«Ο Πέντσο Σέμοβ πήγε σχολείο μέχρι την Τετάρτη δημοτικού, λέει η Κρασιμίρα Τσολάκοβα, έφορος του Ιστορικού Μουσείου του Γκάμπροβο, η οποία έχει γράψει ένα βιβλίο για τον ευεργέτη με τον τίτλο «Η επιτυχία» (2008). Ο πατέρας του ήταν έμπορος και τον έπαιρνε μαζί του στα ταξίδια του και στα 14 χρόνια του τον άφησε να διοικεί ένα μαγαζί στο Τουτρακάν όπου οι άνθρωποι ήδη είχαν αρχίσει να ντύνονται ευρωπαϊκά. Ο Πέντσο γρήγορα υιοθέτησε τα νέα ήθη».

Τα πλούτη που συγκέντρωσε δεν σκλήρυναν την καρδιά του. Αντιθέτως φρόντιζε τους υπαλλήλους του, τους έχτιζε σπίτια και πλήρωνε τις σπουδές των παιδιών τους.

«Δυστυχώς στην προσωπική του ζωή δεν ήταν τυχερός, λέει η κυρία Τσολάκοβα. Παντρεύτηκε νέος μια κοπέλα από το Γκάμπροβο αλλά η σύζυγός του και τα δυο τους παιδιά πέθαναν σύντομα από φυματίωση κι έμεινε μόνος. Έπειτα αφιέρωσε εντελώς την ζωή του στην φιλανθρωπία. Έδωσε 300 000 λέβα για να κερδίσει ευρωπαϊκή υποστήριξη για την Βουλγαρία όταν μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο υπογράφηκε η συνθήκη του Νεϊγύ. Για μοναστήρια και εκκλησίες έκανε δωρεές ύψους 2.5 εκ. λέβα και δημιούργησε ένα Ταμείο στο όνομά του για την Βιβλιοθήκη του Γκάμπροβο για να μπορούν να αγοράζουν επιστημονικά βιβλία με τις τελευταίες τεχνολογικές και ιατρικές καινοτομίες. Πολλοί μαθητές από το Λύκειο του Βασίλ Απρίλοβ στο Γκάμπροβο, από το κολέγιο «Άγιος Αυγουστίνος» στο Πλόβντιβ, και από σχολές της Βάρνα, τελείωσαν τις σπουδές τους χάρη στις υποτροφίες του.  Ήταν μαικήνας και για πολλούς καλλιτέχνες. Χρηματοδοτούσε τους γλύπτες Κίριλ Τοντορόβ και Γιώσηφ Σκβάρα. Ο πρώτος είναι διάσημος χάρη σε ένα άγαλμα του Βασίλ Λέβσκι στο Γκάμπροβο ενώ ο δεύτερος έφτιαξε ένα θαυμάσιο μαρμάρινο εικονοστάσιο στο Πνευματικό Κέντρο του Γκάμπροβο. Χάρισε την βίλα του στην Ένωση Δημοσιογράφων της Βουλγαρίας και χρηματοδότησε ένα άσυλο για άστεγους».

Για τους υπαλλήλους του έφτιαξε ένα γηροκομείο στο οποίο κληροδότησε τα έσοδα ενός εργοστασίου. Για φιλανθρωπίες άφησε την μισή του κληρονομιά. Όσο ζούσε καλούσε φίλους για βόλτες στο πάρκο της βίλας του και πίνανε νερό από την βρύση που είχε φτιάξει και στην οποία είχε γράψει το σύνθημά του «Αγάπη, Εργασία και Επιμονή».

Μετά το 1944 το νέο καθεστώς κατάσχεσε την περιουσία του ενώ πολλοί από τους ειδήμονες που εργάζονταν γι’ αυτόν κατέληξαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ένα χρόνο αργότερα η καρδιά του σταμάτησε να χτυπά. Σήμερα το γηροκομείο που έχτισε στέκει αγέρωχο ερειπωμένο μνημείο μιας εποχής που οι άνθρωποι οι οποίοι είχαν δυνατότητες επιτελούσαν μεγάλο κοινωνικό έργο. Κι ενώ τα υλικά αγαθά φθείρονται και καταστρέφονται η σημαντικότερη κληρονομιά του Πέντσο Σέμοβ είναι οι αξίες του.

Φωτογραφίες: αρχείο, κρατικό αρχείο

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα