayısının 800 ile 1000 arasında ve 1000’nin üzerinde olduğunu göstermektedir.  

Önümüzdeki akademik yıl için Bulgar diasporasından en fazla öğrenci Ukrayna’dan (847 öğrenci), Moldova’dan (410), Kuzey Makedonya’dan  (254) ve Sırbistan’dan (160)  kayıt yaptırdı. İlk üç ülkeden Bulgar üniversitelerine başvuran öğrenci sayısında belirgin bir artış gözlenirken, Sırbistan’dan gelen öğrenci sayısında önceki yıla kıyasla 14 kişi azalma yaşandı.  

Eğitim ve Bilim Bakanlığı Yüksek Öğrenim Müdürlüğü Başkanı Rositsa Koleva Bulgaristan Radyosu’na şu açıklamalarda bulundu:

"Tıp, diş hekimliği ve eczacılık gibi bölümlere en büyük ilgi var. İşletme, Turizm ekonomisi, İktisat ve Pazarlama bölümleri de en çok tercih edilen bölümler arasındadır.

Öğrencilerin mesleki eğilimleri göz önüne aldığımızda Sofya, Varna, Pleven ve Plovdiv’deki tıp üniversitelerine başvuran ve kabul edilen öğrencilerin sayısı en fazla olduğunu söyleyebiliriz. “Sv. Kliment Ohridski” Sofya Üniversitesi, Ulusal ve Dünya Ekonomisi Üniversitesi (UNS), Varna Ekonomi Üniversitesi, Sofya Teknik Üniversitesi ve Varna Teknik Üniversitesi ise tercih edilen üniversitelerin başındadır.

Bulgaristan'da yüksek öğrenim görmek isteyenlerin başvuru süreci Milli Eğitim Bakanlığı'nın platformu üzerinden online olarak gerçekleştirilmektedir. Burada kayıt olduktan ve benzersiz bir kimlik numarası aldıktan sonra, adayların Bulgar kökenli olduklarını gösteren belgelerini ve ortaöğretim ya da yükseköğretim diplomalarını sunmaları gerekiyor. Belgeleri onaylandıktan sonra, bölüm ve üniversite seçimine geçilir. Lisans adayları 5, yüksek lisans ve doktora adayları ise 3 bölüm için başvuru yapma hakkına sahiptir. Sıralama, sunulan eğitim belgelerine göre yapılır. Sıralamaya giren adaylara, kabul edildiklerine dair Milli Eğitim Bakanlığı tarafından bir sertifika verilir ve bu sertifika, adayların Bulgaristan'a geldiklerinde üniversite tarafından kendilerine teslim edilir. Adayların kolaylığı için, ilgili fakülteye kayıt ve yurtta barınma ile ilgili sorumlu kişilerin iletişim bilgileri platformda yayınlanır. Bu sertifika, Bulgaristan'da eğitim amaçlı uzun süreli oturma vizesinin alınmasında gereklidir.

Çeviri: Ergül Bayraktar

Foto: İvan Gergov, BGNES, aba.government.bg, far.rs, BTA, Sofya Tıp Üniversitesi