Στις 25 Οκτωβρίου, παράλληλα με τις τοπικές εκλογές, ο λαός θα ρωτηθεί και αν πρέπει να εφαρμοστεί η ηλεκτρονική ψηφοφορία. Τα δημοψηφίσματα είναι μορφή άμεσης δημοκρατίας χρησιμοποιούνται σπάνια στη χώρα μας. Το πρώτο εθνικό δημοψήφισμα διεξάγεται το 1922, ενώ το φετινό θα είναι το πέμπτο. Τα βουλγάρικα κόμματα απ’ ό,τι φαίνεται δεν έχουν ανάγκη από άμεση δημοκρατία, αλλά οι πολίτες πρέπει να αρχίσουν να συμμετέχουν για να αρχίσουν να νιώθουν πως μπορούν να επηρεάζουν την πολιτική πραγματικότητα.

"Αυτό το δημοψήφισμα θα είναι "δημοψήφισμα για τα δημοψηφίσματα" και θα ορίσει αν στην Βουλγαρία θα εφαρμόζεται η άμεση δημοκρατία τα επόμενα χρόνια", είπε ο πολιτικός αναλυτής Γκεόργκι Μετόντιεφ. "Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως αν το δημοψήφισμα δεν είναι έγκυρο, θα είναι το δεύτερο ανεπιτυχές δημοψήφισμα στην νεότερη ιστορία μας, μετά από εκείνο για την τύχη του πυρηνικού σταθμού "Μπέλενε", συνεχίζει ο αναλυτής. "Και θα είναι εύκολο για τους πολιτικούς να πουν στην συνέχεια πως οι πολίτες δεν είναι ώριμοι για μια τέτοια μορφή δημοκρατίας".

"Άλλο είναι το θέμα αν η βουλγάρικη κοινή γνώμη για τα δημοψηφίσματα συμπίπτει με αυτή των πολιτών στις δυτικές δημοκρατίες", συμπληρώνει από την πλευρά του ο πολιτικός αναλυτής Στόιτσο Στόιτσεφ. "Άλλο είναι και το θέμα αν υπάρχουν οι συνθήκες – νομικές και οργανωτικές – για την διεξαγωγή δημοψηφισμάτων. Το γεγονός πως η Βουλή άφησε τον περιορισμό για την αναγνώριση των αποτελεσμάτων δείχνει, πως οι πολιτικοί δεν έχουν διάθεση να δώσουν αληθινή σημασία στη φωνή του λαού".

Αν οι εκλογές εξ αποστάσεως δια ηλεκτρονικής οδού εφαρμοστούν, θα ευεργετηθούν κατά βάση οι συμπατριώτες μας στο εξωτερικό, οι νέοι, οι άνθρωποι με ειδικές ανάγκες και όσοι ταξιδεύουν συχνά. Όσον αφορά την τεχνολογία, σχεδόν έχει ολοκληρωθεί το "Βουλγάρικο μοντέλο για ηλεκτρονικό δημοψήφισμα", ένα πρότζεκτ του Λιουμπομίρ Μπλαγκόεφ με την στήριξη του Βούλγαρο–ελβετικού προγράμματος για συνεργασία. Χάρη σε αυτό το σύστημα ελαττώνεται η δυνατότητα για χειραγώγηση και η ψηφοφορία παραμένει μυστική χάρη στον «μοναδικό ανώνυμο ταυτοποιητή.

"Η ηλεκτρονική ψηφοφορία είναι λειτουργία πρώτα της κοινωνίας και έπειτα της ηλεκτρονικής διοίκησης και της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης", είπε ο Νικολάι Νεντιάλκοφ, ιδρυτής της Ένωσης Ειδημόνων Λογισμικού. "Για τους δημιουργούς της πλατφόρμας για ηλεκτρονική ψηφοφορία το σημαντικότερο είναι οι άνθρωποι να εμπιστευτούν την ηλεκτρονική επικοινωνία με το κράτος".

Δυστυχώς, οι Βούλγαροι είναι δύσκολο να πειστούν πως κανείς δεν θα καταχραστεί την ψήφο τους. Ήδη το 1895 εκδίδεται το χιουμοριστικό διήγημα του μεγάλου μας συγγραφέα Αλέκο Κωνσταντίνοφ "Σβήστε τα φώτα", στο οποίο περιγράφεται η όχι και τόσο νόμιμη διαδικασία καταμέτρησης ψήφων "στα σκοτεινά". Τις τελευταίες δεκαετίες επίσης γίναμε μάρτυρες πλαστογράφησης εκλογικών αποτελεσμάτων και αθετημένων υποσχέσεων. Οι πολίτες πείθονται όλο και περισσότερο πως από την ψήφο τους δεν εξαρτάται τίποτα. Πάραυτα είναι επιλογή τους το αν θα συνεχίσουν να μεταβιβάζουν την ευθύνη στα κόμματα ή θα ενεργοποιηθούν μεταξύ τους για να συμμετέχουν στην πολιτική ζωή αυτού του τόπου.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου