Eleştirmen, ressam, şair ve Bulgaristan Ulusal Radyosu’nun ilk genel yöneticisi olan Sirak Skitnik, 22 Ekim 1883 yılında Sliven şehrinde Panayot Todorov Hristov adı ile dünyaya geldi.

Fakir bir ailede yetişti. Tekstil fabrikasında çalışan ve sık sık işsiz kalan babası, günün birinde kendisine 40 leva uzatıp “Oğlum, yapamıyorum. Al bu parayı, çarene bak, nerede ne yaparsan yap, ekmeğini kazan” dedi.

1898 yılında Sofya’da İlahiyat fakültesine girdi. Edebiyat çevreleri ile yakınlaştı. Şiirler yazdı. Lakabının nereden geldiğini bir dostuna anlatırken şöyle demişti :“Bir yaz günü Troyan manastırında bir meşe ağacı altına oturmuştum. Kendimi çok yalnız, çok garip hissediyordum. Elimdeki değnek ile toz üstüne “Sirak”/Yetim/ diye yazdım... arkasına da “Skitnik”– “Gezgin” diye ekledim. İşte lakabım böyle doğdu.”

1903 yılı eğitimini tamamlayarak önce Nikopol, sonra ise Sliven’de öğretmenlik yaptı. 1908 yılı yaşamında bir dönüm noktası oldu. Öğretmen maaşından tassarruf ettiği paralarla Peterburg’a giderek güzel sanatlar bölümünde eğitim gördü. Bu şehirde 1912 senesine kadar kalarak sanatçı olarak yetişti. Büyük Rus entelektüellerle ilişkiler kurdu, tuvaller çizdi, tablolarıyla sergilere katıldı, şiir çalışmalarını sürdürdü.

Daha sonra Balkan savaşı ve Birinci Dünya Harbine katıldı. Savaşlardan madalya ve göğüsünde mermi ile döndü.

Sirak Skitnik savaş yıllardından sonra Sofya’ya dönüp Nikolay Raynov ve İvan Milev ile birlikte Bulgar ve Avrupa sanatını yakınlaştırmak, geleneklerive çağdaş sanatını birleştirmek amacı ile “Rodno İzkustvo” /Vatan Sanatı/ hareketini kurdu.

Değişik dergilere makaleler yazan, sürekli resimler çizen Sirak Skitnik, Bulgaristan Ressamlarbirliğinin ilk başkanı seçildi. 1923-24 yıllarında Halk Tiyatrosunun dramaturgu oldu.1935 yılında Bulgaristan’da radyo yayıncılığının devletin mülkiyetine geçmesi üzerine Bulgaristan Radyosu’nun yöneticiliğine tayin edildi. Halk müziği içerikli programlar, köy halkı vegençlere hitap eden programlar ve yurtdışı Bulgarlar için yayınların yapılmasının öncüsü olan Sirak Skitnik, Radyonun Bulgaristan’da bir kültür kurumuna dönüşmesini hedef koydu ve bu hedefine ulaşmayı başardı.

Radyonun eski binası yine onun zamanında inşa edildi.

Sirak Skitnik, 5 Mart 1934 yılında vefat etti.

Derleyen: Müjgan Baharova