Bulgaristan yaz boyunca tarım alanlarda ve ormanlarda çıkan büyük sayıda yangınlarla mücadele içindeydi. Aynı zamanda yarım milyondan fazla kişi susuz kaldı ya da katı su kesintisi nedeniyle mağduriyet yaşadı.  Gündemde yer alan sorunlarla meşgul olan vatandaşlar ve yetkililer, ileriye bakmayı unutmuş görünüyorlar. Sonbahar yağmurlarının yaklaşmasıyla birlikte yeni bir sorunla, yani sellerle karşı karşıya kalma ihtimali yüksek. Ne yazık ki, bu afetler Avrupa'da ve Bulgaristan topraklarında sıkça görülen olaylardır.

2025 yılının sonbahar ayları, olası sel baskınları açısından riskli olacak mı?

Eski Çevre ve Su Bakanı Borislav Sandov, Bulgaristan Radyosu'na verdiği demeçte:

“Bu yıl sel baskınları belki gecikebilir, zirasonbaharın kuru geçmesi eğilimi nedeniyle nehirlerin taşma tehlikesi kışın ve ilkbaharda ortaya çıkıyor” diye belirtti ve şöyle devam etti:

"Yangınlar ve kuraklık, şüphesiz iklim değişikliğinde bağlı ekstremhava olaylarının ana faktörü olmaya devam ediyor ve bu durum Eylül sonuna kadar, hatta belki de Ekim ortasına, hatta sonuna kadar devam edecek.Sonbaharda giderek derinleşen kuraklık nedeniyle böyle bir olasılık var. Dolayısıyla sel baskınları olabilir, ancak bunlar daha izole edilmiş yerlerde olacak. Su baskınları sorunu,genelde kış ve ilkbahar mevsimlerinde ortaya çıkıyor".

Sandov, sonbahar mevsiminin de ülkenin bazı bölgelerinde, özellikle Kuzey Bulgaristan’ın bazı yerlerinde ve Koca Balkan’ın kuzey yamaçlarında sel riski taşıdığı konusunda uyarıda bulundu.

Bir doğal afet diğer doğal afeti bereberinde getiriyor– büyük yangınlar ve geniş alanların ormansızlaşması, gelecekte kuraklık ve sel sorunlarının yaşanmasınabir ön koşul oluşturuyor.

Borislva Sandov sözlerini şöyle sürdürdü:

“Yangından zarar gören alanlar, kesinlikle yeni afetler için risk oluşturmaktadır. Bir yandan kuraklık söz konusudur, zira ormanların yok olmasıyla birlikte su koruma ve su tutma gibi önemli özellikleri ve işlevleri de kayboluyor. Dolayısıyla, bu ormanlara yakın su kaynaklarından yararlanan yerleşim merkezleri büyük olasılıkla bunun sonuçları ile yüzleşecektir. Büyük yangınların yaşandığı özellikle iğne yapraklı bitki örtüsüyle kaplı arazilerde, orman, yoğun yağışları ve suyun daha hızlı, doğrudan ve engelsiz bir şekilde yerleşim yerlerine akmasını önleme işlevini yitirince, çok ciddi bir sel riski oluşur.”

Uzun yıllardan bu yana çevre aktivisti olan eski Çevre ve Su Bakanı Borislav Sandov'a göre, asıl sorun iklim değişikliğidir ve devlet karbon emisyonlarını azaltılmasına yönelik gerekli önlemleri almamaktadır. Emisyonların azaltılması, bu yönde takip edilen politika neticesinde değil, yeni teknolojilerin kullanıma girmesiyle gerçekleşmektedir.

"Kuşkusuz, ulaşım, enerji ve ağır sanayi, karbon emisyonlarının artmasında, sıcaklık artışlarında ve ciddi iklim değişikliklerinde önemli bir etken olmaya devam ediyor. Bulgaristan toprakları için bu, daha yoğun ve daha sık görülen aşırı hava olayları anlamına geliyor. “

Aşırı hava olaylarıyla ilgili olumsuz etkileri önlemek ve vatandaşları ve kurumları hazırlamak için hala yeterli koordinasyon çalışmaları ve tedbirlerimiz yok.

“Erken uyarı da yok,çoğu durumda tahmin edilebilir olan olaylar meydana gelmeden önce alınan tedbirler de yok. Ulusal Meteoroloji ve Hidroloji Enstitüsü, yangınlar, seller ve yüksek sıcaklıklar için çeşitli haritalar sunmaktadır ve bu haritalarda aşırı olayların meydana geldiği anlar da belirtilmektedir. Bu tahmin, belirli bir olaydan 24 ila 72 saat önce yapılır. Bu, sorumlu kurumların ilgili merkezleri toplantıya çağırması ve somut önleyici tedbirleri alması gereken zaman dilimidir, ancak bu gerçekleşmemektedir" diye hatırlatmada bulundu Borislav Sandov.

Bununla birlikte, nehir yataklarının temizlenmesi genellikle önleme amacıyla değil, ağaçların başka amaçla kullanmak için yapılır ve sonuçta etkisi tam tersi olur. Sandov, su tutmak için kasaba ve köylerin yakınında,biyolojik çeşitliliğe ve sıcaklıklara da yardımcı olacak yapay rezervuarların  oluşturulması gerktiğini vurguladı.

Foto: BTA, BGNES, Burgas belediyesi

Çeviri: Ergül Bayraktar